Z badań przeprowadzonych przed rozpoczęciem pilotażu przeglądów lekowych wynika, że 63,9 proc. aptek było gotowych do przeprowadzenia przeglądów lekowych, w tym ponad 23 proc. miało już doświadczenie w tej dziedzinie. Uczestnicy badania uważają, że usługa powinna być finansowana z funduszy publicznych.
Ankietowani farmaceuci wyliczyli średni koszt przeprowadzenia przeglądu lekowego na poziomie około 170 zł za pacjenta. Jak tłumaczy prof. Agnieszka Neumann-Podczaska, ekspert Zespołu ds. Opieki Farmaceutycznej przy Ministerstwie Zdrowia, profesor w Pracowni Geriatrii Katedry i Kliniki Medycyny Paliatywnej UM w Poznaniu, ankietowani farmaceuci uważają, że usługa powinna być finansowana przez resort zdrowia lub płatnika publicznego. „Kwota podana w ankietach jest wyższa aniżeli ta, którą za wykonany przegląd lekowy NFZ płaci w pilotażu. Uważamy ją jednak za adekwatną w stosunku do wykonanego przez farmaceutów nakładu pracy i uczciwą” – podkreśla prof. Neumann-Podczaska.
Badanie „Ocena gotowości farmaceutów do przeprowadzania przeglądów lekowych w Polsce” przeprowadził zespół farmaceutów i naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu pod kierownictwem prof. Agnieszki Neumann-Podczaskiej. Wykazano, że rozwój opieki farmaceutycznej może znacząco poprawić stan zdrowia pacjentów.
Na polskim rynku działa ponad 11,7 tys. placówek aptecznych – 54 proc. z nich należy do sieci aptecznych a 46 proc. – to apteki indywidualne i mikrosieci. Zatrudniają 26,7 tys. farmaceutów. „Pomimo ogromnej roli aptek w Polsce świadczenie usług opieki farmaceutycznej nie jest refundowane” – zwraca uwagę prof. Neumann-Podczaska. Farmaceuci liczą, iż mają trwający obecnie pilotaż przeglądu lekowego zdefiniuje nie tylko kształt przyszłego świadczenia zdrowotnego, ale także finansowania, szkolenia i certyfikacji farmaceutów w tym zakresie.
Marcin Piskorski, prezes zarządu ZPA PharmaNET, zauważa, że farmaceuci stanowią kluczową grupę pracowników medycznych w sektorze opieki zdrowotnej – „Ich głównym zadaniem jest poprawa zdrowia i jakości życia pacjentów w zakresie farmakoterapii. Istotną rolą farmaceuty jest także optymalizacja leczenia pacjenta, w tym wykrywanie zdarzeń niepożądanych i innych błędów w stosowaniu leków. Warto także podkreślić doradztwo i znaczący wpływ farmaceutów na wzrost przestrzegania przez pacjentów zasad farmakoterapii i zdrowego stylu życia. Ponadto, biorąc pod uwagę stale rosnące wydatki na ochronę zdrowia, należy wskazać na rolę aptek w optymalizacji kosztów leczenia. W naszych aptekach staramy się zadbać o jak najlepszą jakość świadczonych usług. Z punktu widzenia interesu pacjentów mamy dobry potencjał organizacyjny, logistyczny i merytoryczny do rozwoju jakościowych usług dodatkowych w aptekach.”
Przegląd lekowy – to podstawowy instrument opieki farmaceutycznej w europejskich aptekach
Przegląd lekowy jest podstawowym instrumentem opieki farmaceutycznej w aptekach w Europie. Jak podaje definicja Europejskiej Sieci Opieki Farmaceutycznej (Pharmaceutical Care Network Europe) z 2018 roku – jest on uporządkowaną oceną leków stosowanych przez pacjenta w celu optymalizacji ich stosowania i poprawy wyników zdrowotnych.
„Działamy w modelu ustrukturyzowanej rozmowy z pacjentem, której celem jest zwiększenie wiedzy na temat stosowanych leków oraz optymalizacja farmakoterapii. Wywiad ten obejmuje leki zalecane przez lekarza i stosowane w trakcie samoleczenia, a także suplementy diety i środki spożywcze przeznaczone do szczególnych zastosowań żywieniowych. Rozmowa ta jest szczególnie istotna w kontekście braku ogólnego systemu informacyjnego zawierającego kompletną dokumentację medyczną pacjentów, co może prowadzić do braku wiedzy specjalistów o produktach przepisywanych przez innych lekarzy. Problemem jest także brak możliwości poinformowania pacjenta o tym, że w danej aptece odbywają się przeglądy”– mówi prof. Agnieszka Neumann-Podczaska.
Przeglądy lekowe odgrywają istotną rolę w obliczu szeroko stosowanej polipragmazji i samoleczenia, zwłaszcza wśród osób starszych. Przeprowadzone do tej pory badania wskazują, że wdrożenie przeglądów lekowych pozwala na wczesne wykrycie błędów w leczeniu pacjentów, co ma ogromne znaczenie, jeśli weźmie się pod uwagę, że około 15,4 proc. przyjęć do szpitala wynika z problemów lekowych, a prawie połowy z nich można uniknąć. „Przeglądy lekowe poprawiają również proces zarządzania chorobą i jakość życia pacjenta, zwiększają wiedzę pacjenta na temat leków oraz zmniejszają globalne koszty leczenia” – podsumowuje prof. Neumann-Podczaska.
