14 proc. polskich chłopców w wieku 8 lat cierpi na otyłość, wśród dziewczynek otyłość dotyka 11 proc. Nadwagę ma około jednej trzeciej polskich dzieci. To jeden z gorszych wyników pośród krajów Unii Europejskiej – wynika z majowego raportu WHO Europe.
Badania przeprowadzono w ramach Europejskiej Inicjatywy Nadzoru nad Otyłością Dzieci (WHO European Childhood Obesity Surveillance Initiative – COSI). Objęły 36 krajów, w tym 22 należące do Unii Europejskiej. Problem otyłości dziecięcej dotyczy każdego z nich. Z raportu wynika, że najlepiej radzą sobie z nim kraje skandynawskiej.
Według części rankingu dotyczącego państw UE:
- Dania: otyłość dotyczy 5 proc. chłopców i 5 proc. dziewczynek, a nadwaga 18 proc. chłopców i 20 proc. dziewczynek w wieku 7-8 lat
- Francja: otyłość: 6 proc. chłopców – 6 proc. dziewczynek, nadwaga: 18 proc. chłopców – 20 proc. dziewczynek
- Szwecja: otyłość 8 – 5, nadwaga 23 – 21
- Irlandia: otyłość 9 – 5. nadwaga 27 – 20
- Łotwa: otyłość 9 – 7, nadwaga 25 – 21
- Czechy: otyłość 11 – 6, nadwaga 23 – 19
- Słowenia: otyłość 11 – 8, nadwaga 24 – 25
- Estonia: otyłość 11 – 8, nadwaga 29 – 23
- Austria: otyłość 12 – 6, nadwaga 30 – 22
- Słowacja: otyłość 12 – 8, nadwaga 30 -15
- Litwa: otyłość 12 – 8, nadwaga 29 – 23
- Finlandia: otyłość 12 – 9, nadwaga 28 – 27
- Portugalia: otyłość 12 – 11, nadwaga 29 – 32
- Węgry: otyłość 14 – 11, nadwaga 28 – 28
- Polska: otyłość 14 – 11, nadwaga 32 – 29
- Rumunia: otyłość 15 – 9, nadwaga 31 – 26
- Chorwacja: otyłość 16 – 10, nadwaga 37 – 29
- Bułgaria: otyłość 16 – 11, nadwaga 30 – 29
- Malta: otyłość 18 -15, nadwaga 37 – 35
- Hiszpania: otyłość 19 – 17, nadwaga 42 – 40
- Grecja: otyłość 20 – 14, nadwaga 42 – 38
- Włochy: otyłość 21 – 14, nadwaga 42 – 39.
Niemcy, Holandia, Belgia, Luksemburg nie zostały przez COSI sklasyfikowane, natomiast Cypr dysponował danymi dotyczącymi jedynie dziewięciolatków (wśród których otyłość dotyczy 5 proc. chłopców i 19 proc. dziewczynek, a nadwaga 43 proc. chłopców i dziewczynek).
„Nadwaga lub otyłość są bezpośrednio związane z zagrażającymi życiu chorobami niezakaźnymi, takimi jak choroby układu krążenia, cukrzyca i nowotwory. To, co musimy zrobić, aby rozjaśnić przyszłość przyszłych pokoleń, to wdrożenie polityki opartej na nauce i danych, która może pomóc zmniejszyć otyłość u dzieci, jednocześnie promując zdrowszą dietę i aktywność fizyczną” – komentował wyniki badań Hans Kluge, dyrektor WHO Europe.
WHO zauważa przy tym, że nadwaga i otyłość ustabilizowały się lub zmniejszyły się w niektórych z 13 krajów europejskich, w których można było zbadać trendy w czasie. Polska uczestniczy w programie COSI od niedawna, nie ma jeszcze danych porównawczych z poprzednich rund badań prowadzonych przez tą organizację. „Odnotowujemy natomiast z satysfakcją, że Grecja, Włochy, Portugalia i Hiszpania, z których wszystkie mają nadal najgorsze wskaźniki, a także Słowenia, wykazały tendencję spadkową zarówno w przypadku nadwagi, jak i otyłości” – czytamy w raporcie WHO.
Poprawę zawdzięczają one zastosowaniu odpowiedniej polityki zdrowotnej. „Dane COSI pokazują spadkowy trend otyłości u dzieci w krajach, które mają najwyższe wskaźniki otyłości. Słyszeli alarm z poprzednich badań i wdrożyli zasady, o których wiemy, że działają. Pocieszające jest to, że podejmowane przez państwa działania mają wymierny efekt” – mówi Nino Berdzuli, dyrektor Wydziału Krajowych Programów Zdrowia w WHO Europe.
Zdaniem WHO, to rządy konkretnych państw ponoszą największą odpowiedzialność za zapewnienie swoim dzieciom zdrowego startu w życie, a więc także za walkę z otyłością. „Bo taka praca wymaga koordynacji między wieloma sektorami i instytucjami w celu realizacji kompleksowych programów” – podkreślają autorzy raportu.
Ich zdaniem programy powinny:
- promować spożywanie zdrowej żywności i ograniczać spożycie niezdrowych produktów
- promować aktywność fizyczną i ograniczać siedzący tryb życia u dzieci i młodzieży;
- wzmocnić wytyczne dotyczące zapobiegania chorobom niezakaźnym
- udzielać wskazówek i wspomagać zdrową dietę, sen i aktywność fizyczną we wczesnym dzieciństwie;
- zapewnić rodzinne usługi w zakresie stylu życia i kontroli wagi dla dzieci i młodzieży wśród rodzin, którzy już żyją z otyłością.
Autorzy raportu podkreślają, że COVID-19 będzie najprawdopodobniej dodatkowo negatywny wpływ na poziomy otyłości u dzieci w Europie – „Zamknięcia i blokady szkół mogą wpływać na zmniejszenie czasu aktywności fizycznej, pogłębiając nierówności. Dlatego strategie zapobiegania otyłości u dzieci powinny pozostać priorytetem podczas pandemii”.
