Choć wiele placówek ochrony zdrowia wprowadziło niezbędne zmiany organizacyjne, nadal wielu pacjentów ma utrudniony dostęp do lekarza, zwłaszcza w zakresie wizyt osobistych. Część osób, zwłaszcza starszych, boi się wizyt w przychodni. To wiąże się niejednokrotnie z przerywaniem terapii choroby przewlekłej i pogorszeniem stanu zdrowia. To także przyczynia się do braku nowych diagnoz – mówi prof. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej, członek zespołu ekspertów Continue Curatio.
“Niestety, nie widzę istotnych znamion poprawy sytuacji pacjentów „niecovidowych”. Wciąż na nie czekamy. Potrzebne jest ułożenie w logiczną, wykonalną całość systemu szczepień , poradnictwa w kontakcie osobistym i teleporad – mówi prof. Bolesław Samoliński, szef zespołu Continue Curatio.
Jesteśmy świadkami dramatycznego wzrostu umieralności Polaków. Zespół ekspertów Continue Curatio alarmuje, że zaniechanie leczenia podyktowane strachem przez koronawirusem może spowodować znacznie gorsze skutki niż pandemia COVID-19. Chorzy często przerywają leczenie lub zwlekają z wizytą w poradni lecząc się samodzielnie i licząc, że dolegliwości skończą się bez pomocy lekarza. Gdy trafiają do przychodni lub szpitala, często jest już niestety za późno.
Ogromna liczba pacjentów, która w obawie przed koronawirusem zniknęła z przychodni i placówek medycznych wciąż do nich nie wróciła. Część się po prostu się boi, część straciła wiarę w możliwość uzyskania skutecznej pomocy, część rzeczywiście ma utrudniony kontaktem z opieką zdrowotną. Dla wielu osób teleporada nie stanowi rozwiązania ich problemów zdrowotnych. Pacjenci przerywają leczenie lub zgłaszają się za późno, ze szkodą dla swojego zdrowia a nawet życia. “Pacjent przewlekle chory musi być przynajmniej raz w roku zbadany osobiście przez lekarza. Wypisanie recepty przez telefon nie wystarczy” – podkreśla prof. Bolesław Samoliński.
Teleporada nie powinna być rutyną
Sprawdzająca się na początku pandemii telewizyta nie rozwiązuje wszystkich problemów pacjentów. Powinna znaleźć swoje miejsce w systemie, ale nie może zastąpić niezbędnej w wielu przypadkach wizyty osobistej. “Teleporady nie mogą być postępowaniem rutynowym. Należy stopniowo odchodzić od ich masowej skali” – mówi prof. Jacek Jassem, członek zespołu Continue Curatio.
Osobiste spotkanie z lekarzem ma istotne znaczenie i wpływa na jakość i efekt leczenia, nie tylko z uwagi na możliwość zbadania chorego, ale również ze względów psychologicznych. Osobiste wizyty są traktowane przez chorych jako dużo bardziej zobowiązujące niż rozmowy telefoniczne, co sprawia, że zalecenia lekarza są realizowane bardziej efektywnie. Osobista wizyta ułatwia też zrozumienie i daje poczucie większego bezpieczeństwa. Pozwala zwrócić uwagę na istotne problemy, których pacjent często nie sygnalizuje przez telefon.
Od roku większość działań opieki zdrowotnej skupia się na walce z COVID-19, a zbyt mało na opiece nad pacjentem z innymi schorzeniami. Zespół Continue Curatio uważa, że niezbędne są szybsze działania przywracające sprawność systemu w zakresie opieki nad pacjentem niecovidowym – “Należy podjąć działania ułatwiające bezpośredni kontakt z lekarzem i pełną diagnostykę. Nie możemy już dłużej czekać, bo jak widać choroby nie czekają. Telewizyta może być w pewnych sytuacjach dobrym rozwiązaniem, ale nie remedium na wszystko i powinno się jasno oddzielać sytuacje, w których taka forma porady zdecydowanie nie wystarczy”.
Doktor Jarosław Woroń zwraca uwagę na pogorszenie stanu psychicznego Polaków i groźne dla zdrowia działania na własną rękę – “Z uwagi na specyfikę okresu pandemii zauważalny jest wzrost liczby pacjentów przyjmujących szeroko pojęte leki psychotropowe, w tym w szczególności leki nasenne i przeciwdepresyjne. Takich pacjentów nie wolno nam pozostawiać samym sobie”.
Niezależny zespół Ekspertów Continue Curatio powstał sierpniu 2020 roku pod przewodnictwem prof. Bolesława Samolińskiego. Celem zespołu jest występowanie w interesie pacjenta niecovidowego w czasach pandemii. Do tej pory zespołowi udało się przygotować rekomendacje dotyczące telewizyty w ramach kluczowych specjalności medycyny, poparte przez towarzystwa naukowe oraz rekomendacje dotyczące organizacji systemu. Zespół we współpracy z Fundacją My Pacjenci przygotował również realizowaną obecnie kampanię „Choroby nie czekają na koniec pandemii”, której celem jest przekonanie pacjentów do niezaniedbywania leczenie chorób przewlekłych i niebagatelizowania niepokojących objawów chorobowych.
Skład zespołu:
- prof. dr hab. med. Bolesław Samoliński; przewodniczący Rady Ekspertów Rzecznika Praw Pacjenta. Kierownik Katedry Zdrowia publicznego i środowiskowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – przewodniczący zespołu
- prof. dr hab. n. med. Marek Brzosko; kierownik Kliniki Reumatologii, Chorób Wewnętrznych, Geriatrii i Immunologii Klinicznej PUM, konsultant Krajowy w dziedzinie reumatologii, Prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Reuymatologicznego
- prof. dr hab. n. med. Leszek Czupryniak; kierownik Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
- prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gaciong; kierownik Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
- prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski; profesor w I Katedrze i Klinice Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, kierownik Oddziału Elektrokardiologii UCK WUM
- prof. dr hab. n. med. Teresa Jackowska; konsultant krajowy w dziedzinie Pediatrii, Polskie Towarzystwo Pediatryczne (I wice-prezes), kierownik Kliniki Pediatrii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego
- prof. dr hab. n. med. Jacek Jassem; kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
- prof. dr hab. n. med. Anna Kostera-Pruszczyk; kierownik Kliniki Neurologii SP CSK Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Wiceprzewodnicząca Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Neurologów Dziecięcych.
- dr. hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas; kierownik Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, konsultant krajowy w dziedzinie Medycyny Rodzinnej, prezes zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej
- prof. dr hab. n. med. Andrzej Matyja; kierownik II Katedry Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej, Metabolicznej i Stanów Nagłych UJ C M. Specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej
- prof. dr hab. n. med. Grzegorz Opolski; kierownik I Katedry i Kliniki Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
- prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska; kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Gastroenterologii z Pododdziałem Leczenia Nieswoistych Chorób Zapalnych Jelit CSK MSWiA. Prezes Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, prezes Polskiego Klubu Trzustkowego.
- dr Michał Sutkowski; prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych
- prof. dr hab. n. med. Jacek P. Szaflik; kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego
- dr hab. n. med. Jarosław Woroń; kierownik Zakładu Farmakologii Klinicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum, Szpital Uniwersytecki w Krakowie.
Zespół wspierają:
- Fundacja My Pacjenci – think-tank działający w ochronie zdrowia, analizujący potrzeby pacjentów i obywateli, przedstawiający decydentom konstruktywne propozycje systemowych rozwiązań wychodzących naprzeciw tym potrzebom. Misją Fundacji jest budowanie płaszczyzn współpracy między administracją publiczną, pacjentami i ich organizacjami, lekarzami, światem akademickim i biznesem w ochronie zdrowia.
- Anna Gołębicka – strateg komunikacji i zarządzania, ekonomistka, publicystka; współpracuje jako ekspert z Centrum im. Adama Smitha.
© mZdrowie.pl