• Kontakt
  • Reklama
  • Regulamin
  • Polityka prywatności
  • Login
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
NEWSLETTER
mzdrowie.pl
Radio mZdrowie.pl
  • FAKTY
    Robotyczne operacje jelita grubego w Piasecznie
    FAKTY

    Robotyczne operacje jelita grubego w Piasecznie

    Krzysztof Jakubiak
    22/03/2023
    Marcin Gruchała ponownie rektorem GUMed
    FAKTY

    GUMed zbuduje nowe centrum stomatologiczne

    Marta Pietrzak
    21/03/2023
    Adam Maciejczyk: Wprowadźmy sieć onkologiczną natychmiast
    FAKTY

    Spotkania podsumowujące pilotaż sieci onkologicznej

    Krzysztof Jakubiak
    20/03/2023
    E-zdrowie

    ABM sfinansuje tworzenie Regionalnych Centrów Medycyny Cyfrowej

    Krzysztof Jakubiak
    16/03/2023
    Robot neurochirurgiczny w Szczecinie
    FAKTY

    PUM planuje uruchomienie wytwórni farmaceutycznej

    Krzysztof Jakubiak
    13/03/2023
    Lewica apeluje o powołanie międzyresortowego zespołu ds. zdrowia psychicznego
    FAKTY

    Lewica apeluje o powołanie międzyresortowego zespołu ds. zdrowia psychicznego

    Marta Pietrzak
    11/03/2023
    FAKTY

    Expose ministra w Katowicach

    Krzysztof Jakubiak
    11/03/2023
  • TRENDY
    Szybsza terapia SM daje więcej korzyści
    TRENDY

    Polska neurologia w blasku sukcesów i u progu kolejnych wyzwań

    Katarzyna Dudek
    17/03/2023
    TRENDY

    Ponad tysiąc wniosków placówek POZ w sprawie wdrożenia opieki koordynowanej

    Krzysztof Jakubiak
    11/03/2023
    Otyłość dzieci i młodzieży – problem nierozwiązywany
    TRENDY

    Otyłość dzieci i młodzieży – problem nierozwiązywany

    Katarzyna Dudek
    08/03/2023
    Polskie dzieci dorastają w poczuciu samotności
    TRENDY

    Polskie dzieci dorastają w poczuciu samotności

    Katarzyna Redmerska
    02/03/2023
    Polacy są mało aktywni
    TRENDY

    Europa zastyga w bezruchu

    Katarzyna Dudek
    24/02/2023
    Depresja pojawia się u jednej trzeciej chorych na nowotwory
    TRENDY

    Depresja staje się najczęściej występującą chorobą na świecie

    Krzysztof Jakubiak
    23/02/2023
    Polacy nie zmniejszą wydatków na prywatną opiekę medyczną
    TRENDY

    Polacy nie zmniejszą wydatków na prywatną opiekę medyczną

    Krzysztof Jakubiak
    20/02/2023
  • LEKI
    Onkolodzy wskazują priorytety w refundacji nowych leków
    LEKI

    TOP 10 ONKO, czyli które leki onkologiczne najbardziej zasługują na refundację

    Krzysztof Jakubiak
    05/03/2023
    Technologia 3D w produkcji leków
    INNOWACJE

    Technologia 3D w produkcji leków

    Katarzyna Redmerska
    02/03/2023
    Atopowe zapalenie skóry kosztuje i obniża jakość życia
    LEKI

    Procedura RDTL szansą dla pacjentów z chorobami rzadkimi

    Katarzyna Dudek
    01/03/2023
    QALY o pięć procent w górę. Jak to się przełoży na wnioski refundacyjne?
    LEKI

    Miesiąc Świadomości Raka Jelita Grubego zaczyna się od dobrych zmian w refundacji

    Marta Pietrzak
    28/02/2023
    LEKI

    Podcast: Im później zaczynamy terapię, tym mniejsza szansa na skuteczne wyleczenie

    Krzysztof Jakubiak
    27/02/2023
    Nowa szansa na superantybiotyk
    INNOWACJE

    Nowa szansa na superantybiotyk

    Marta Pietrzak
    22/02/2023
    Dbajmy o jakość życia pacjentów z niewydolnością serca
    LEKI

    PTK zaleca nowe podejście w leczeniu niewydolności serca

    Krzysztof Jakubiak
    21/02/2023
  • MEDYCYNA
    Proteom czyli konferencja o długowieczności
    INNOWACJE

    Proteom czyli konferencja o długowieczności

    Marta Pietrzak
    21/03/2023
    DEBATY

    Opieka koordynowana w POZ i zmiana mentalności

    Katarzyna Dudek
    20/03/2023
    Małgorzata Janas-Kozik pełnomocnikiem ds. reformy w psychiatrii dzieci i młodzieży
    MEDYCYNA

    Sukcesy, porażki i wyzwania w leczeniu dzieci i młodzieży

    Katarzyna Dudek
    16/03/2023
    Kadry medyczne XXI wieku
    MEDYCYNA

    Jak powinien wyglądać model opieki nad pacjentem z PChN?

    Ryszard Sterczyński
    13/03/2023
    Tlen do rany przyłóż
    MEDYCYNA

    Tlen do rany przyłóż

    Ryszard Sterczyński
    12/03/2023
    Pilotaż koordynowanej opieki nefrologicznej ruszy w październiku
    MEDYCYNA

    Nie rozpoznajemy 90 proc. przypadków przewlekłej choroby nerek

    Zbigniew Wojtasiński
    11/03/2023
    Pionierskie implantacje podskórnego rejestratora arytmii w Warszawie i Poznaniu
    MEDYCYNA

    500 tys. polskich pacjentów żyje z wszczepionymi urządzeniami kardiologicznymi

    Marta Pietrzak
    11/03/2023
  • PRAWO
    Sztuczne pompy popularniejsze niż serca od dawców
    PRAWO

    Antyszczepionkowi lekarze bronią się przed sądami lekarskimi

    Marta Pietrzak
    20/03/2023
    Wątki zdrowotne pojawiają się w kampanii wyborczej
    PRAWO

    Sejm uchwalił ustawę o jakości

    Krzysztof Jakubiak
    11/03/2023
    Projekt ustawy o jakości bez poprawek opozycji
    PRAWO

    Projekt ustawy o jakości bez poprawek opozycji

    Marta Pietrzak
    08/03/2023
    System krwiodawstwa działa prawidłowo i sprawnie
    PRAWO

    Projekt ustawy o krwiodawstwie przewiduje powołanie Narodowego Frakcjonatora Osocza

    Krzysztof Jakubiak
    07/03/2023
    Alkohol zwiększa ryzyko nowotworu
    PRAWO

    Pracodawca sprawdzi czy pracownik jest trzeźwy

    Katarzyna Redmerska
    24/02/2023
    PRAWO

    Senatorzy poprawiają ustawę o sieci onkologicznej

    Marta Pietrzak
    20/02/2023
    RPO pyta o zgodność z konstytucją nieodliczania składki zdrowotnej od podatku
    PRAWO

    RPO pyta o zgodność z konstytucją nieodliczania składki zdrowotnej od podatku

    Krzysztof Jakubiak
    14/02/2023
  • PACJENT

    NSA osłabia zakaz posiadania więcej niż 1 proc. aptek w województwie
    PACJENT

    Pacjentka na drodze od podejrzenia choroby do leczenia

    Katarzyna Dudek
    13/03/2023
    Mało rezerw, zła strategia, złe zarządzanie kadrami – w sumie dwója (z plusem) dla rządu
    PACJENT

    Pacjenci domagają się koordynacji opieki w onkologii

    Krzysztof Jakubiak
    03/03/2023
    Pacjenci apelują o zgodę na refundację nowych terapii w raku płuca
    PACJENT

    Fundacja TO SIĘ LECZY promuje radioterapię śródoperacyjną

    Marta Pietrzak
    02/03/2023
    Nie należy odkładać leczenia alergii
    PACJENT

    Życie z astmą ciężką

    Krzysztof Jakubiak
    20/02/2023
    Kontrowersje wokół programu lekowego raka prostaty
    LEKI

    Kontrowersje wokół programu lekowego raka prostaty

    Marta Pietrzak
    17/02/2023
    Organizacje pacjenckie utworzyły sojusz „Polska zdrowo oddycha”
    DEBATY

    Aktywność pacjentów ważna dla zdrowia

    Katarzyna Dudek
    13/02/2023
    PACJENT

    Prawa pacjenta w czasie pandemii

    Katarzyna Dudek
    09/02/2023

  • KADRY

    System ordynatorski, czyli konflikt pokoleń
    KADRY

    System ordynatorski, czyli konflikt pokoleń

    Katarzyna Dudek
    21/03/2023
    foto
    KADRY

    Politechnika Bydgoska otworzy kierunek lekarski

    Krzysztof Jakubiak
    13/03/2023
    Większa liczba lekarzy jest priorytetem
    KADRY

    Większa liczba lekarzy jest priorytetem

    Krzysztof Jakubiak
    03/03/2023
    KADRY

    Minister zatwierdził kolejne 32 programy specjalizacji

    Marta Pietrzak
    01/03/2023
    Współczesna rekrutacja, czyli jak młody farmaceuta szuka pracy
    KADRY

    Współczesna rekrutacja, czyli jak młody farmaceuta szuka pracy

    Katarzyna Redmerska
    24/02/2023
    CMKP rozpocznie kursy efektywnej komunikacji z pacjentem
    KADRY

    CMKP rozpocznie kursy efektywnej komunikacji z pacjentem

    Krzysztof Jakubiak
    20/02/2023
    Zatrudnianie pielęgniarek i pielęgniarzy z Ukrainy – bariery ujawnione w badaniu pilotażowym
    KADRY

    Zatrudnianie pielęgniarek i pielęgniarzy z Ukrainy – bariery ujawnione w badaniu pilotażowym

    Katarzyna Dudek
    31/01/2023

  • W BIZNESIE

    Polfa Tarchomin wkrótce otrzyma pierwszą linię produkcyjną leków onkologicznych
    W BIZNESIE

    Polfa Tarchomin wkrótce otrzyma pierwszą linię produkcyjną leków onkologicznych

    Marta Pietrzak
    20/03/2023
    Sandoz zaczyna budowanie samodzielnej pozycji na rynku
    W BIZNESIE

    Sandoz zaczyna budowanie samodzielnej pozycji na rynku

    Krzysztof Jakubiak
    16/03/2023
    PharmaNET: za dużo uprawnień w ręce samorządu aptekarskiego
    BRUKSELA

    Okrągły stół w Brukseli, aby zakaz reklamy aptek został poluzowany

    Krzysztof Jakubiak
    03/03/2023
    Polska spółka biotechnologiczna otrzymała grant fundacji Billa Gatesa
    W BIZNESIE

    Polska spółka biotechnologiczna otrzymała grant fundacji Billa Gatesa

    Katarzyna Redmerska
    20/02/2023
    Wraca nadzieja producentów na wdrożenie RTR
    W BIZNESIE

    Krajowi producenci leków alarmują w sprawie wzrostu kosztów produkcji

    Krzysztof Jakubiak
    07/02/2023
    Debata o utworzeniu Urzędu Nadzoru Farmaceutycznego – wypowiedzi uczestników
    W BIZNESIE

    Rozwój branży biotechnologicznej wymaga wsparcia publicznego

    Krzysztof Jakubiak
    19/01/2023
    Ruszyła kolejna odsłona kampanii „Hamuj raka! Daj szansę płucom!”
    W BIZNESIE

    Branża farmaceutyczna krytykuje projekt ustawy refundacyjnej

    Marta Pietrzak
    17/01/2023

  • RADIO

    MEDYCYNA

    Podcast przekrojowy o historii i współczesności polskiej onkologii

    Krzysztof Jakubiak
    01/03/2023
    MEDYCYNA

    Podcast: Liczę, że dzięki sieci onkologicznej będziemy leczyć efektywniej

    Krzysztof Jakubiak
    27/02/2023
    LEKI

    Podcast: Im później zaczynamy terapię, tym mniejsza szansa na skuteczne wyleczenie

    Krzysztof Jakubiak
    27/02/2023
    MEDYCYNA

    Podcast o dobrych zmianach w obszarze chorób rzadkich na przykładzie Zespołu Huntera

    Krzysztof Jakubiak
    20/12/2022
    LEKI

    Podcast: 30 proc. chorych na padaczkę nie potrafimy skutecznie wyleczyć z napadów

    Krzysztof Jakubiak
    18/12/2022
    RADIO

    Podcast o potrzebach i perspektywach rozwoju branży farmaceutycznej

    Krzysztof Jakubiak
    21/11/2022
    RADIO

    Podcast o poszukiwaniu nowych terapii, szczęściu i błędach, które mogą okazać się zbawienne

    Krzysztof Jakubiak
    10/11/2022

  • FAKTY
    Robotyczne operacje jelita grubego w Piasecznie
    FAKTY

    Robotyczne operacje jelita grubego w Piasecznie

    Krzysztof Jakubiak
    22/03/2023
    Marcin Gruchała ponownie rektorem GUMed
    FAKTY

    GUMed zbuduje nowe centrum stomatologiczne

    Marta Pietrzak
    21/03/2023
    Adam Maciejczyk: Wprowadźmy sieć onkologiczną natychmiast
    FAKTY

    Spotkania podsumowujące pilotaż sieci onkologicznej

    Krzysztof Jakubiak
    20/03/2023
    E-zdrowie

    ABM sfinansuje tworzenie Regionalnych Centrów Medycyny Cyfrowej

    Krzysztof Jakubiak
    16/03/2023
    Robot neurochirurgiczny w Szczecinie
    FAKTY

    PUM planuje uruchomienie wytwórni farmaceutycznej

    Krzysztof Jakubiak
    13/03/2023
    Lewica apeluje o powołanie międzyresortowego zespołu ds. zdrowia psychicznego
    FAKTY

    Lewica apeluje o powołanie międzyresortowego zespołu ds. zdrowia psychicznego

    Marta Pietrzak
    11/03/2023
    FAKTY

    Expose ministra w Katowicach

    Krzysztof Jakubiak
    11/03/2023
  • TRENDY
    Szybsza terapia SM daje więcej korzyści
    TRENDY

    Polska neurologia w blasku sukcesów i u progu kolejnych wyzwań

    Katarzyna Dudek
    17/03/2023
    TRENDY

    Ponad tysiąc wniosków placówek POZ w sprawie wdrożenia opieki koordynowanej

    Krzysztof Jakubiak
    11/03/2023
    Otyłość dzieci i młodzieży – problem nierozwiązywany
    TRENDY

    Otyłość dzieci i młodzieży – problem nierozwiązywany

    Katarzyna Dudek
    08/03/2023
    Polskie dzieci dorastają w poczuciu samotności
    TRENDY

    Polskie dzieci dorastają w poczuciu samotności

    Katarzyna Redmerska
    02/03/2023
    Polacy są mało aktywni
    TRENDY

    Europa zastyga w bezruchu

    Katarzyna Dudek
    24/02/2023
    Depresja pojawia się u jednej trzeciej chorych na nowotwory
    TRENDY

    Depresja staje się najczęściej występującą chorobą na świecie

    Krzysztof Jakubiak
    23/02/2023
    Polacy nie zmniejszą wydatków na prywatną opiekę medyczną
    TRENDY

    Polacy nie zmniejszą wydatków na prywatną opiekę medyczną

    Krzysztof Jakubiak
    20/02/2023
  • LEKI
    Onkolodzy wskazują priorytety w refundacji nowych leków
    LEKI

    TOP 10 ONKO, czyli które leki onkologiczne najbardziej zasługują na refundację

    Krzysztof Jakubiak
    05/03/2023
    Technologia 3D w produkcji leków
    INNOWACJE

    Technologia 3D w produkcji leków

    Katarzyna Redmerska
    02/03/2023
    Atopowe zapalenie skóry kosztuje i obniża jakość życia
    LEKI

    Procedura RDTL szansą dla pacjentów z chorobami rzadkimi

    Katarzyna Dudek
    01/03/2023
    QALY o pięć procent w górę. Jak to się przełoży na wnioski refundacyjne?
    LEKI

    Miesiąc Świadomości Raka Jelita Grubego zaczyna się od dobrych zmian w refundacji

    Marta Pietrzak
    28/02/2023
    LEKI

    Podcast: Im później zaczynamy terapię, tym mniejsza szansa na skuteczne wyleczenie

    Krzysztof Jakubiak
    27/02/2023
    Nowa szansa na superantybiotyk
    INNOWACJE

    Nowa szansa na superantybiotyk

    Marta Pietrzak
    22/02/2023
    Dbajmy o jakość życia pacjentów z niewydolnością serca
    LEKI

    PTK zaleca nowe podejście w leczeniu niewydolności serca

    Krzysztof Jakubiak
    21/02/2023
  • MEDYCYNA
    Proteom czyli konferencja o długowieczności
    INNOWACJE

    Proteom czyli konferencja o długowieczności

    Marta Pietrzak
    21/03/2023
    DEBATY

    Opieka koordynowana w POZ i zmiana mentalności

    Katarzyna Dudek
    20/03/2023
    Małgorzata Janas-Kozik pełnomocnikiem ds. reformy w psychiatrii dzieci i młodzieży
    MEDYCYNA

    Sukcesy, porażki i wyzwania w leczeniu dzieci i młodzieży

    Katarzyna Dudek
    16/03/2023
    Kadry medyczne XXI wieku
    MEDYCYNA

    Jak powinien wyglądać model opieki nad pacjentem z PChN?

    Ryszard Sterczyński
    13/03/2023
    Tlen do rany przyłóż
    MEDYCYNA

    Tlen do rany przyłóż

    Ryszard Sterczyński
    12/03/2023
    Pilotaż koordynowanej opieki nefrologicznej ruszy w październiku
    MEDYCYNA

    Nie rozpoznajemy 90 proc. przypadków przewlekłej choroby nerek

    Zbigniew Wojtasiński
    11/03/2023
    Pionierskie implantacje podskórnego rejestratora arytmii w Warszawie i Poznaniu
    MEDYCYNA

    500 tys. polskich pacjentów żyje z wszczepionymi urządzeniami kardiologicznymi

    Marta Pietrzak
    11/03/2023
  • PRAWO
    Sztuczne pompy popularniejsze niż serca od dawców
    PRAWO

    Antyszczepionkowi lekarze bronią się przed sądami lekarskimi

    Marta Pietrzak
    20/03/2023
    Wątki zdrowotne pojawiają się w kampanii wyborczej
    PRAWO

    Sejm uchwalił ustawę o jakości

    Krzysztof Jakubiak
    11/03/2023
    Projekt ustawy o jakości bez poprawek opozycji
    PRAWO

    Projekt ustawy o jakości bez poprawek opozycji

    Marta Pietrzak
    08/03/2023
    System krwiodawstwa działa prawidłowo i sprawnie
    PRAWO

    Projekt ustawy o krwiodawstwie przewiduje powołanie Narodowego Frakcjonatora Osocza

    Krzysztof Jakubiak
    07/03/2023
    Alkohol zwiększa ryzyko nowotworu
    PRAWO

    Pracodawca sprawdzi czy pracownik jest trzeźwy

    Katarzyna Redmerska
    24/02/2023
    PRAWO

    Senatorzy poprawiają ustawę o sieci onkologicznej

    Marta Pietrzak
    20/02/2023
    RPO pyta o zgodność z konstytucją nieodliczania składki zdrowotnej od podatku
    PRAWO

    RPO pyta o zgodność z konstytucją nieodliczania składki zdrowotnej od podatku

    Krzysztof Jakubiak
    14/02/2023
  • PACJENT

    NSA osłabia zakaz posiadania więcej niż 1 proc. aptek w województwie
    PACJENT

    Pacjentka na drodze od podejrzenia choroby do leczenia

    Katarzyna Dudek
    13/03/2023
    Mało rezerw, zła strategia, złe zarządzanie kadrami – w sumie dwója (z plusem) dla rządu
    PACJENT

    Pacjenci domagają się koordynacji opieki w onkologii

    Krzysztof Jakubiak
    03/03/2023
    Pacjenci apelują o zgodę na refundację nowych terapii w raku płuca
    PACJENT

    Fundacja TO SIĘ LECZY promuje radioterapię śródoperacyjną

    Marta Pietrzak
    02/03/2023
    Nie należy odkładać leczenia alergii
    PACJENT

    Życie z astmą ciężką

    Krzysztof Jakubiak
    20/02/2023
    Kontrowersje wokół programu lekowego raka prostaty
    LEKI

    Kontrowersje wokół programu lekowego raka prostaty

    Marta Pietrzak
    17/02/2023
    Organizacje pacjenckie utworzyły sojusz „Polska zdrowo oddycha”
    DEBATY

    Aktywność pacjentów ważna dla zdrowia

    Katarzyna Dudek
    13/02/2023
    PACJENT

    Prawa pacjenta w czasie pandemii

    Katarzyna Dudek
    09/02/2023

  • KADRY

    System ordynatorski, czyli konflikt pokoleń
    KADRY

    System ordynatorski, czyli konflikt pokoleń

    Katarzyna Dudek
    21/03/2023
    foto
    KADRY

    Politechnika Bydgoska otworzy kierunek lekarski

    Krzysztof Jakubiak
    13/03/2023
    Większa liczba lekarzy jest priorytetem
    KADRY

    Większa liczba lekarzy jest priorytetem

    Krzysztof Jakubiak
    03/03/2023
    KADRY

    Minister zatwierdził kolejne 32 programy specjalizacji

    Marta Pietrzak
    01/03/2023
    Współczesna rekrutacja, czyli jak młody farmaceuta szuka pracy
    KADRY

    Współczesna rekrutacja, czyli jak młody farmaceuta szuka pracy

    Katarzyna Redmerska
    24/02/2023
    CMKP rozpocznie kursy efektywnej komunikacji z pacjentem
    KADRY

    CMKP rozpocznie kursy efektywnej komunikacji z pacjentem

    Krzysztof Jakubiak
    20/02/2023
    Zatrudnianie pielęgniarek i pielęgniarzy z Ukrainy – bariery ujawnione w badaniu pilotażowym
    KADRY

    Zatrudnianie pielęgniarek i pielęgniarzy z Ukrainy – bariery ujawnione w badaniu pilotażowym

    Katarzyna Dudek
    31/01/2023

  • W BIZNESIE

    Polfa Tarchomin wkrótce otrzyma pierwszą linię produkcyjną leków onkologicznych
    W BIZNESIE

    Polfa Tarchomin wkrótce otrzyma pierwszą linię produkcyjną leków onkologicznych

    Marta Pietrzak
    20/03/2023
    Sandoz zaczyna budowanie samodzielnej pozycji na rynku
    W BIZNESIE

    Sandoz zaczyna budowanie samodzielnej pozycji na rynku

    Krzysztof Jakubiak
    16/03/2023
    PharmaNET: za dużo uprawnień w ręce samorządu aptekarskiego
    BRUKSELA

    Okrągły stół w Brukseli, aby zakaz reklamy aptek został poluzowany

    Krzysztof Jakubiak
    03/03/2023
    Polska spółka biotechnologiczna otrzymała grant fundacji Billa Gatesa
    W BIZNESIE

    Polska spółka biotechnologiczna otrzymała grant fundacji Billa Gatesa

    Katarzyna Redmerska
    20/02/2023
    Wraca nadzieja producentów na wdrożenie RTR
    W BIZNESIE

    Krajowi producenci leków alarmują w sprawie wzrostu kosztów produkcji

    Krzysztof Jakubiak
    07/02/2023
    Debata o utworzeniu Urzędu Nadzoru Farmaceutycznego – wypowiedzi uczestników
    W BIZNESIE

    Rozwój branży biotechnologicznej wymaga wsparcia publicznego

    Krzysztof Jakubiak
    19/01/2023
    Ruszyła kolejna odsłona kampanii „Hamuj raka! Daj szansę płucom!”
    W BIZNESIE

    Branża farmaceutyczna krytykuje projekt ustawy refundacyjnej

    Marta Pietrzak
    17/01/2023

  • RADIO

    MEDYCYNA

    Podcast przekrojowy o historii i współczesności polskiej onkologii

    Krzysztof Jakubiak
    01/03/2023
    MEDYCYNA

    Podcast: Liczę, że dzięki sieci onkologicznej będziemy leczyć efektywniej

    Krzysztof Jakubiak
    27/02/2023
    LEKI

    Podcast: Im później zaczynamy terapię, tym mniejsza szansa na skuteczne wyleczenie

    Krzysztof Jakubiak
    27/02/2023
    MEDYCYNA

    Podcast o dobrych zmianach w obszarze chorób rzadkich na przykładzie Zespołu Huntera

    Krzysztof Jakubiak
    20/12/2022
    LEKI

    Podcast: 30 proc. chorych na padaczkę nie potrafimy skutecznie wyleczyć z napadów

    Krzysztof Jakubiak
    18/12/2022
    RADIO

    Podcast o potrzebach i perspektywach rozwoju branży farmaceutycznej

    Krzysztof Jakubiak
    21/11/2022
    RADIO

    Podcast o poszukiwaniu nowych terapii, szczęściu i błędach, które mogą okazać się zbawienne

    Krzysztof Jakubiak
    10/11/2022

Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Radio mZdrowie.pl
mzdrowie.pl
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Strona główna INNOWACJE

Maciej Krzakowski: Przełomy w onkologii XXI wieku

Krzysztof Jakubiak Krzysztof Jakubiak
17/02/2020
w INNOWACJE, WYWIADOWNIA
Maciej Krzakowski: Przełomy w onkologii XXI wieku

Maciej Krzakowski

Prof. Maciej Krzakowski, konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej, prezes PTOK – Mam swoją bardzo prywatną listę przełomów w onkologii, która być może nie wszystkim będzie się wydawać słuszna. Wydaje mi się, że przełomem numer jeden było przełamanie wzorców myślenia dotyczących postępowania u chorych na nowotwory.

Kiedy zaczynałem swoją karierę, obowiązywał pogląd, że przy wystąpieniu rozsiewu, kiedy występują przerzuty w narządach odległych, to w przytłaczającej większości rodzajów nowotworów – poza kilkoma uważanymi za wybitnie chemiowrażliwe – pozostaje tylko leczenie paliatywne i nie należy stosować żadnych metod leczenia radykalnego. Dzisiaj wyróżniamy pojęcie choroby oligometastatycznej, czyli występowania przerzutów o ograniczonym zasięgu – u chorych takich podejmujemy próby interwencji radykalnych. Na przykład, jeśli u chorego z zaawansowanym  niedrobnokomórkowym rakiem płuca znajdujemy jakieś nowe ognisko, to kontynuując leczenie systemowe, zajmujemy się przerzutem – zamiast pacjenta dyskwalifikować i wykluczać w leczenia, które jest skuteczne i przedłuża mu życie. Odeszliśmy zatem od niesłusznego paradygmatu, że rozsiew nowotworu oznacza koniec możliwości skutecznego leczenia.

– Jakie inne niesłuszne paradygmaty udało się złamać?

– W chirurgii onkologicznej stosujemy metody leczenia oszczędzającego. Odeszliśmy w wielu przypadkach od wykonywania rozległych operacji, w których wycinano całe narządy. Rozległe resekcje były bardzo kaleczące, a nie zawsze przynosiły oczekiwane efekty. Wprowadzono metody chirurgicznego leczenia oszczędzającego, takie jak „breast-conserving surgery”, w których usuwa się fragmenty część piersi z nowotworem i węzły chłonne. Kolejnym przełomem w chirurgii jest ocena węzłów wartowniczych, stosowana już rutynowo w czerniaku i raku piersi. W raku piersi nie jest u każdej chorej konieczne usuwanie wszystkich węzłów chłonnych okolicy pachowej. Dzisiaj wiemy, że prawidłowo wykonana diagnostyka za pomocą biopsji węzła wartowniczego przynosi dobre efekty.

Jeszcze jedna wielka zmiana dotycząca chirurgii polega na wprowadzeniu systemowego leczenia przedoperacyjnego. Odeszliśmy od kolejnego paradygmatu, według którego nie przeprowadzano operacji przy znacznym zaawansowaniu miejscowym nowotworu. Dzisiaj często operujemy po wstępnym leczeniu farmakologicznym, które często pozwala nawet zastosować leczenie oszczędzające.   

– Czyli chirurgia onkologiczna stała się bardziej wyrafinowana.

– Przyniosło to bardzo znaczące korzyści dla chorych. Przy podobnej lub lepszej skuteczności, są oni leczeni nowocześniej i bardziej bezpiecznie. Kolejnym wielkim krokiem naprzód w leczeniu miejscowym było wprowadzenie radioterapii sterotaktycznej.

Mówi się, że najważniejszym elementem leczenia nowotworów jest chirurgia. To prawda, ale w wielu sytuacjach występują przeciwwskazania anatomiczne lub medyczne, wynikające na przykład z zaawansowanego wieku pacjenta lub chorób współwystępujących. Mamy również do czynienia z sytuacją, w której chory nie zgadza się na operację – to jest jego autonomiczne prawo. I wówczas stosujemy właśnie sterotaktyczną radioterapię.

Ogranicza ona pole napromieniane do zmian nowotworowych, minimalizując napromienianie sąsiednich struktur. Selektywność pozwala uniknąć powikłań. Elementem tego postępu jest także protonoterapia. Chodzi o to, aby zachować skuteczność, a jednocześnie zmniejszyć niebezpieczeństwo związane z leczeniem, czyli ograniczyć powikłania.

– Czy w leczeniu systemowym zaszły równie duże zmiany?

– W ostatnich 20 latach w leczeniu farmakologicznym dokonał się ogromny postęp. To przede wszystkim dwa obszary – leczenie ukierunkowane molekularnie i nowoczesna immunoterapia. Leczenie ukierunkowane molekularnie celuje w szlaki przekazu sygnałów  wewnątrzkomórkowych, leżące na przykład u podłoża nowotworów podścieliska układu pokarmowego. W raku piersi jest to szlak HER2, w raku płuca – szlak EGFR. Zahamowanie szlaku blokuje progresję nowotworu. Odkryliśmy te szlaki, a następnie zaczęliśmy opracowywać leki, które hamują przekaz sygnału. Oporność na leczenie ukierunkowane molekularnie najczęściej związane jest z tym, że wytwarza się szlak oboczny, który należy także zablokować. Póki co największe sukcesy odnosimy w niedrobnokomórkowym raku płuca, raku nerki oraz czerniaku.

Ogromny rozwój wiedzy nastąpił również w immunoterapii. Nasze dawne próby były prowadzone „na ślepo”, bez znajomości mechanizmów przeciwnowotworowego działania układu odpornościowego. Świadectwem przełomowego rozwoju wiedzy o tych mechanizmach, czego konsekwencją było wprowadzenie immunoterapii, była nagroda Nobla sprzed dwóch lat, która dotyczyła znaczenia tzw. punktów kontrolnych odpowiedzi immunologicznej – CTLA-4 oraz PD-1. Te odkrycia stanowią o ogromnym postępie w terapii, dzięki któremu chorzy żyją dłużej i – co równie ważne – żyją lepiej.

– Podkreśla Pan bardzo mocno jakość życia chorego.

– Z tym wiąże się kolejna przełomowa zmiana, związana z odejściem od dawnej filozofii „oszczędzania się” chorego po przebytym leczeniu. Lekarze stawiali całe mnóstwo zakazów i ograniczeń. Chory miał ograniczyć swoją aktywność życiową, a w dodatku nie było mowy o jakiejkolwiek rehabilitacji. Ewolucja naszej wiedzy spowodowała, że rehabilitujemy chorych wcześnie, szybko i intensywnie. Nie dotyczy to zresztą jedynie leczenia nowotworów, w podobny sposób zmieniła się filozofia postępowania choćby w kardiologii, gdzie po przebytym zawale chorzy mają jak najszybciej wrócić do normalnej aktywności.   

– Odnotowaliśmy przełom na wcześniejszym etapach walki z nowotworami?

– Przełomowe są wyniki badań nad skryningiem raka płuca. Styczniowa publikacja europejskiego badania Nelson w „New England Journal of Medicine” wykazała zmniejszenie umieralności. Czyli udowodniono, że skryning spełnia swój główny cel, jakim jest zmniejszenie umieralności na dany nowotwór. Istnieje wiele wyzwań w zakresie wprowadzenia badań przesiewowych w kierunku raka płuca – np. musimy posiadać odpowiednią liczbą wykwalifikowanych specjalistów oraz sprzęt.  

– A zapobieganie chorobie?

– Niewątpliwie dużym postępem jest szczepionka przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV). Szczepienia ograniczają zachorowalność na raka szyjki macicy i kilka innych typów, w tym tzw. HPV-dodatnie nowotwory głowy i szyi, których w USA jest ponad połowa. Tutaj trzeba wspomnieć o nowoczesnej diagnostyce – wiele krajów odchodzi od cytologii na rzecz badania DNA wirusa HPV. Po jego stwierdzeniu wskazany jest intensywny nadzór. Dysponujemy już taką wiedzą, że w cywilizowanym świecie żadna kobieta nie powinna już umrzeć na raka szyjki macicy.

– Czy można mówić o przełomie w Pana specjalności, czyli leczeniu raka płuca?

– W diagnostyce ogromną zmianą było wprowadzenie PET, czyli pozytonowej emisyjnej tomografii, najlepiej w połączeniu z tomografią komputerową. Dzięki temu można bardzo dokładnie ustalić możliwość stosowania radykalnego leczenia przez wykluczenie obecności przerzutów. Badanie PET sprawdza się także przy diagnostyce pojedynczych guzków płuca.

W leczeniu raku płuca wielką zmianę spowodowały terapie ukierunkowane molekularnie. Przed ich wprowadzeniem chorzy na przerzutowego niedrobnokomórkowego raka płuca w najlepszym wypadku, przy konwencjonalnej chemioterapii, żyli 10-12 miesięcy. W chwili obecnej, jeśli mają mutację w genie EGFR lub rearanżację w genie ALK  czy ROS1, otrzymują odpowiednie leczenie –dostępne w Polsce – i żyją znacznie dłużej.

– Czyli kolejny nowotwór powoli staje się chorobą przewlekłą

– Mamy już pacjentów poddawanych leczeniu ukierunkowanemu molekularnie lub immunoterapii od 3-4 lat, co kiedyś leżało absolutnie poza możliwościami medycyny. Myślę, że prawdziwym sukcesem nowych metod leczenia farmakologicznego, czyli immunoterapii czy leczenia ukierunkowanego molekularnie, będzie ich połączenie z leczeniem miejscowym jako leczenie adiuwantowe po operacji lub radykalnej radiochemioterapii. Jeżeli będziemy mogli wówczas wykorzystywać te metody na skalę masową, to osiągniemy prawdziwy sukces. Leczenie przestanie być tylko „graniem na czas” i będziemy prowadzić pacjentów do wyleczenia.

– Gdzie szukać kolejnych przełomów w onkologii, na trzecią dekadę XXI wieku?

– Wierzę w immunoterapię i jej doskonalone wersje – przykładem są genetycznie modyfikowane limfocyty T (tzw. CAR-T). Nie można ich oczywiście traktować jako uniwersalnego panaceum. Nie można mówić, że nowoczesne immunoterapie rozwiążą nasze problemy. Medialne sensacje, związane oczywiście z działaniami producentów, niepotrzebnie rozbudzają nadzieje, które musimy potem rozwiewać w kontaktach z pacjentami i ich rodzinami. Modyfikacja limfocytów T, która zwiększa ich cytotoksyczność – to bardzo mądre założenie. Teoria broni się doskonale. Na pewno trzeba jednak ściśle precyzować podgrupy chorych, dla których jest to wskazane. Poza tym, są to leki niezwykle kosztowne i konieczne będzie urealnienie ich ceny.

– Co jeszcze nam przyniesie rozwój onkologii?

– Przyszłością jest na pewno leczenie ukierunkowane genetycznie, czyli wyszukiwanie mutacji i dopasowywanie do nich naszych interwencji. Dzisiaj wiemy, że gdy chory ma aktywującą mutację w genie EGFR i otrzymuje terapię anty-EGFR, a po jakimś czasie występuje progresja, to wiemy, że ma ona przyczynę w postaci kolejnej mutacji, na przykład oporności. Na jedną z tych mutacji odporności jest już opracowany lek, na inne jeszcze nie. W tym kierunku będzie ewoluowała wiedza. Będziemy wyszukiwać kolejne cele dla wydłużenia sekwencji leczenia. 

Przyszłością jest również identyfikacja genetycznych czy molekularnych markerów toksyczności. Dzisiaj podając pacjentowi lek nie mamy pewności, jak jego organizm zareaguje. Na przykład w leczeniu anty-EGFR mamy w pierwszej linii leczenia do wyboru trzy inhibitory i nie wiemy, który byłby lepszy u konkretnego pacjenta. Moim marzeniem jest posiadanie molekularnych czynników predykcyjnych określających precyzyjnie występowanie toksyczności leczenia.

– Gdybyśmy chcieli wybrać obszary onkologii, w których najwięcej się zmieniło?

– Bez wątpienia największy postęp dotyczy leczenia czerniaka, tutaj byłbym najbliższy użycia słowa „przełom”. Zawdzięczamy to rozwojowi nauk teoretycznych. Dowiedzieliśmy się, że na to, co kiedyś określaliśmy mianem czerniaka, w rzeczywistości składa się wiele różnych sytuacji klinicznych o odmiennych mechanizmach powstawania nowotworu. Na wyodrębnione mutacje i mechanizmy opracowano konkretne leki. Inaczej leczymy chorych z mutacją BRAF lub MEK, a inaczej osoby z prawidłowym stanem tych genów. W leczeniu czerniaka znaczącą rolę odegrał również rozwój chirurgii – to tutaj zaczęto stosować biopsję węzła wartowniczego.  

– A jakim słowem możemy określić zmiany w leczeniu raka płuca?

– Tutaj bym powiedział – „duży postęp”. Przy czym ten postęp będzie się dokonywał również ze względu na profilaktykę, ponieważ rak płuca jest nowotworem o największych możliwościach prewencji pierwotnej w następstwie wyeliminowania palenia.

– Wciąż jednak są obszary, gdzie nie ma postępu – na przykład rak trzustki czy rak jajnika.

– Dosłownie kilka dni temu został zarejestrowany lek stosowany podczas podtrzymującego leczenia chorych na raka trzustki po chemioterapii. To inhibitor PARP, blokujący mechanizmy, które zmniejszają skuteczność chemioterapii poprzez ułatwienie naprawy uszkodzeń DNA. Przyszłością w leczeniu raka trzustki jest moim zdaniem bardzo wczesne wykrywanie choroby. W trzustce bardzo często występują zmiany torbielowate, z których około dziesięć procent przekształca się w złośliwy nowotwór. Amerykanie już prowadzą nadzór genetyczny nad krewnymi pierwszego stopnia osób, w których występował rak trzustki. Prowadzi się także nadzór nad osobami, u których występują inne nieprawidłowości, na przykład zespoły genetyczne również związane z częstszym występowaniem tej choroby. Dąży się do tego, aby przy wykorzystaniu metod diagnostyki molekularnej bardzo wcześnie wykrywać rozwój nowotworu. Przy wczesnym wykryciu, w pierwszym lub drugim stadium choroby, jest bowiem możliwe leczenie chirurgiczne.

– Innym obszarem z niewielkimi sukcesami jest rak jajnika.

– To również choroba wykrywana zwykle w zaawansowanym stadium, 70 proc. chorych jest diagnozowanych w stadium miejscowo zaawansowanym lub w fazie uogólnionej. Nie mamy możliwości skryningu. W postępowaniu u chorych na raka jajnika postęp był związany z łączeniem chirurgicznej cytoredukcji i chemioterapii.

– To wyjątkowo trudne przypadki.

– Rak trzustki jest przykładem choroby cywilizacyjnej, związanej – między innymi – z otyłością i paleniem tytoniu, czyli czynnikami wywołującymi stan zapalny. Zmiana stylu życia i eliminowanie czynników ryzyka są bardzo ważne dla ograniczania zapadalności. We wszystkich rodzajach nowotworów szansą na postęp jest nie tylko rozwój wiedzy, ale także skuteczne zapobieganie.

– Dziękuję za rozmowę.

(rozmawiał: Krzysztof Jakubiak)

Tagi: innowacjeMaciej Krzakowskinowotwóronkologiaprzełomowe terapierak

Podobne wpisy

Proteom czyli konferencja o długowieczności
INNOWACJE

Proteom czyli konferencja o długowieczności

21/03/2023
Pionierska diagnostyka białaczki w Świętokrzyskim Centrum Onkologii
FAKTY

Sztuczna inteligencja w Świętokrzyskim Centrum Onkologii

07/03/2023

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Przeczytaj również

Filip Nowak

Rozliczanie ubiegłorocznych kontraktów do końca 2021

2 lata temu
Rośnie liczba porad w ambulatoriach

Rośnie liczba porad w ambulatoriach

3 lata temu
Debata: Poszerzanie dostępu do leczenia biologicznego

Personel niemedyczny także czeka na dodatki za pracę w pandemii

2 lata temu
URPL publikuje powiadomienie o sfałszowanym leku Iclusig (ponatynib)

Sanofi i URPL zalecają ostrożne stosowanie hydroksychlorochiny w terapii COVID-19

3 lata temu
[WIDEO] Andrzej Jacyna: problem jakości jest zdominowany przez problemy ilościowe

[WIDEO] Andrzej Jacyna: problem jakości jest zdominowany przez problemy ilościowe

4 lata temu
mzdrowie.pl

© 2019 | Modern Healthcare Institute sp. z o.o.

  • Kontakt
  • Reklama
  • Regulamin
  • Polityka prywatności

Social media

Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Home
  • Radio mZdrowie.pl

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
Portal mZdrowie.pl korzysta z technologii takich jak cookies w celu personalizacji treści oraz reklamy, udostępniania funkcji mediów społecznościowych oraz analizowania ruchu w Internecie. Więcej OK
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are as essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT