Krajowi producenci leków w Brukseli o lekach krytycznych i unijnym funduszu na leki

“Blokada dostaw leków i ich składników spoza Europy może być wykorzystana jako narzędzie geopolityczne do destabilizacji UE. Musimy zdać sobie sprawę, że takie działania mogą eskalować konflikty oraz paraliżować systemy opieki zdrowotnej. Dlatego pilnie potrzebny jest specjalny unijny fundusz bezpieczeństwa farmaceutycznego – apelował w Brukseli Grzegorz Rychwalski, wiceprezes Krajowych Producentów Leków w czasie spotkania ministrów zdrowia krajów UE w Brukseli.

Podczas konferencji „Krytyczne leki dla bezpieczeństwa zdrowotnego – obecne wyzwania i przyszłe kierunki” ministrowie zdrowia, przedstawiciele Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, branży farmaceutycznej oraz organizacji pacjenckich dyskutowali o dostępności leków krytycznych. W spotkaniu zorganizowanym w ramach prezydencji Polski w Radzie UE poświęconemu Aktowi o Lekach Krytycznych uczestniczyli ministrowie lub wiceministrowie zdrowia Belgii, Cypru, Czech, Danii, Estonii, Hiszpanii, Niemiec i Litwy.

Adam Jarubas, przewodniczący Komisji Zdrowia Publicznego Parlamentu Europejskiego powiedział, że Polska może pełnić ważną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa lekowego regionu. Grzegorz Rychwalski również podkreślił strategiczną rolę Polski jako hubu farmaceutycznego – “Polska ma potencjał, by stać się wiodącym regionalnym hubem farmaceutycznym, zapewniającym stabilność Europie Środkowo-Wschodniej, państwom bałtyckim, a nawet wojskom NATO stacjonującym w regionie. Może stanowić zaplecze medyczne dla sił stabilizujących sytuację na Ukrainie”.

Polski wiceminister zdrowia Marek Kos przypomniał na wstępie dyskusji, że jeszcze niedawno Europa i USA produkowały 90 proc. stosowanych w farmacji substancji czynnych, obecnie wytwarzają nieco ponad 20 proc. “Dlatego pilnie potrzebujemy nowych instrumentów wspierania produkcji leków krytycznych przez UE” – apelował. Wiceminister Katarzyna Kacperczyk zwróciła uwagę na znaczenie dostępu do leków krytycznych. Brak dostępu do leków osłabia państwo tak samo, jak brak uzbrojenia osłabia armię. Potrzebne są specjalne programy i fundusze, które zachęcą firmy do produkcji leków krytycznych i ich składników na naszym kontynencie. Odpowiedzią ma być tzw. Akt o Lekach Krytycznych.

Krzysztof Kopeć, prezes Krajowych Producentów Leków dodał, że zwiększenie produkcji leków krytycznych zapewni nie tylko odporność Europy na różnego rodzaju kryzysy, ale będzie też wpływać stymulująco na unijną gospodarkę – “Branża jest gotowa wytwarzać więcej leków krytycznych, ale potrzebuje wsparcia, aby zachować konkurencyjność wobec dostawców pozaeuropejskich. Regulacje o zwiększaniu zapasów leków nie rozwiążą problemu niedoborów, bo każdy magazyn bez dostaw kiedyś się opustoszeje. Gromadzenie zapasów to tylko obniżanie gorączki, leczenie choroby to wzrost produkcji leków”.

Zabezpieczenie dostaw leków o krytycznym znaczeniu stało się ważnym tematem dyskusji na szczeblu UE. Uczestnicy spotkania podkreślali, że zależność od produkcji farmaceutyków spoza kontynentu jest jej poważną strategiczną słabością, która zagraża mieszkańcom Unii. “Jesteśmy narażeni na zakłócenia w łańcuchu dostaw spowodowane napięciami geopolitycznymi, ograniczeniami handlowymi lub jawnym wykorzystywaniem eksportu farmaceutycznego jako broni. W dzisiejszym świecie, w którym zagrożenia hybrydowe wykraczają poza pole bitwy, zapewnienie bezpieczeństwa farmaceutycznego jest nie tylko koniecznością ekonomiczną – to kwestia suwerenności i obrony” – mówił Grzegorz Rychwalski. Zaznaczył, że budowa odporności wymaga natychmiastowego ustanowienia specjalnego funduszu UE w celu wsparcia produkcji substancji czynnych i leków w Europie. Fundusz powinien być wykorzystany na dotacje do budowy nowych zakładów, modernizację już istniejących oraz zagwarantowanie długoterminowych zachęt inwestycyjnych w celu zapewnienia rentowności europejskiej produkcji farmaceutycznej.