11 państw członkowskich Unii Europejskiej wystosowało wspólne oświadczenie, w którym wzywa UE do utworzenia oddzielnego mechanizmu finansowania kosztów opieki medycznej dla uchodźców z Ukrainy. Inicjatorem oświadczenia była Polska. Oprócz niej pod listem podpisały się: Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Rumunia, Słowacja i Słowenia.
„Oprócz krajów, które są sygnatariuszami tego oświadczenia, udało się przekonać kilka dodatkowych krajów do tego, żeby również poparły tę inicjatywę. Oczywiście będziemy teraz czekali na reakcję Komisji Europejskiej” – powiedział minister Adam Niedzielski, który uczestniczy w obecnie w posiedzeniu ministrów zdrowia państw UE w Brukseli. Minister zdrowia powiedział, że koszty sprawowania opieki zdrowotnej nad uchodźcami – to setki milionów złotych miesięcznie. „Solidaryzm europejski nie powinien być tylko hasłem deklaratywnym, a powinien oznaczać realne finansowe wsparcie, bo Polska ponosi największe koszty, największy ciężar” – dodał.
Adam Niedzielski dodał, że pomysł utworzenia oddzielnego mechanizmu finansowania kosztów opieki medycznej uchodźców poparły także Niemcy. Jednak część “bogatych” krajów UE wskazuje, że środki nie mogą być nowe, a muszą pochodzić z budżetu UE. Komisja Europejska dotychczas zaproponowała jedynie przesunięcia w ramach funduszy unijnych, a nie nowe pieniądze. “Komisarz Kyriakides przede wszystkim wskazuje na istniejące fundusze. (…) Są dostosowania robione na poziomie KE, chociażby na poziomie funduszy spójności i innych. Jednak to nie jest ta skala zapotrzebowania, o jakiej mówimy. Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że docelowo do Polski może trafić 3-4 miliony, a być może więcej uchodźców, to mówimy o kwotach rzędu miliardów miesięcznie. To będą dziesiątki miliardów rocznie. Te instrumenty, które są wskazywane, są niewystarczające” – powiedział Adam Niedzielski.
Drugim polskim postulatem jest utworzenie na poziomie UE mechanizmu transferu pacjentów, którzy trafiają z Ukrainy, do innych krajów. “Pacjenci, którzy trafiają do Polski z Ukrainy, którzy wymagają długoterminowego leczenia, którzy są chorzy przewlekle, w tym przypadku staramy się znaleźć możliwości przetransferowania tych pacjentów do innych krajów europejskich, tak żeby w Polsce ci pacjenci nie przebywali długo, żeby oczywiście były dostępne łóżka dla Polaków, ale żebyśmy też mogli przyjmować kolejnych uchodźców” – zaznaczył minister Niedzielski. I dodał, że dotąd 26 pacjentów zostało przetransferowanych w ten sposób z Polski – “To są przed wszystkim pacjenci z chorobami nowotworowymi, którzy wymagają długoterminowego leczenia”.
“Wzywamy również komisję do pilnego wypracowania innych mechanizmów UE do finansowania działań w aspekcie ochrony zdrowia uchodźców, w tym uruchomienia pakietu CARE II” – powiedział minister Niedzielski. Podziękował też krajom, które wspierały nasz kraj w relokacji i leczeniu ukraińskich pacjentów – “Dziękuję Włochom, Irlandii, Norwegii, Austrii i Szwecji, które niedawno przyjęły ukraińskich pacjentów z Polski. Musimy być przygotowani na to, że potrzeby będą coraz większe, ponieważ coraz więcej ludzi będzie zmuszonych do opuszczenia Ukrainy”.