Wyniki raportu NIK dotyczące opieki medycznej nad seniorami wykazały, że geriatria w Polsce jest zaniedbana. „Brakuje lekarzy geriatrów i nie są podejmowane skuteczne działania, aby zachęcić młodych lekarzy do wyboru tej specjalizacji” – wskazuje na główny problem polskiej geriatrii dr Rafał Iwański, przewodniczący szczecińskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego.
Raport Najwyższej Izby Kontroli analizował okres od 1 stycznia 2017 r. do 6 października 2021 r. i wykazał, że działający w Polsce system medycznej opieki geriatrycznej nie zapewniał seniorom prawidłowej, a także wystarczającej opieki. Objęte kontrolą placówki lecznicze, które zostały skontrolowane, na ogół spełniały niezbędne warunki dla realizacji tej opieki, ale miały wiele innych problemów, wpływających ostatecznie na obniżenie poziomu opieki geriatrycznej. Podstawowy problem – to rak kompleksowych rozwiązań służących rozwojowi geriatrii.
Geriatria w Polsce jest młodą dziedziną medycyny, zajmuje się kompleksowo schorzeniami wieku podeszłego. Jej podstawowym założeniem jest poprawa funkcjonowania osób starszych i podniesienia jakości ich codziennego życia. Jak mówi dr Rafał Iwański, przewodniczący szczecińskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego, główny problem polskiej opieki senioralnej wynika z tego, że geriatria traktowana jest marginalnie przez podmioty odpowiedzialne za organizację i finansowanie świadczeń leczniczych i opiekuńczych na poziomie krajowym – „Z taką sytuacją mamy do czynienia od lat. Choć nasze społeczeństwo starzeje się w bardzo dynamicznym tempie i z każdym rokiem rośnie liczba seniorów, to liczba dostępnych świadczeń jest skrajnie nieadekwatna do potrzeb. Po pierwsze, brakuje lekarzy geriatrów i nie są podejmowane skuteczne działania, aby zachęcić młodych lekarzy do wyboru tej specjalizacji. Po drugie, konieczne jest zwiększenie liczby oddziałów i poradni geriatrycznych oraz zagwarantowanie stabilnych mechanizmów finansowania, w wysokości adekwatnej do faktycznych kosztów realizacji świadczeń”.
Według ekspertów, w związku z prognozowanym wzrostem liczby osób starszych konieczne są zmiany w zakresie funkcjonowania poszczególnych elementów systemu ochrony zdrowia, by możliwe było zapewnienie leczenia, rehabilitacji i opieki seniorom. „Podejmowanie działania powinny mieć charakter całościowy i kompleksowy. Mając na uwadze skalę procesu starzenia się populacji, zaniechania w tym obszarze będą miały bardzo poważne skutki nie tylko dla samych seniorów, ale także członków ich rodzin” – wskazuje dr Rafał Iwański, tłumacząc, że powinna wzrosnąć dostępność oraz zakres świadczonych usług z obszaru rehabilitacji.
„Usprawnienie, nawet częściowe, jak największej liczby osób starszych potrzebujących rehabilitacji w związku z przebytymi urazami lub chorobami ma znaczenie ze względu na obciążenie systemu oraz opiekunów i po pierwsze znacząco wpływa na podniesienie jakości życia osób starszych” – mówi dr Iwański. I zaznacza: – „Powinna znacząco wzrosnąć dostępność do świadczeń realizowanych na oddziałach i poradniach geriatrycznych. Ponadto będzie rosło również zapotrzebowanie na świadczenia realizowane w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych i opiekuńczo-leczniczych. Szczególną uwagę należy zwrócić na świadczenia realizowane w formie środowiskowej przez pielęgniarki opieki długoterminowej”.
Polacy się starzeją – już ponad 20 proc. mieszkańców Polski stanowią osoby 60+. Prognoza rozwoju demograficznego nie napawa optymizmem – w 2050 roku ponad 32 proc. społeczeństwa będzie miało 65 lat lub więcej. Odpowiednia organizacja opieki geriatrycznej powinna w najbliższych latach stanowić priorytet, zwłaszcza, że mamy tylko 518 aktywnych zawodowo geriatrów na cały kraj.
