Zgodnie z informacjami, udzielonymi przez wiceministra Waldemara Kraskę w odpowiedzi na interpelację poselską Krystyny Skowrońskiej, do 20 kwietnia z Funduszu Medycznego wydano jedynie 12,2 mln złotych – na finansowanie świadczeń medycznych udzielanych poza granicami Polski. Fundusz nie wydał dotychczas w tym roku żadnych pieniędzy na innowacyjne terapie, rozwój strategicznej infrastruktury, modernizację szpitali ani profilaktykę.
W konkursie na modernizację szpitali pediatrycznych, którego wartość wynosi 2 mld złotych, trwa weryfikacja wniosków złożonych do końca marca. Zgodnie z planami budżetowymi, w tym roku wydatki na modernizację strategicznej infrastruktury mają wynieść 240 mln zł. Miały być ogłoszone dwa konkursy, na dofinansowanie szpitali onkologicznych (suma wydatków 2 mld zł) oraz ogólnopolskich (suma wydatków 1 mld zł). Natomiast na modernizację i doposażenie podmiotów leczniczych w tym roku zaplanowane jest kolejne 217 mln zł, mają być ogłoszone trzy konkursy. Dwa z nich mają dotyczyć ratownictwa – na modernizację SOR (w sumie 200 mln zł) oraz budowę lub modernizację lotnisk i lądowisk (w sumie 126 mln zł). Trzeci zapowiadany konkurs ma polegać na wsparciu infrastruktury medycznej (w sumie 698 mln zł).
Natomiast na rozwój profilaktyki zdrowotnej przewidziano w 2022 roku 124,75 mln zł. Jednocześnie zaplanowano dotychczas tylko jeden konkurs, na kwotę 25 mln zł. Resort zdrowia zamierza za to zwiększyć limit wydatków funduszu przeznaczanych na świadczenia opieki zdrowotnej dla pacjentów poniżej 18 lat, z zaplanowanych 630 do 840 mln złotych (będzie to możliwe po nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym).
W ramach subfunduszu terapeutyczno-innowacyjnego planowane jest przekazanie NFZ kwoty 771 mln zł na finansowanie technologii lekowych o wysokiej wartości klinicznej lub wysokiej innowacyjności. Na razie resort zdrowia nie potrafi oszacować, ile wyniosą te wydatki “z uwagi na toczące się prace”. Planowane jest również wydanie 180 mln złotych na ratunkowy dostęp do technologii lekowych.
W 2021 roku Fundusz Medyczny wydał w sumie 849 mln zł, chociaż planowano wydatki rzędu 1,8 mld a na konto funduszu trafiła jeszcze większa kwota, sięgająca 4,2 mld. Dlatego na koncie funduszu w Banku Gospodarstwa Krajowego znajduje się aktualnie 3,5 mld niewykorzystanych środków, mimo że nie trafiła tam jeszcze dotacja tegoroczna. Plan finansowy na 2022 rok zakłada wydanie 2,4 mld zł. Z pewnością zatem saldo na rachunku funduszu znacznie wzrośnie.
Decyzja o refundacji leków m.in. na mukowiscydozę i dystrofię mięśniową Duchenne’a, która weszła w życie od 1 marca, pozwoli wreszcie wykorzystać znaczącą ilość środków funduszu zgodnie z zapowiedziami, czyli na finansowanie innowacyjnych terapii chorób rzadkich i nowotworów. Zgodnie z planem działania funduszu, w drugiej połowie roku pojawi się szansa na kolejne tego typu decyzje.
Zgodnie z zapisami ustawy, do 22 maja ministerstwo zdrowia ma opublikować drugi wykaz technologii lekowych o wysokim poziomie innowacyjności. 25 lutego AOTMiT przekazała do resortu listę 21 leków, na której znalazło się 19 cząsteczek, spośród których 15 dotyczyło leczenia nowotworów. W ubiegłym roku ostateczna ministerialna lista TLI zawierała tylko 5 pozycji, wybranych spośród 11 leków, które zaproponowała agencja oceny. Wszystkie dotyczyły leczenia chorób rzadkich.
Jak mówi Wojciech Wiśniewski, szef Public Policy, bilans wprowadzenia ustawy o Funduszu Medycznym jest negatywny – “Przede wszystkim nie spełniono obietnic składanych przez Prezydenta. Okazało się, że Fundusz Medyczny – to nie są dodatkowe pieniądze w ochronie zdrowia, lecz skutkiem wprowadzenia regulacji było obniżenie dotacji z budżetu do NFZ. Sytuacja, w której te pieniądze nie trafiły do płatnika na zmniejszanie kolejek lub wprowadzenie nowych rozwiązań, a jednocześnie pieniądze leżą na rachunku BGK, jest podwójnie bolesna dla pacjentów. Dużym zawodem jest brak uruchomienia środków z subfunduszu profilaktyki, który w dobie spłacania długu zdrowotnego jest niezwykle potrzebny. Kilka miesięcy temu Prezydent zaprosił na rozmowę premiera i ministra zdrowia o funkcjonowaniu Funduszu Medycznego. Wydawało się, że to silny polityczny sygnał, że sytuacja musi się zmienić. Tymczasem nie zmieniło się prawie nic.”