To był dobry rok dla polskiej hematologii, który pokazał, że powoli zmierzamy w stronę europejskich standardów leczenia i opieki nad pacjentami hematoonkologicznymi. W Polsce wdrażany jest pilotaż krajowej sieci hematologicznej, a każda lista refundacyjna w 2023 roku przynosiła kolejnym pacjentom hematoonkologicznym dostęp do nowych terapii stosowanych w leczeniu szpiczaków, chłoniaków i czy białaczek, dając możliwości większej indywidualizacji terapii. Motto, które usłyszeliśmy niedawno podczas tegorocznego zjazdu Amerykańskiego Towarzystwa Hematologów „Time to say goodbye, myeloma!” pozwala nam optymistycznie patrzeć w przyszłość, z nadzieją, że będzie ono dotyczyło również polskich pacjentów – mówi Łukasz Rokicki, prezes Fundacji CARITA.
Łukasz Rokicki, prezes zarządu Fundacji CARITA –
Na corocznym zjeździe American Society of Hematology prezentowane są najnowsze doniesienia ze świata współczesnej hematologii. Zwłaszcza w dziedzinach medycyny, w których postęp następuje tak szybko, kluczowy jest dostęp do aktualnych i rzetelnych informacji. Jesteśmy szczęśliwi, że jako Fundacja CARITA mogliśmy wziąć udział w tegorocznym – 65. już zjeździe Amerykańskiego Towarzystwa Hematologów, który w dniach 7-10 grudnia odbywał się w San Diego. „Time to say goodbye, myeloma!” – zdanie wypowiedziane przez Rafata Abonoura, MD, Indiana University Health, z pewnością pozostanie z nami na długo, bo pokazuje, jak duży postęp dokonał się w leczeniu szpiczaka plazmocytowego na przestrzeni lat, ale także – że musimy konsekwentnie zwiększać szanse polskich pacjentów hematoonkologicznych na opiekę i leczenie zgodne ze światowymi standardami.
Obecność na ASH to dla nas wyróżnienie, a przede wszystkim szansa zgromadzenia wiedzy nt. wyników najnowszych badań w hematoonkologii oraz zacieśnienia relacji z organizacjami pacjentów działających na szczeblu międzynarodowym. To także dziesiątki rozmów z wybitnymi hematologami z Polski i ze świata, którzy równie chętnie, tuż po powrocie – podzielili się z podopiecznymi Fundacji CARITA i innymi organizacjami hematologicznymi doniesieniami ważnymi dla pacjentów na Europejskim Forum Pacjentów Hematologicznych, które odbyło się 16 i 17 grudnia w Warszawie.
Podczas Forum wraz z autorytetami hematologii – prof. Ewą Lech-Marańdą, prof. Lidią Gil, prof. Dominikiem Dytfeldem i wieloma innymi ekspertami, mieliśmy wyjątkową możliwość rozmawiać o przyszłości hematologii. Aktualne doniesienia z American Society of Hematology oraz kierunki leczenia szpiczaka plazmocytowego, przewlekłej białaczki limfocytowej i chłoniaka przedstawił prof. Krzysztof Giannopoulos. Trzeba zauważyć, że przez wiele lat informacje o innowacyjnych rozwiązaniach stosowanych w leczeniu pacjentów hematologicznych, były w Polsce jedynie źródłem frustracji. Dziś, obserwując, że coraz częściej polscy pacjenci mogą być beneficjentami tych rozwiązań, są źródłem nadziei i papierkiem lakmusowym, na ile Polska podąża za światowymi standardami. Profesor Giannopoulos, podczas sobotniego wykładu zwrócił uwagę, że: „Tegoroczny zjazd American Society of Hematology był przełomowy, gdyż pokazał nam terapie przyszłości. Dziś przekraczamy granice wyobraźni, aby odpowiednio wykorzystać immunologiczne zasoby naszego organizmu. Taką terapię jest m.in. CAR-NK z użyciem limfocytów NK (ang. natural killers), które zostały zmodyfikowane w celu ekspresji CAR anty-CD19, a do pierwszych badań klinicznych wchodzą przeciwciała trójswoiste.”
Podczas dwóch dni, rozmawialiśmy z ekspertami o obiecujących metodach leczenia chorób hematologicznych, badaniach laboratoryjnych, badaniach klinicznych oraz przybliżyliśmy pacjentom zagadnienia, które mogą ułatwić im codzienne funkcjonowanie z chorobą nowotworową. Wśród poruszanych zagadnień były: Kalkulator Morfologii dla Pacjentów Hematologicznych, komunikacja pacjent-lekarz, choroba przewlekła a praca zawodowa, leczenie bólu, e-zdrowie czy fizjoterapia.
To co jednak napawa nas dużą nadzieją to zauważalna poprawa dostępu polskich pacjentów do nowoczesnych leków w hematologii. W mijającym roku – najwięcej, bo aż 28 objętych refundacją cząsteczko-wskazań w onkologii dotyczyło właśnie terapii dla pacjentów hematoonkologicznych. Kolejne listy leków refundowanych dowodziły, że hematologia dołączyła do grona dziecin priorytetowych, a dostęp naszych pacjentów do skutecznych i niosących nadzieję leków, nawet od pierwszej linii leczenia się poprawia. Potwierdzają to ostatnie decyzje Ministra Zdrowia, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. W leczeniu chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową refundacją objęto m.in. zanubrutynib w I linii leczenia chorych na PBL oraz w leczeniu pacjentów z oporną / nawrotową PBL, a także wenetoklaks i obinutuzumab – w I linii leczenia chorych na PBL. Do I linii leczenia przesunięto już wcześniej refundowane terapie jak np. polatuzumab wedotyny w leczeniu chłoniaka rozlanego z dużych komórek B (DLBCL) czy brentuksymab wedotyny w I linii chłoniaka Hodgkina. Wyczekiwaną w leczeniu szpiczaka plazmocytowego była z kolei możliwość zastosowania – również już w I linii leczenia – schematu daratumumab w skojarzeniu z bortezomibem i deksametazonem u pacjentów niekwalifikujących się do przeszczepienia.
Wierzymy, że przesuwanie standardu opieki i leczenia pacjentów w Polsce w stronę europejskich, a także krajowych wytycznych, zgodnych z najnowszą wiedzą medyczną – będzie kontynuowane. Miniony rok i powyższe nowe rozwiązania dla chorych onkologicznie pokazał bowiem, że wiele można w tym zakresie osiągnąć.
