11 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Choroby Parkinsona. „To dzień urodzin Anglika, Jamesa Parkinsona, który jako pierwszy opisał tę chorobę.
Zaawansowana postać choroby na różnych etapach występuje u ok. 70 proc. chorych. „Charakteryzuje się ona przede wszystkim tym, że ciężej ją skompensować tradycyjnym leczeniem farmakologicznym, pacjenci muszą częściej brać większe dawki leków, a czasami taka kompensacja jest niemożliwa” – tłumaczy dr Dariusz Koziorowski z Kliniki Neurologii Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM. Wtedy stosuje się bardziej zaawansowane leczenie, w tym tzw. metody infuzyjne, które są w Polsce szerzej dostępne od czterech lat.
Zaawansowane terapie choroby obejmują w sumie trzy rozwiązania. Pierwsze polega na wszczepieniu symulatora, który wycisza pracę nadmiernie aktywnych obszarów mózgu. To tzw. DBS (od angielskiego Deep Brain Stimulation – głęboka stymulacja mózgu). Drugie i trzecie rozwiązanie stanowią metody infuzyjne. Może to być duodopa – dojelitowa forma leczenia lewodopą z karbidopą lub apomorfina podskórnie podawana przez pompę.
„Duodopę w ciągu tych czterech lat wprowadzono u ponad 100 chorych, a apomorfinę u ok. 50. DBS jest stosowany rocznie u 300 osób”– mówi Wojciech Machajek, wiceprezes Fundacji Chorób Mózgu. „To są nowoczesne terapie, mało tego – one wciąż podlegają modyfikacjom, musimy cały czas się ich uczyć. Te zawansowane formy leczenia są takie same na całym świecie, nie jesteśmy w tyle, jeśli chodzi o Polskę” – mówi dr hab. Koziorowski.
W ubiegłym roku został zmieniony program lekowy związany z leczeniem choroby Parkinsona. „Dotychczas był prowadzony w dziewięciu ośrodkach, a teraz będzie obecny w wielu innych miejscach. Na przykład w Rzeszowie, Bydgoszczy, staramy się też o Sandomierz czy Gryfice koło Szczecina” – mówi Wojciech Machajek.
Prowadzone obecnie badania kliniczne nowych leków powinny przynieść wkrótce wymierne rezultaty. „Badania nad nowymi terapiami idą wielotorowo. Mamy postęp w badaniach genetycznych, znamy genetyczne podstawy Parkinsona, na tej bazie opracowuje się metody leczenia. Jest też wiele leków w badaniach klinicznych, które znacząco spowalniają progresję choroby. Myślę, że w przeciągu 3-4 lat, część z tych badań będzie opublikowana” – ocenia dr Kozłowski. Według niego w dobie pandemii koronawirusa pacjenci z chorobą Parkinsona są w trudniejszej niż zwykle sytuacji, podobnie jak reszta społeczeństwa – „Najczęściej nie mają dostępu do swoich lekarzy neurologów, nie mają też dostępu do rehabilitacji, nie mają kontaktu z najbliższymi, co jest bardzo stresujące”.
W Polsce żyje obecnie blisko 100 tysięcy osób dotkniętych chorobą Parkinsona. To drugie – po chorobie Alzheimera – najczęściej występujące schorzenie neurodegeneracyjne na świecie. „Choroba Parkinsona dotyczy głownie domen ruchowych. Sfery poznawcze, jak w chorobie Alzheimera, też są dotknięte, ale nie w aż tak dużym stopniu. Parkinson to głównie drżenie spoczynkowe, spowolnienie ruchowe czy sztywność mięśniowa” – wyjaśnia dr Dariusz Koziorowski.
