W ramach unijnego programu badań przesiewowych w kierunku raka, będącego częścią europejskiego planu walki z rakiem, Komisja Europejska zaprezentowała we wtorek nowe podejście dotyczące diagnozowania nowotworów. Ma ono na celu wspieranie państw członkowskich w zwiększaniu liczby tych badań. “Koncentrując się na wykrywaniu nowotworów na wczesnym etapie, proponowane zalecenie ma zwiększyć liczbę badań przesiewowych, by objąć nimi więcej grup docelowych i więcej rodzajów nowotworów” – przekazało w komunikacie przedstawicielstwo KE.
Komisja Europejska chce, aby do 2025 roku 90 proc. osób w Unii Europejskiej, które kwalifikują się do badań przesiewowych w kierunku raka piersi, szyjki macicy i jelita grubego, otrzymało możliwość zrobienia takich badań. W nowym zaleceniu rozszerzono również zorganizowane badania przesiewowe populacji w kierunku raka, tak aby obejmowały one nowotwory płuc, prostaty i – w pewnych okolicznościach – żołądka.
“Rak jest dla nas priorytetem zdrowotnym! W ciągu ostatnich dwóch lat COVID odbił się negatywnie na profilaktyce, wykrywaniu i diagnozowaniu nowotworów. Szybsze wykrycie nowotworu może wiele zmienić – zwiększyć możliwości leczenia i uratować życie. Dlatego musimy wzmocnić badania przesiewowe w kierunku raka w całej UE. Dziś ponownie wykazujemy nasze zdecydowane i wspólne zaangażowanie w walkę z rakiem” – oświadczył wiceprzewodniczący ds. promowania europejskiego stylu życia Margaritis Schinas. Dzięki nowym zaleceniom unijnym, program badań przesiewowych w kierunku raka obejmie te rodzaje nowotworów, które łącznie stanowią prawie 55 proc. wszystkich nowych przypadków diagnozowanych co roku w Unii.
Nowe zalecenie ma na celu zwiększenie liczby badań przesiewowych w kierunku raka piersi, jelita grubego i szyjki macicy, aby osiągnąć cel określony w europejskim planie walki z rakiem. Polega on na zaoferowaniu do 2025 r. takich badań przesiewowych dla 90 proc. osób, które się do nich kwalifikują. Unijny plan rozszerza grupę docelową badań przesiewowych w kierunku raka piersi o kobiety w wieku od 45 do 74 lat (obecnie jest to 50–69 lat).
Oprócz tego Komisja wprowadza zalecenie, aby w celu wykrycia raka szyjki macicy przeprowadzano badania na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) u kobiet w wieku od 30 do 65 lat przynajmniej co 5 lat, z uwzględnieniem statusu szczepień przeciwko HPV. Wzywa również do przeprowadzenia badania kwalifikacyjnego w kierunku raka jelita grubego u osób w wieku 50–74 lat za pomocą badania kału metodą immunochemiczną w celu określenia ewentualnych badań następczych w formie endoskopii/kolonoskopii.
“W oparciu o najnowsze dowody i metody w zaleceniu rozszerzono zorganizowane badania przesiewowe na trzy dodatkowe nowotwory: badanie w kierunku raka płuc u osób, które obecnie dużo palą, oraz u eks-palaczy w wieku 50–75 lat; badanie w kierunku raka prostaty u mężczyzn w wieku do 70 lat na podstawie testu na antygen gruczołu krokowego oraz badania metodą obrazowania metodą rezonansu magnetycznego (MRI) jako badania następczego, a także badania przesiewowe na obecność Helicobacter pylori oraz nadzór nad przednowotworowymi zmianami patologicznymi żołądka w miejscach o wysokiej zachorowalności na raka żołądka i wysokim współczynniku umieralności” – wyjaśniono w komunikacje.
Po przyjęciu nowego podejścia przez Radę, zalecenie zastąpi to obecnie funkcjonujące, które zostało opracowane w 2003 roku. W opublikowanym w 2017 r. sprawozdaniu z realizacji zalecenia z 2003 roku oraz w europejskim przewodniku na temat poprawy jakości kompleksowego zwalczania chorób nowotworowych wskazano przyszłe wyzwania i potrzeby. W lutym 2021 r. Komisja przedstawiła europejski plan walki z rakiem, który jest głównym priorytetem Komisji w dziedzinie zdrowia. Poprawa wczesnego wykrywania – to jeden z czterech najważniejszych obszarów tego planu.