Wprowadzenie refundacji aptecznej, jako uzupełniającego modelu finansowania, może zwiększyć dostęp do szczepień zalecanych oraz szczepień alternatywnych, których koszt obecnie ponoszą pacjenci – to wniosek z raportu opracowanego przez Izabelę Obarską i dr hab. Ernesta Kuchara “Profilaktyka chorób zakaźnych w Polsce”.
Według autorów raportu, Program Szczepień Ochronnych wymaga rewizji i aktualizacji zgodnie z międzynarodowymi standardami. Koszt realizacji wszystkich szczepień obowiązkowych w ramach PSO stanowi zaledwie ok. 0,2 proc. bezpośrednich wydatków państwa przeznaczanych na ochronę zdrowia. Niedostateczne finansowanie ze środków publicznych jest główną przyczyną bardzo powolnego rozwoju szczepień ochronnych.
“Zwiększenie dostępności do szczepień w Polsce wymagałoby przyjęcia spójnej strategii i zagwarantowania właściwych środków na jej realizację. W sytuacji, w której dofinansowanie z budżetu państwa będzie wciąż niewystarczające, rozwiązaniem jest zmiana modelu finansowania szczepień, uwzględniająca częściową refundację kosztu szczepionki, czyli współpłacenie pacjentów, poprzez umieszczenie wybranych szczepionek na liście leków refundowanych” – mówi Izabela Obarska, ekspert systemu ochrony zdrowia.
PSO jest stopniowo uzupełniany o kolejne bezpłatne szczepienia, jednak nadal część istotnej profilaktyki oraz nowocześniejsze szczepionki są finansowane przez pacjentów. Dotyczy to zarówno szczepionek zalecanych, np. przeciwko meningokokom, jak i szczepionek alternatywnych – wysokoskojarzonych, które chronią w jednym wkłuciu przed kilkoma chorobami zakaźnymi. W ciągu dwóch pierwszych lat życia dziecka dzięki szczepionkom 6-składnikowym można ograniczyć liczbę iniekcji z 19 do 10. Oznacza to niższe koszty NFZ, odciążenie personelu medycznego i rodziców.
“Niestety szczepionki wysokoskojarzone w większości przypadków są w pełni finansowane przez pacjenta, co dla części rodziców, mimo opisanych zalet, stanowi poważną barierę w ich wyborze i zastosowaniu” – mówi dr hab. Ernest Kuchar, kierownik Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym WUM, prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologii.
Uproszczenie szczepień i zachęcenie pacjentów do ich wykonywania jest szczególnie istotne w czasie pandemii, gdy dostęp do POZ został ograniczony a system będzie obciążony akcją szczepień przeciw wirusowi SARS-CoV-2.
Zdaniem autorów raportu “Profilaktyka chorób zakaźnych w Polsce” refundacja apteczna jest szansą na poprawę dostępności do szczepień ochronnych. Mają nadzieję, że publikacja pomoże pokonać istniejące bariery i przyczyni się do rozpowszechnienia szczepień ochronnych w Polsce. Podniesienie poziomu finansowania szczepień ochronnych ze środków publicznych wydaje się kluczowe dla zwiększenia ich dostępności. W sytuacji, w której pokrycie kosztów szczepień z budżetu państwa nie będzie możliwe, korzystną opcją – zarówno dla płatnika publicznego, jak i pacjentów – pozostaje częściowe ich sfinansowanie w ramach refundacji aptecznej. Współfinansowanie szczepień alternatywnych i zalecanych jest także jednym ze sposobów budowania zaufania do szczepień. Polscy pacjenci powinni mieć przekonanie, że państwo gwarantuje im optymalną ochronę przed chorobami zakaźnymi. Takie przekonanie buduje bowiem zaufanie zarówno do samych szczepień, jak i do systemu opieki zdrowotnej, który je zapewnia.
© mZdrowie.pl