Ustalenia kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli wskazują na konieczność wprowadzenia systemowych rozwiązań ukierunkowanych na poprawę sytuacji epidemiologicznej, zwłaszcza ograniczenia zakażeń lekoopornymi szczepami bakterii – apeluje prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski, w raporcie dotyczącym antybiotykoterapii.
NIK wnosi o skuteczny nadzór epidemiologiczny i system monitorowania antybiotykooporności
“Klucz do poprawy sytuacji jest w rękach Ministerstwa Zdrowia. Jak do tej pory kolejni ministrowie nie podejmowali odpowiednich działań w celu zapewnienia bezpieczeństwa przy stosowaniu terapii antybiotykowej” – pisze Krzysztof Kwiatkowski.
Najwyższa Izba Kontroli wnosi o:
- utworzenie systemów monitorowania antybiotykooporności i zużycia leków przeciwbakteryjnych, do czego zobowiązał się Rząd RP,
- wyznaczenie krajowego centrum kontroli zakażeń, lekooporności i konsumpcji antybiotyków, do czego Rząd RP również zobowiązał się w 2006 r. wobec UE,
- wprowadzenie Szpitalnej Polityki Antybiotykowej jako obowiązującego standardu w placówkach ochrony zdrowia. Szpitalna Polityka Antybiotykowa, wzór receptariusza szpitalnego oraz obowiązek powołania zespołu ds. antybiotykoterapii, powinny zostać uregulowane w akcie prawa powszechnie obowiązującego, tak, aby szpital był zobowiązany do ich wdrożenia,
- wykonanie przez Ministra Zdrowia delegacji ustawowej zawartej w art. 9 ust. 5 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, zobowiązującej do ogłoszenia, w drodze obwieszczenia, wykazu podmiotów, które przeprowadzają weryfikację wyników badań laboratoryjnych dla celów nadzoru epidemiologicznego oraz ich właściwość w zakresie weryfikacji wyników badań laboratoryjnych. Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 tej ustawy, weryfikację wyników badań laboratoryjnych wymagających potwierdzenia prawidłowości rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub identyfikacji biologicznych czynników chorobotwórczych dla celów nadzoru epidemiologicznego przeprowadzają: 1) wskazane przez ministra właściwego do spraw zdrowia podległe mu jednostki; 2) ośrodki referencyjne lub instytuty badawcze na podstawie umowy zawartej z ministrem właściwym do spraw zdrowia,
- uwzględniając konieczność ochrony danych osobowych, stworzenia rozwiązań umożliwiających prowadzenie skutecznego nadzoru epidemiologicznego oraz stopnia zagrożenia zakażeniem lub chorobą zakaźną,
- uwzględniając stopień zagrożenia czynnikami chorobotwórczymi, konieczność ochrony danych osobowych oraz stworzenia rozwiązań umożliwiających prowadzenie skutecznego nadzoru epidemiologicznego.
Należy zaktualizować listy czynników alarmowych
NIK apeluje również o nowelizację rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie listy czynników alarmowych, rejestrów zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych oraz raportów o bieżącej sytuacji epidemiologicznej szpitala polegającą na uaktualnieniu listy czynników alarmowych, ponadto w związku z rozprzestrzenianiem się lekoopornych patogenów alarmowych NIK wnosi o wydanie rozporządzeń na podstawie upoważnień ustawowych.
Potrzebny system monitorowania lekooporności
W ocenie NIK zasadne jest również stworzenie mechanizmów finansowych pozwalających na szersze zastosowanie badań mikrobiologicznych w diagnostyce zakażeń wywołanych patogenami, a ponadto zapewnienie finansowych i organizacyjnych warunków dla utworzenia i funkcjonowania systemu monitorowania obrotu i zużycia antybiotyków w Polsce, poprzez m.in.: utworzenie systemu monitorowania lekooporności w kraju, rozważenie utworzenia jednostki pełniącej rolę krajowego centrum kontroli zakażeń, lekooporności i konsumpcji antybiotyków, czy przeprowadzenie weryfikacji stopnia zaawansowania i prawidłowości realizacji zamierzonych celów NPOA.
źródło: NIK / mzdrowie
