• Kontakt
  • Reklama
  • Regulamin
  • Polityka prywatności
  • Login
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
NEWSLETTER
mzdrowie.pl
Radio mZdrowie.pl
  • FAKTY
    Składkę zdrowotną należy podnieść, nie obniżać
    FAKTY

    Dyrektorzy szpitali powiatowych i związkowcy będą rozmawiać 25 czerwca o wspólnym proteście

    redakcja
    18/06/2025
    Za rok zmiany w lekarskim egzaminie końcowym
    FAKTY

    Badania molekularne NGS nadal będą wymagać hospitalizacji

    Krzysztof Jakubiak
    18/06/2025
    Pionierska diagnostyka białaczki w Świętokrzyskim Centrum Onkologii
    FAKTY

    Świętokrzyskie Centrum Onkologii w pilotażu europejskiej sieci onkologicznej

    redakcja
    17/06/2025
    I FORUM OPIEKI ZINTEGROWANEJ
    FAKTY

    I FORUM OPIEKI ZINTEGROWANEJ

    Krzysztof Jakubiak
    17/06/2025
    Platforma Saventic z algorytmami do diagnozy niektórych chorób rzadkich
    FAKTY

    Platforma Saventic z algorytmami do diagnozy niektórych chorób rzadkich

    redakcja
    17/06/2025
    Wypracowanie dobrze działającego systemu opieki zdrowotnej jest możliwe
    FAKTY

    OZZL proponuje minimalne zarobki jako trzykrotność średniej krajowej

    redakcja
    13/06/2025
    Apel menadżerów do premiera o pieniądze na podwyżki
    FAKTY

    Apel menadżerów do premiera o pieniądze na podwyżki

    redakcja
    13/06/2025
  • TRENDY
    Debata: Rozwój e-zdrowia w Polsce – wypowiedzi uczestników
    TRENDY

    Rejestry i kontrola jakości konieczne do dalszego rozwoju chirurgii robotowej

    Krzysztof Jakubiak
    16/06/2025
    NIK: szpitale nie zapewniają pacjentom prawa do prywatności
    TRENDY

    NIK alarmuje, że pogorszył się dostęp do diagnostyki i leczenia

    redakcja
    12/06/2025
    Roboty chirurgiczne trafiają do mniejszych szpitali i biedniejszych krajów
    TRENDY

    Roboty chirurgiczne trafiają do mniejszych szpitali i biedniejszych krajów

    Diana Mroczek
    10/06/2025
    Utworzenie samodzielnej komisji zdrowia w Parlamencie Europejskim stoi pod znakiem zapytania
    BRUKSELA

    HERA pod lupą Europarlamentu

    Diana Mroczek
    04/06/2025
    Liczba porad lekarskich w AOS wzrasta
    TRENDY

    Liczba porad lekarskich w AOS wzrasta

    redakcja
    29/05/2025
    Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii
    TRENDY

    Diagnostyka genetyczna to podstawa współczesnej onkologii

    redakcja
    27/05/2025
    Ambitne cele w projekcie strategii onkologicznej
    TRENDY

    Polska nadal opóźniona w prewencji raka i badaniach przesiewowych

    Krzysztof Jakubiak
    21/05/2025
  • LEKI
    Priorytety w polityce lekowej
    LEKI

    Priorytety w polityce lekowej

    redakcja
    17/06/2025
    52 nowe “cząsteczkowskazania” na liście refundacyjnej
    LEKI

    41 nowych cząsteczko-wskazań na liście leków refundowanych

    redakcja
    12/06/2025
    Bezpieczeństwo zdrowotne wśród priorytetów prezydencji Polski
    BRUKSELA

    Nie będzie większych zmian w europejskim prawie farmaceutycznym

    redakcja
    06/06/2025
    LEKI

    Terapie CAR-T w hematoonkologii powinny być szerzej stosowane

    redakcja
    04/06/2025
    Terapia CAR-T będzie dostępna w Poznaniu
    LEKI

    Nowoczesne leki hematologiczne poprawiają bezpieczeństwo pacjenta

    redakcja
    04/06/2025
    Białka pasożytnicze mogą pomagać w leczeniu chorób autoimmunologicznych i zapalnych
    LEKI

    Białka pasożytnicze mogą pomagać w leczeniu chorób autoimmunologicznych i zapalnych

    redakcja
    03/06/2025
    Na co idzie opłata cukrowa
    LEKI

    PSD apeluje o poszerzenie refundacji leków na cukrzycę typu 2

    Krzysztof Jakubiak
    27/05/2025
  • MEDYCYNA
    Histotrypsja czyli rozbijanie guzów falą dźwiękową zamiast skalpela
    INNOWACJE

    Histotrypsja czyli rozbijanie guzów falą dźwiękową zamiast skalpela

    Diana Mroczek
    17/06/2025
    Lepsza jakość w patomorfologii – rusza projekt standaryzacji
    MEDYCYNA

    Wyboista ścieżka chorych na raka płuca do badań genetycznych

    Iwona Kazimierska
    16/06/2025
    Miejsce i rola organizacji pacjenckich – głosy w debacie mZdrowie
    MEDYCYNA

    Wyzwaniem polskiej neurologii jest dostępność świadczeń

    redakcja
    12/06/2025
    Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii
    MEDYCYNA

    Lung Cancer Unity – blisko, coraz bliżej

    Iwona Kazimierska
    11/06/2025
    Małoinwazyjne operacje mózgu w CZD
    MEDYCYNA

    Małoinwazyjne operacje mózgu w CZD

    Zbigniew Wojtasiński
    10/06/2025
    Obrazowanie wewnątrznaczyniowe poprawia skuteczność zabiegów angioplastyki
    MEDYCYNA

    Obrazowanie wewnątrznaczyniowe poprawia skuteczność zabiegów angioplastyki

    redakcja
    09/06/2025
    Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii
    MEDYCYNA

    Leczenie schizofrenii: kluczem wczesna diagnoza i szybkie włączenie terapii

    Krzysztof Jakubiak
    06/06/2025
  • PRAWO
    Eksperymentalny lek wydłuża kości
    PRAWO

    Jedzenie i napoje dostępne w szkołach będą mocniej regulowane

    redakcja
    18/06/2025
    NSA potwierdza decyzję Rzecznika Praw Pacjenta w sprawie leków biologicznych
    PRAWO

    RPP chce większych uprawnień do karania za praktyki pseudomedyczne

    Krzysztof Jakubiak
    17/06/2025
    Stosowanie aspiryny nie wpływa na wyniki leczenia raka gruczołu krokowego
    PRAWO

    Zaczęła obowiązywać nowa definicja pierwszej pomocy

    redakcja
    30/05/2025
    52 nowe “cząsteczkowskazania” na liście refundacyjnej
    PRAWO

    SZNUR jest długi na 59 stron

    Krzysztof Jakubiak
    22/05/2025
    NFZ publikuje nowy raport nt. efektów KOS-Zawał
    PRAWO

    NFZ zaczyna promować wizyty pierwszorazowe w AOS

    Krzysztof Jakubiak
    05/05/2025
    PRAWO

    Zrównoważony rozwój w ochronie zdrowia 

    redakcja
    25/04/2025
    RPO pyta o zgodność z konstytucją nieodliczania składki zdrowotnej od podatku
    PRAWO

    Słaby dostęp do koncentratorów tlenu

    Maciej Pawłowski
    16/04/2025
  • PACJENT

    Białystok/ BCO podsumowało pierwsze efekty tzw. pilotażu onkologicznego
    PACJENT

    Organizacje pacjenckie są wiarygodnym sojusznikiem dla onkologów

    redakcja
    18/06/2025
    Debata: Poszerzanie dostępu do leczenia biologicznego
    PACJENT

    Nowy przewodnik do odwoływania wizyt przez pacjentów

    Maciej Pawłowski
    14/06/2025
    Sytuacja pacjentów z ALS
    PACJENT

    Sytuacja pacjentów z ALS

    redakcja
    09/06/2025
    Hormonalna antykoncepcja może wywoływać depresję i skłonności samobójcze
    PACJENT

    Poradnik dla rodzin osób chorych na schizofrenię

    Krzysztof Jakubiak
    27/05/2025
    Organizacje pacjentów apelują o lepszą opiekę nad chorymi z rakiem pęcherza
    PACJENT

    Organizacje pacjentów apelują o lepszą opiekę nad chorymi z rakiem pęcherza

    Krzysztof Jakubiak
    07/05/2025
    Miejsce i rola organizacji pacjenckich – głosy w debacie mZdrowie
    PACJENT

    Przedstawiciele zawodów medycznych są coraz bardziej świadomi praw pacjenta

    Katarzyna Dudek
    05/05/2025
    Profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych pozostaje wyzwaniem
    PACJENT

    Profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych pozostaje wyzwaniem

    Marta Pietrzak
    24/04/2025

  • KADRY

    Zaniedbywanie zdrowia psychicznego medyków zaczyna się już w czasie studiów
    KADRY

    Zaniedbywanie zdrowia psychicznego medyków zaczyna się już w czasie studiów

    Katarzyna Dudek
    02/06/2025
    Jesteśmy już niemal gotowi do zbierania danych w ramach EHDS
    KADRY

    Nowy skład Rady Agencji Badań Medycznych

    Maciej Pawłowski
    28/05/2025
    Szczery podcast o tym, co robot daje chirurgowi (cz.1)
    KADRY

    Szczery podcast o robotyce w urologii (cz. 2)

    Krzysztof Jakubiak
    27/05/2025
    Grupa LUX MED otwiera Wyższą Szkołę Nauk Medycznych
    KADRY

    Grupa LUX MED otwiera Wyższą Szkołę Nauk Medycznych

    redakcja
    20/05/2025
    Prof. Krzysztof Filipiak nowym dyrektorem CMKP
    KADRY

    Prof. Krzysztof Filipiak nowym dyrektorem CMKP

    redakcja
    15/05/2025
    Potrzebujemy więcej lekarzy rehabilitacji medycznej
    KADRY

    Potrzebujemy więcej lekarzy rehabilitacji medycznej

    Krzysztof Jakubiak
    24/04/2025
    Państwowa Komisja Akredytacyjna doceniła studia na Łazarskim
    KADRY

    Zestresowani studenci, wypaleni wykładowcy – uczelnie nie są przyjaznym środowiskiem

    Katarzyna Dudek
    10/04/2025

  • W BIZNESIE

    Integracja robota ze stołem operacyjnym – czy Ottava znajdzie swoją niszę na rynku
    W BIZNESIE

    Integracja robota ze stołem operacyjnym – czy Ottava znajdzie swoją niszę na rynku

    Diana Mroczek
    18/06/2025
    Pierwsze posiedzenia komisji do spraw zdrowia w Europarlamencie
    W BIZNESIE

    UE chce odzyskać silną pozycję w innowacjach medycznych

    Diana Mroczek
    11/06/2025
    W BIZNESIE

    Bezpieczeństwo zdrowotne i lekowe Europy – jak je widzą firmy farmaceutyczne

    Iwona Kazimierska
    09/06/2025
    Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii
    W BIZNESIE

    Kadry, finanse, procesy, czyli priorytety w zarządzaniu

    redakcja
    06/06/2025
    Polscy politycy w ramach prezydencji rozmawiali o zdrowiu w Brukseli
    FAKTY

    Kompromis Polski w sprawie pakietu farmaceutycznego zaakceptowany

    redakcja
    04/06/2025
    Decyzje Donalda Trumpa osłabią Novo Nordisk
    W BIZNESIE

    Decyzje Donalda Trumpa osłabią Novo Nordisk

    Krzysztof Jakubiak
    19/05/2025
    Platforma STEP szansą dla farmacji i biotechnologii w Polsce
    W BIZNESIE

    Platforma STEP szansą dla farmacji i biotechnologii w Polsce

    Krzysztof Jakubiak
    12/05/2025

  • RADIO

    Szczery podcast o tym, co robot daje chirurgowi (cz.1)
    RADIO

    Szczery podcast o tym, co robot daje chirurgowi (cz.1)

    Krzysztof Jakubiak
    24/05/2025
    Podcast: Rzadkie choroby neurologiczne coraz częściej możemy leczyć
    MEDYCYNA

    Podcast: Rzadkie choroby neurologiczne coraz częściej możemy leczyć

    Krzysztof Jakubiak
    14/10/2024
    Podcast o innowacjach w Europie Środkowej z punktu widzenia firmy Bayer 
    RADIO

    Podcast o innowacjach w Europie Środkowej z punktu widzenia firmy Bayer 

    Krzysztof Jakubiak
    24/09/2024
    Podcast: jak lepiej leczyć pacjentów z obrzękiem naczynioruchowym
    MEDYCYNA

    Podcast: jak lepiej leczyć pacjentów z obrzękiem naczynioruchowym

    Krzysztof Jakubiak
    30/08/2024
    Podcast o możliwym wykorzystaniu CAR-T do leczenia raka trzustki
    MEDYCYNA

    Podcast o możliwym wykorzystaniu CAR-T do leczenia raka trzustki

    Krzysztof Jakubiak
    02/05/2024
    Podcast: Badania nad dopasowaniem terapii w raku trzustki do indywidualnych reakcji pacjentów
    RADIO

    Podcast: Badania nad dopasowaniem terapii w raku trzustki do indywidualnych reakcji pacjentów

    Krzysztof Jakubiak
    17/04/2024
    Podcast na temat ostrej białaczki szpikowej
    RADIO

    Podcast na temat ostrej białaczki szpikowej

    Krzysztof Jakubiak
    14/02/2024

  • FAKTY
    Składkę zdrowotną należy podnieść, nie obniżać
    FAKTY

    Dyrektorzy szpitali powiatowych i związkowcy będą rozmawiać 25 czerwca o wspólnym proteście

    redakcja
    18/06/2025
    Za rok zmiany w lekarskim egzaminie końcowym
    FAKTY

    Badania molekularne NGS nadal będą wymagać hospitalizacji

    Krzysztof Jakubiak
    18/06/2025
    Pionierska diagnostyka białaczki w Świętokrzyskim Centrum Onkologii
    FAKTY

    Świętokrzyskie Centrum Onkologii w pilotażu europejskiej sieci onkologicznej

    redakcja
    17/06/2025
    I FORUM OPIEKI ZINTEGROWANEJ
    FAKTY

    I FORUM OPIEKI ZINTEGROWANEJ

    Krzysztof Jakubiak
    17/06/2025
    Platforma Saventic z algorytmami do diagnozy niektórych chorób rzadkich
    FAKTY

    Platforma Saventic z algorytmami do diagnozy niektórych chorób rzadkich

    redakcja
    17/06/2025
    Wypracowanie dobrze działającego systemu opieki zdrowotnej jest możliwe
    FAKTY

    OZZL proponuje minimalne zarobki jako trzykrotność średniej krajowej

    redakcja
    13/06/2025
    Apel menadżerów do premiera o pieniądze na podwyżki
    FAKTY

    Apel menadżerów do premiera o pieniądze na podwyżki

    redakcja
    13/06/2025
  • TRENDY
    Debata: Rozwój e-zdrowia w Polsce – wypowiedzi uczestników
    TRENDY

    Rejestry i kontrola jakości konieczne do dalszego rozwoju chirurgii robotowej

    Krzysztof Jakubiak
    16/06/2025
    NIK: szpitale nie zapewniają pacjentom prawa do prywatności
    TRENDY

    NIK alarmuje, że pogorszył się dostęp do diagnostyki i leczenia

    redakcja
    12/06/2025
    Roboty chirurgiczne trafiają do mniejszych szpitali i biedniejszych krajów
    TRENDY

    Roboty chirurgiczne trafiają do mniejszych szpitali i biedniejszych krajów

    Diana Mroczek
    10/06/2025
    Utworzenie samodzielnej komisji zdrowia w Parlamencie Europejskim stoi pod znakiem zapytania
    BRUKSELA

    HERA pod lupą Europarlamentu

    Diana Mroczek
    04/06/2025
    Liczba porad lekarskich w AOS wzrasta
    TRENDY

    Liczba porad lekarskich w AOS wzrasta

    redakcja
    29/05/2025
    Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii
    TRENDY

    Diagnostyka genetyczna to podstawa współczesnej onkologii

    redakcja
    27/05/2025
    Ambitne cele w projekcie strategii onkologicznej
    TRENDY

    Polska nadal opóźniona w prewencji raka i badaniach przesiewowych

    Krzysztof Jakubiak
    21/05/2025
  • LEKI
    Priorytety w polityce lekowej
    LEKI

    Priorytety w polityce lekowej

    redakcja
    17/06/2025
    52 nowe “cząsteczkowskazania” na liście refundacyjnej
    LEKI

    41 nowych cząsteczko-wskazań na liście leków refundowanych

    redakcja
    12/06/2025
    Bezpieczeństwo zdrowotne wśród priorytetów prezydencji Polski
    BRUKSELA

    Nie będzie większych zmian w europejskim prawie farmaceutycznym

    redakcja
    06/06/2025
    LEKI

    Terapie CAR-T w hematoonkologii powinny być szerzej stosowane

    redakcja
    04/06/2025
    Terapia CAR-T będzie dostępna w Poznaniu
    LEKI

    Nowoczesne leki hematologiczne poprawiają bezpieczeństwo pacjenta

    redakcja
    04/06/2025
    Białka pasożytnicze mogą pomagać w leczeniu chorób autoimmunologicznych i zapalnych
    LEKI

    Białka pasożytnicze mogą pomagać w leczeniu chorób autoimmunologicznych i zapalnych

    redakcja
    03/06/2025
    Na co idzie opłata cukrowa
    LEKI

    PSD apeluje o poszerzenie refundacji leków na cukrzycę typu 2

    Krzysztof Jakubiak
    27/05/2025
  • MEDYCYNA
    Histotrypsja czyli rozbijanie guzów falą dźwiękową zamiast skalpela
    INNOWACJE

    Histotrypsja czyli rozbijanie guzów falą dźwiękową zamiast skalpela

    Diana Mroczek
    17/06/2025
    Lepsza jakość w patomorfologii – rusza projekt standaryzacji
    MEDYCYNA

    Wyboista ścieżka chorych na raka płuca do badań genetycznych

    Iwona Kazimierska
    16/06/2025
    Miejsce i rola organizacji pacjenckich – głosy w debacie mZdrowie
    MEDYCYNA

    Wyzwaniem polskiej neurologii jest dostępność świadczeń

    redakcja
    12/06/2025
    Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii
    MEDYCYNA

    Lung Cancer Unity – blisko, coraz bliżej

    Iwona Kazimierska
    11/06/2025
    Małoinwazyjne operacje mózgu w CZD
    MEDYCYNA

    Małoinwazyjne operacje mózgu w CZD

    Zbigniew Wojtasiński
    10/06/2025
    Obrazowanie wewnątrznaczyniowe poprawia skuteczność zabiegów angioplastyki
    MEDYCYNA

    Obrazowanie wewnątrznaczyniowe poprawia skuteczność zabiegów angioplastyki

    redakcja
    09/06/2025
    Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii
    MEDYCYNA

    Leczenie schizofrenii: kluczem wczesna diagnoza i szybkie włączenie terapii

    Krzysztof Jakubiak
    06/06/2025
  • PRAWO
    Eksperymentalny lek wydłuża kości
    PRAWO

    Jedzenie i napoje dostępne w szkołach będą mocniej regulowane

    redakcja
    18/06/2025
    NSA potwierdza decyzję Rzecznika Praw Pacjenta w sprawie leków biologicznych
    PRAWO

    RPP chce większych uprawnień do karania za praktyki pseudomedyczne

    Krzysztof Jakubiak
    17/06/2025
    Stosowanie aspiryny nie wpływa na wyniki leczenia raka gruczołu krokowego
    PRAWO

    Zaczęła obowiązywać nowa definicja pierwszej pomocy

    redakcja
    30/05/2025
    52 nowe “cząsteczkowskazania” na liście refundacyjnej
    PRAWO

    SZNUR jest długi na 59 stron

    Krzysztof Jakubiak
    22/05/2025
    NFZ publikuje nowy raport nt. efektów KOS-Zawał
    PRAWO

    NFZ zaczyna promować wizyty pierwszorazowe w AOS

    Krzysztof Jakubiak
    05/05/2025
    PRAWO

    Zrównoważony rozwój w ochronie zdrowia 

    redakcja
    25/04/2025
    RPO pyta o zgodność z konstytucją nieodliczania składki zdrowotnej od podatku
    PRAWO

    Słaby dostęp do koncentratorów tlenu

    Maciej Pawłowski
    16/04/2025
  • PACJENT

    Białystok/ BCO podsumowało pierwsze efekty tzw. pilotażu onkologicznego
    PACJENT

    Organizacje pacjenckie są wiarygodnym sojusznikiem dla onkologów

    redakcja
    18/06/2025
    Debata: Poszerzanie dostępu do leczenia biologicznego
    PACJENT

    Nowy przewodnik do odwoływania wizyt przez pacjentów

    Maciej Pawłowski
    14/06/2025
    Sytuacja pacjentów z ALS
    PACJENT

    Sytuacja pacjentów z ALS

    redakcja
    09/06/2025
    Hormonalna antykoncepcja może wywoływać depresję i skłonności samobójcze
    PACJENT

    Poradnik dla rodzin osób chorych na schizofrenię

    Krzysztof Jakubiak
    27/05/2025
    Organizacje pacjentów apelują o lepszą opiekę nad chorymi z rakiem pęcherza
    PACJENT

    Organizacje pacjentów apelują o lepszą opiekę nad chorymi z rakiem pęcherza

    Krzysztof Jakubiak
    07/05/2025
    Miejsce i rola organizacji pacjenckich – głosy w debacie mZdrowie
    PACJENT

    Przedstawiciele zawodów medycznych są coraz bardziej świadomi praw pacjenta

    Katarzyna Dudek
    05/05/2025
    Profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych pozostaje wyzwaniem
    PACJENT

    Profilaktyka chorób sercowo-naczyniowych pozostaje wyzwaniem

    Marta Pietrzak
    24/04/2025

  • KADRY

    Zaniedbywanie zdrowia psychicznego medyków zaczyna się już w czasie studiów
    KADRY

    Zaniedbywanie zdrowia psychicznego medyków zaczyna się już w czasie studiów

    Katarzyna Dudek
    02/06/2025
    Jesteśmy już niemal gotowi do zbierania danych w ramach EHDS
    KADRY

    Nowy skład Rady Agencji Badań Medycznych

    Maciej Pawłowski
    28/05/2025
    Szczery podcast o tym, co robot daje chirurgowi (cz.1)
    KADRY

    Szczery podcast o robotyce w urologii (cz. 2)

    Krzysztof Jakubiak
    27/05/2025
    Grupa LUX MED otwiera Wyższą Szkołę Nauk Medycznych
    KADRY

    Grupa LUX MED otwiera Wyższą Szkołę Nauk Medycznych

    redakcja
    20/05/2025
    Prof. Krzysztof Filipiak nowym dyrektorem CMKP
    KADRY

    Prof. Krzysztof Filipiak nowym dyrektorem CMKP

    redakcja
    15/05/2025
    Potrzebujemy więcej lekarzy rehabilitacji medycznej
    KADRY

    Potrzebujemy więcej lekarzy rehabilitacji medycznej

    Krzysztof Jakubiak
    24/04/2025
    Państwowa Komisja Akredytacyjna doceniła studia na Łazarskim
    KADRY

    Zestresowani studenci, wypaleni wykładowcy – uczelnie nie są przyjaznym środowiskiem

    Katarzyna Dudek
    10/04/2025

  • W BIZNESIE

    Integracja robota ze stołem operacyjnym – czy Ottava znajdzie swoją niszę na rynku
    W BIZNESIE

    Integracja robota ze stołem operacyjnym – czy Ottava znajdzie swoją niszę na rynku

    Diana Mroczek
    18/06/2025
    Pierwsze posiedzenia komisji do spraw zdrowia w Europarlamencie
    W BIZNESIE

    UE chce odzyskać silną pozycję w innowacjach medycznych

    Diana Mroczek
    11/06/2025
    W BIZNESIE

    Bezpieczeństwo zdrowotne i lekowe Europy – jak je widzą firmy farmaceutyczne

    Iwona Kazimierska
    09/06/2025
    Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii
    W BIZNESIE

    Kadry, finanse, procesy, czyli priorytety w zarządzaniu

    redakcja
    06/06/2025
    Polscy politycy w ramach prezydencji rozmawiali o zdrowiu w Brukseli
    FAKTY

    Kompromis Polski w sprawie pakietu farmaceutycznego zaakceptowany

    redakcja
    04/06/2025
    Decyzje Donalda Trumpa osłabią Novo Nordisk
    W BIZNESIE

    Decyzje Donalda Trumpa osłabią Novo Nordisk

    Krzysztof Jakubiak
    19/05/2025
    Platforma STEP szansą dla farmacji i biotechnologii w Polsce
    W BIZNESIE

    Platforma STEP szansą dla farmacji i biotechnologii w Polsce

    Krzysztof Jakubiak
    12/05/2025

  • RADIO

    Szczery podcast o tym, co robot daje chirurgowi (cz.1)
    RADIO

    Szczery podcast o tym, co robot daje chirurgowi (cz.1)

    Krzysztof Jakubiak
    24/05/2025
    Podcast: Rzadkie choroby neurologiczne coraz częściej możemy leczyć
    MEDYCYNA

    Podcast: Rzadkie choroby neurologiczne coraz częściej możemy leczyć

    Krzysztof Jakubiak
    14/10/2024
    Podcast o innowacjach w Europie Środkowej z punktu widzenia firmy Bayer 
    RADIO

    Podcast o innowacjach w Europie Środkowej z punktu widzenia firmy Bayer 

    Krzysztof Jakubiak
    24/09/2024
    Podcast: jak lepiej leczyć pacjentów z obrzękiem naczynioruchowym
    MEDYCYNA

    Podcast: jak lepiej leczyć pacjentów z obrzękiem naczynioruchowym

    Krzysztof Jakubiak
    30/08/2024
    Podcast o możliwym wykorzystaniu CAR-T do leczenia raka trzustki
    MEDYCYNA

    Podcast o możliwym wykorzystaniu CAR-T do leczenia raka trzustki

    Krzysztof Jakubiak
    02/05/2024
    Podcast: Badania nad dopasowaniem terapii w raku trzustki do indywidualnych reakcji pacjentów
    RADIO

    Podcast: Badania nad dopasowaniem terapii w raku trzustki do indywidualnych reakcji pacjentów

    Krzysztof Jakubiak
    17/04/2024
    Podcast na temat ostrej białaczki szpikowej
    RADIO

    Podcast na temat ostrej białaczki szpikowej

    Krzysztof Jakubiak
    14/02/2024

Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Radio mZdrowie.pl
mzdrowie.pl
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Strona główna MEDYCYNA

Prof. Sergiusz Markowicz: Trzecia dawka szczepionki przeciw COVID nie wcześniej niż pół roku po drugiej

Krzysztof Jakubiak Krzysztof Jakubiak
24/08/2021
w MEDYCYNA
Prof. Sergiusz Markowicz: Trzecia dawka szczepionki przeciw COVID nie wcześniej niż pół roku po drugiej

Sergiusz Markowicz

Wirus SARS-CoV-2 ma szereg podobieństw do tkanek ustroju ludzkiego, w związku z tym reakcja przeciwko niemu może być reakcją obosieczną. Uderzając w tego wirusa, nierzadko uderzamy także we własne tkanki. Cała strategia szczepienia i wywoływania odpowiedzi układu odpornościowego musi uwzględniać fizjologię tego układu – mówi prof. Sergiusz Markowicz z Narodowego Instytutu Onkologii.

– Jaka jest optymalna strategia szczepień przeciwko COVID?

Prof. Sergiusz Markowicz – Szczepienie ma zasadniczo przygotować organizm na inwazję patogenu i umożliwić jego zniszczenie zapobiegając rozwinięciu się choroby. Jeżeli zatem szczepionką uprzedzająco wywołamy silną reakcję na antygeny czynnika chorobotwórczego, organizm może skutecznie zwalczyć zakażenie.  Jednak w sytuacji, gdy wirus ma antygeny podobne do naszych antygenów, intensywne szczepienie wiąże się z ryzykiem powstania lub nasilenia się reakcji autoagresyjnych. I na tym właśnie polega problem z wirusem SARS-CoV-2. Nie szczepić się – oznacza, że z wysokim prawdopodobieństwem zachorujemy i jest ryzyko, że choroba będzie wyniszczająca, a często śmiertelna. Jeżeli się zaszczepimy, z wysokim prawdopodobieństwem unikniemy choroby i jej skutków. Jeśli jednak będziemy mieli pecha, po samym szczepieniu może dojść do wywołania reakcji autoagresyjnej w wyniku odpowiedzi układu odpornościowego na antygeny wirusa zawarte w szczepionce. Działania autoagresyjne układu odpornościowego w trakcie choroby COVID-19 są jednak wielokrotnie częstsze i silniejsze niż po szczepieniu. Odnotowano przypadki śmierci po szczepieniu przeciwko wirusowi SARS-CoV-2, ale to przypadki jednostkowe; mniej niż 2 przypadki na 100000 osób zaszczepionych w USA, czyli naprawdę niezwykle rzadko w porównaniu do proporcji zgonów wśród chorych na COVID-19.

– To jest stąpanie po cienkiej linie.

– Nie aż tak! Choć szczepienie przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 obarczone jest ryzykiem działań niepożądanych, to ryzyko związane zachorowaniem na Covid-19 i jego skutkami zdecydowanie skłania do poddania się szczepieniu. Dyskusyjne mogą być strategie szczepienia. Jeśli spowodujemy za silną stymulację antygenową podając szczepionkę w zbyt dużej dawce lub w nieodpowiednim rytmie – to możemy wywołać oddziaływania autoagresyjne, ale też paradoksalnie możemy wywołać tolerancję na antygeny. Taki mechanizm wywołania tolerancji immunologicznej występuje np. w chorobie nowotworowej. Stała stymulacja układu odpornościowego przez nowotwór prowadzi do wyczerpania funkcjonalnego komórek układu odpornościowego na skutek  włączenia mechanizmów regulacyjnych, które normalnie kontrolują nadmierną reakcję układu odpornościowego. U chorego na nowotwór komórki reaktywne na antygeny nowotworowe po przewlekłej ekspozycji na te antygeny zostają wyłączone sygnałami poprzez tak zwane punkty kontrolne i przestają reagować. Nowoczesne terapie, nagrodzone nagrodą Nobla, polegają na zablokowaniu tych punktów kontrolnych, tak aby przywrócić reaktywność układu odpornościowego na nowotwór.

Wirus SARS-CoV-2 ma szereg podobieństw do tkanek ustroju ludzkiego, w związku z tym reakcja przeciwko niemu jest potencjalnie reakcją obosieczną. Uderzając w wirusa, możemy wywołać atak układu odpornościowego także na własne tkanki. Cała strategia szczepienia i wywoływania odpowiedzi układu odpornościowego na ten wirus powinna uwzględniać fizjologię układu odpornościowego.

– Czy w związku z tym szczepionki przeciw SARS-CoV-2 są mniej bezpieczne od innych i czy pomysł na multiplikowanie dawek jest bezpieczny?

– Reakcje niepożądane występują również przy innych szczepionkach, ale w przypadku SARS-CoV-2 są rzeczywiście częstsze w porównaniu do innych szczepionek. Innym zagadnieniem jest rozłożenie i powtarzalność dawek szczepionki. Tylko niektóre szczepionki raz podane zapewniają odporność na bardzo długi czas. Na ogół dawki są powtarzane, bo forsowanie odpowiedzi podawaniem jednorazowo zbyt dużej dawki zwiększa ryzyko nasilenia działań niepożądanych albo niesie ze sobą ryzyko wywołana tolerancji.

– Jest ryzyko, że podanie zbyt dużej dawki szczepionki na SARS-CoV-2 spowoduje, że odpowiedź organizmu zostanie wytłumiona?

– Takie niebezpieczeństwo oczywiście także istnieje. Ale ryzyko związane ze zbyt wczesnym  podaniem trzeciej dawki szczepionki przeciwko SARS-CoV-2 przede wszystkim wynika z możliwości pojawienia się nadmiernie nasilonej reakcji prowadzącej do objawów niepożądanych. Problemem jest takie wypośrodkowanie wielkości dawki szczepionki i rytmu jej powtarzania, żeby uzyskać jak najsilniejszą reakcje na antygeny wirusa, ale bez nadmiernego nasilania się objawów niepożądanych.  W zależności od immunogenności antygenów czynników chorobotwórczych czy antygenów nowotworowych strategie szczepień są niezwykle zróżnicowane.

– Dlaczego powtarzanie dawek jest potrzebne?

– Pierwszy kontakt organizmu z antygenem powoduje, że niewielka pula limfocytów swoiście rozpoznających dany antygen namnaża się. Nieustanna stymulacja bez umożliwienia komórkom przejścia w stan spoczynkowy jako komórek pamięci immunologicznej może jednak doprowadzić je do wyczerpania czynnościowego. Dlatego stymulację trzeba w pewnym momencie przerwać, a wtedy komórki układu odpornościowego, już uczulone na antygen, przechodzą do formy komórek pamięci. Można podać antygen ponownie po jakimś czasie, a wtedy uczulone na antygen i wcześniej namnożone komórki układu odpornościowego są zdolne do szybkiej odpowiedzi wtórnej. W większości stosowanych szczepionek, w tym stosowanych u dzieci, podaje się dawki przypominające szczepionki po czasie uznanym na podstawie badań i obserwacji za optymalny, aby odporność stopniowo wzmocnić i utrwalić. Kolejne przypominające dawki podaje się w odpowiednio coraz bardziej rozciągniętych odstępach czasowych.

Przy klasycznych metodach szczepień, przy podawaniu dawek przypominających antygenu w odpowiednich odstępach, zapewniamy odporność przez całe życie. Chociaż miano krążących przeciwciał może spadać w dłuższym okresie po szczepieniu, to jednak utrzymywana jest w ustroju pula komórek pamięci, które te przeciwciała mogą wytwarzać, jak też szybko się namnażać po uzyskaniu sygnału pojawieniu się czynnika patogennego w ustroju. Równie ważne jest utrzymywanie się limfocytów T pamięci immunologicznej zdolnych do podjęcia działań cytotoksycznych wobec komórek zakażonych wirusem.

– Decyzja o podawaniu trzeciej dawki przeciwko COVID jest mocno dyskutowana.

– To jest robienie paniki z tego powodu, że u osób zaszczepionych w miarę szybko spada miano przeciwciał. Miano spada, ponieważ powinno spaść, jeżeli w organizmie nie ma wirusa. Komórki, które mają zdolność do produkcji przeciwciał, powinny się uśpić i przejść w formę komórek pamięci, które mają na powierzchni przeciwciała umożliwiające im rozpoznanie antygenu, kiedy się pojawi. Utrzymywanie reakcji, w której te komórki sieją przeciwciałami, chociaż nie ma już w ustroju wirusa, jest nieracjonalne.

– Wysoki poziom przeciwciał może świadczyć o nieprawidłowościach?

– Sytuacja, kiedy komórki swoiste dla danego antygenu namnażają się bez przerwy czy też produkują przeciwciała przy braku stymulacji antygenem zachodzi na przykład w białaczkach czy chłoniakach i wynika z powodu utraty kontroli namnażania się limfocytów w wyniku transformacji nowotworowej.

Człowiek żyje w środowisku, w którym od dziecka styka się z patogenami. Jego organizm stopniowo przystosowuje się do obrony przed patogenami obecnymi w środowisku. Układ odpornościowy reaguje wtedy w sposób wyważony. Kiedy trafia się nowy patogen w środowisku, wtedy trzeba ten układ gwałtownie zmobilizować – chorujemy, a w wyścigu między czynnikiem chorobotwórczym a naszym układem odpornościowym wynik nie jest z góry przesądzony. To właśnie szczepionki „dały nam fory” w tych wyścigach.  

W przypadku COVID sytuacja jest dodatkowo skomplikowana. Organizm wytwarza przeciwciała i infekcja przeważnie zostaje wygaszona, ale komórki zaczynają reagować krzyżowo na antygeny własne organizmu i wywołują chorobę autoagresyjną. Wtedy może dojść do sytuacji, w której wirus został wyeliminowany lub jest go niewiele, ale układ odpornościowy zaczyna niszczyć własne tkanki. U niektórych osób z przewlekłym COVID miano przeciwciał  rozpoznających antygeny wirusa wzrasta mimo jego eliminacji. W niedawnej publikacji naukowej opisano, że nadmierny wyrzut cytokin ma związek z określonymi wariantami łańcuchów beta receptora antygenowego limfocytów T, występującymi u niektórych osób, rozpoznającymi białko spike wirusa SARS jako superantygen.   

– Czyli dla tych osób podanie trzeciej dawki może być bardziej niebezpieczne?

– To nie jest takie proste, niestety. Na pewno trzeba zwrócić uwagę na osoby, które miały bardzo silną reakcję po szczepionce – w takiej sytuacji trzeba być ostrożnym z podawaniem kolejnych dawek. Przeważnie zdarza się tak, że jeżeli ktoś ma jakieś objawy niepożądane po pierwszej dawce, to nasilają się one po drugiej dawce. W takim przypadku należy bardzo ostrożnie postępować z podawaniem kolejnych. Jeśli mamy pecha i posiadane przez nas warianty łańcuchów beta receptora antygenowego limfocytów T mają powinowactwo do elementu białka spike wirusa SARS-CoV-2 stanowiącego superantygen, powoduje to nadmierną reakcję bardzo dużej puli limfocytów. Inny region białka spike wirusa, który ma powinowactwo do stymulującej molekuły CD28 tę reakcję jeszcze nasili. Dlatego do podawania trzeciej dawki trzeba podchodzić ostrożnie.

– Nie szczepić po raz trzeci?

– Klasyczną zasadą wszystkich szczepień jest, aby odstępy między kolejnymi dawkami były coraz dłuższe. Uważam, że nawet jeśli spada poziom przeciwciał, to ewentualnej trzeciej dawki nie powinno się podawać szybciej niż po pół roku, a pewnie lepiej po roku od drugiej. Należy także zwrócić uwagę, jaka była reakcja po pierwszych, wcześniej podanych dawkach. Jeżeli reakcja była bardzo silna, należy być tym bardziej ostrożnym z podawaniem trzeciej dawki za szybko. Mechanizm pamięci immunologicznej – to stan gotowości, ale ekonomiczny, czyli organizm nie produkuje czegoś, co w danym momencie nie jest już potrzebne do bezpośrednich działań.

– Czy można temu zagrożeniu zapobiec, podając jako trzecią dawkę inną szczepionkę niż dwie pierwsze, np. produkt AstraZeneca po dwukrotnym podaniu produktu Pfizera?

– Wszystkie szczepionki polegają na odpowiedzi na białko spike. Antygeny, które mogą wywołać tę reakcję, są takie same. Tak więc to nie ma znaczenia. Ewentualne zmniejszenie skutków ubocznych przy zmianie szczepionki może dotyczyć tylko takiej sytuacji, w której ich przyczyną nie był antygen wirusowy, tylko nośniki szczepionki. W produkcie AstraZeneca – to adenowirus, który sam jest antygenem. Z tej przyczyny nie widzę również problemu, aby jako pierwszą dawkę podawać szczepionkę jednej firmy, a jako drugą – inny produkt. Nośnik jest w tej kwestii rzeczą drugorzędną, choć oczywiście ważną, ponieważ determinuje, jak długo będą uwalniane antygeny. Badania wykazały choćby to, że jeśli zwiększymy odstęp między pierwszą i drugą dawką produktu AstraZeneca, to skuteczność szczepienia jest wyższa. Okres do uśpienia komórek i przejścia ich do formy komórek pamięci immunologicznej musi być w jej przypadku dłuższy, ponieważ zainicjowany proces aktywacji wolniej się wygasza niż przy zastosowaniu szczepionki mRNA. 

– Skoro trzecia dawka jest bardziej ryzykowna niż dwie pierwsze, czy jest sposób, aby przewidzieć reakcję organizmu?

– Rozłożenie czasowe dawek przypominających jest niezwykle ważną sztuką. Przewidywanie bierze się z obserwacji i badań. W Wielkiej Brytanii stwierdzono, że opóźnienie drugiej dawki w stosowaniu szczepionki AstraZeneca spowodowało, że uzyskana odporność była wyższa. Na podstawie dotychczasowych doniesień, odstęp pomiędzy drugą i ewentualną trzecią powinien trwać przynajmniej 6 miesięcy. Przy silnych patogenach, jak to ma miejsce w szczepionce przeciw SARS-CoV-2, ze względów epidemiologicznych z założenia mocna reakcja odpornościowa ma następować już na początku procesu szczepienia. Dlatego stosowane są względnie duże pierwsze dwie dawki – ale co za tym idzie, odstęp czasowy dla kolejnych dawek musi być odpowiednio większy. Dlatego trzeciej dawki nie dawałbym szybciej niż po pół roku, a lepiej po roku. W istocie nawet nie czas podania trzeciej dawki jest tu głównym problemem, ale to, na ile bez odpowiedniej modyfikacji szczepionka będzie skuteczna w zapobieganiu zakażeniem powstającymi obecnie nowymi wariantami wirusa.

– Czy wirus SARS-CoV-2 jest wyjątkowy?

– SARS-CoV-2 powoduje, że chory we wczesnym okresie choroby zaraża wirusem, choć jeszcze nie ma objawów choroby. Do tego ten wirus w swoim białku szczytowym (ang. spike)  ma całe spektrum struktur działających jako superantygeny, tj. struktur molekularnych mających powinowactwo do cząsteczek występujących na dużej proporcji komórek układu odpornościowego. U niektórych ludzi, którzy mają takie konfiguracje łańcucha beta receptora antygenowego, które pasują do struktur wirusowych, białko spike uwolnione z wirusa stymuluje bardzo dużą pulę limfocytów. Do tego wiemy, że spike może się łączyć z lipopolisacharydem bakteryjnym i razem dawać silny sygnał dla makrofagów. To wywołuje u chorego tzw. sztorm cytokinowy. W stanie zapalnym reakcja obronna organizmu polega na wydzielaniu cytokin. Gdy dochodzi do sztormu cytokinowego, obrona jest nadmierna i może prowadzić do niewydolności wielonarządowej.

– Dlaczego wirus jest groźniejszy od innych?

– Posiada on mnóstwo struktur podobnych do struktur ludzkiego organizmu, np. do ligandów dla receptorów. Dlatego cała reakcja organizmu na antygeny tego wirusa może nie tylko bezpośrednio powodować dysfunkcje układu odpornościowego z powodu jego nadmiernej reakcji, ale może także prowadzić do szeregu działań autoagresyjnych. Układ odpornościowy produkuje przeciwciała czy aktywuje limfocyty T wywierające efekt cytotoksyczny, co wpływa na różne części organizmu – m.in. zaburza ciśnienie krwi, wywołuje wybroczyny, działa neurotoksycznie, wywołuje osłabienie pamięci – tzw. mgłę covidową oraz inne objawy. Niestety, niektóre z tego typu efektów związanych z nasileniem działań autoagresyjnych organizmu mogą występować także po szczepionce, co określamy jako działania niepożądane.

– Czy doskonałe dopasowanie wirusa SARS-CoV-2 do naszego układu odpornościowego może być argumentem za tym, że został stworzony w chińskim laboratorium?

– SARS-CoV-2 powstał na bazie wirusa, który ewoluował naturalnie i infekował kolejno różne gatunki zwierząt, adaptując się do nich, co zaobserwowano również po jego pojawieniu się w Europie. Nie można jednak wykluczyć, że został dodatkowo zmodyfikowany w laboratorium.

(rozmawiał Krzysztof Jakubiak)

© mZdrowie.pl

Tagi: COVID-19koronawirusMarkowicznarodowy instytut onkologiiSARS-CoV-2szczepieniaszczepionka

Podobne wpisy

Histotrypsja czyli rozbijanie guzów falą dźwiękową zamiast skalpela
INNOWACJE

Histotrypsja czyli rozbijanie guzów falą dźwiękową zamiast skalpela

17/06/2025
Lepsza jakość w patomorfologii – rusza projekt standaryzacji
MEDYCYNA

Wyboista ścieżka chorych na raka płuca do badań genetycznych

16/06/2025

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Reklama
Reklama

Przeczytaj również:

Lepsza jakość w patomorfologii – rusza projekt standaryzacji

Wyboista ścieżka chorych na raka płuca do badań genetycznych

2025
Miejsce i rola organizacji pacjenckich – głosy w debacie mZdrowie

Wyzwaniem polskiej neurologii jest dostępność świadczeń

2025
Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii

Lung Cancer Unity – blisko, coraz bliżej

2025
Małoinwazyjne operacje mózgu w CZD

Małoinwazyjne operacje mózgu w CZD

2025
Obrazowanie wewnątrznaczyniowe poprawia skuteczność zabiegów angioplastyki

Obrazowanie wewnątrznaczyniowe poprawia skuteczność zabiegów angioplastyki

2025
Terapie skojarzone i określone w czasie są przyszłością onkologii

Leczenie schizofrenii: kluczem wczesna diagnoza i szybkie włączenie terapii

2025
Stabilizacja kręgosłupa za pomocą robota: dokładniej, szybciej, lepiej

Stabilizacja kręgosłupa za pomocą robota: dokładniej, szybciej, lepiej

2025
Co dalej z KOS-BAR – na razie nie wiadomo

Co dalej z KOS-BAR – na razie nie wiadomo

2025
mzdrowie.pl

© 2019 | Modern Healthcare Institute sp. z o.o.

  • Kontakt
  • Reklama
  • Regulamin
  • Polityka prywatności

Social media

Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Home
  • Radio mZdrowie.pl

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
Portal mZdrowie.pl korzysta z technologii takich jak cookies w celu personalizacji treści oraz reklamy, udostępniania funkcji mediów społecznościowych oraz analizowania ruchu w Internecie. Więcej OK
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are as essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT