RTR PLUS: mamy szansę na zwiększenie bezpieczeństwa lekowego?

„Należy jak najszybciej rozpocząć prace nad zapowiadanymi rozwiązaniami wspomagającymi rozwój krajowego przemysłu farmaceutycznego” – wynika z raportu przygotowanego przez Fundację Republikańską. Jak podkreśla Krzysztof Kopeć, prezes Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego, pandemia COVID-19 pokazała, że przemysł farmaceutyczny stanowi innowacyjną gałąź gospodarki, jest elementem bezpieczeństwa narodowego i warunkuje sprawne działanie systemu opieki zdrowotnej.

Krzysztof Góra i Karol Jagliński, autorzy raportu „Suwerenność lekowa państwa – rola, stan i rekomendacje”, podkreślają, że ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli ma dostępność leków, często zachwiana przez globalizację i monopolizację produkcji leków, epidemie i pandemie, które obniżają poziom zdrowia publicznego oraz gwałtownie zwiększające popyt na produkty lecznicze – a także zorganizowane grupy przestępcze, które nielegalnie je eksportują.

Pomysłodawcą wprowadzenia RTR w 2015 r. był Mateusz Morawiecki, ówczesny minister rozwoju. Projekt zakładał premiowanie firm farmaceutycznych za ich wkład w rozwój polskiej gospodarki. Prace nad RTR miały ponownie ruszyć w lutym 2020 r., jednak do tej pory nie znalazły się w wykazie prac legislacyjnych rządu. Tymczasem trwająca pandemia COVID-19 uwypukliła konieczność odbudowania produkcji leków w Polsce, aby stymulować wzrost PKB, kreować nowe miejsca pracy, a także zwiększyć bezpieczeństwo lekowe państwa.

Prezes Fundacji Republikańskiej Marek Wróbel podkreśla we wstępie do raportu, że większa produkcja leków na terenie Polski to również rozwój innowacyjności, zwiększenie środków na badania i rozwój, zatrzymanie w kraju absolwentów wyższych uczelni oraz przyciągnięcie zagranicznych inwestycji. „To jeden z pomysłów na czasy odmrażania, odbudowy i przebudowy gospodarki” – dodaje Wróbel. Rozwój branży farmaceutycznej oraz zapewnienie bezpieczeństwa lekowego powinny być priorytetami w działalności państwa. Propozycja RTR+ jest obustronną szansą, wsparciem, które trzeba prawnie uregulować – zaznaczają Krzysztof Góra i Karol Jagliński.

Potrzebę prac nad RTR potwierdzają dane makroekonomiczne. Pozycja branży jest istotna, jeżeli spojrzy się na nią w perspektywie rozwojowej. Innowacje wdraża blisko dwa razy więcej firm sektora lekowego niż średnio w całym przemyśle. W farmacji zatrudnionych jest prawie 4 proc. wszystkich pracowników B+R, a branża ta generuje około 10 proc. wszystkich nakładów na badania i rozwój. Wydajność pracowników sektora farmaceutycznego w porównaniu do całego przemysłu jest wyższa o około 60 proc., a ich zarobki niemal o połowę – podkreślają autorzy raportu. Zaznaczają także, że polska farmacja jest na ścieżce wznoszącej i może odegrać ważną rolę zarówno w kraju, jak i w Europie, ale wymaga to wsparcia ze strony państwa – „Złożoność rynku farmaceutycznego powoduje, że jego rozwój zależy nie tylko od przedsiębiorstw. Niezbędna jest współpraca z administracją państwową”.

Według ekspertów Fundacji Republikańskiej odpowiedzią na opóźniające się prace nad dużym Refundacyjnym Trybem Rozwojowym jest RTR+. Zawiera on trzy legislacyjne propozycje, a mianowicie:

• zwolnienie z renegocjacji decyzji refundacyjnych. Idea zakłada nadanie Partnerom Polskiej Gospodarki uprawnień do automatycznego przedłużania refundacji w cenach zgodnych z art. 13 ust. 6a ustawy refundacyjnej,
• ustalanie cen dla produktów po raz pierwszy wchodzących do refundacji na poziomie cen progowych zdefiniowanych w art. 13 ust. 6 ustawy refundacyjnej,
• zwolnienie Partnerów Polskiej Gospodarki z payback.

O konieczności skrócenia łańcuchów dostaw i powrotu do produkcji, które zapewniają bezpieczeństwo, mówią niemal wszyscy eksperci. Podkreśla to również Krzysztof Kopeć, prezes PZPPF – „Nie możemy już dłużej czekać. Musimy natychmiast wprowadzić rozwiązania mające na celu rozwój produkcji leków w Polsce oraz wyrównanie szans krajowych firm farmaceutycznych w konkurencji z wielkimi koncernami międzynarodowymi oraz z wytwórcami azjatyckimi. Przedstawiony w raporcie mechanizm RTR Plus można wdrożyć szybko, bez generowania dodatkowych kosztów i w sposób, który nie spowoduje podniesienia cen leków w aptekach. Dzięki temu w Polsce będzie rozwijał się przemysł farmaceutyczny, co zagwarantuje nam bezpieczeństwo i suwerenność lekową”.

@mZdrowie.pl