Już 10 publicznych szpitali w Polsce wykonuje operacje chirurgiczne z wykorzystaniem robotów da Vinci. Kolejne dwie placówki uruchomią zakupione roboty w najbliższych tygodniach. Wciąż dwukrotnie więcej operacji robotowych wykonują szpitale prywatne, mimo że od dwóch lat ich liczba nie rośnie – zatrzymała się na poziomie ośmiu. Dotychczas w Polsce wykonano ponad 4 tysiące zabiegów w asyście robota da Vinci, w tym ponad półtora tysiąca w publicznych placówkach.
Pierwszym robotem chirurgicznym w Polsce była maszyna da Vinci uruchomiona w 2010 roku przez Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, kierowany przez prof. Wojciecha Witkiewicza, od wielu lat największego promotora nowoczesnej, robotowej chirurgii w Polsce. Drugi pojawił się w 2016 roku w Szpitalu Miejskim w Toruniu, dzięki uporowi prof. Tomasza Drewy.
W 2017 roku robota da Vinci uruchomił pierwszy szpital prywatny – warszawska Mazovia, w ślad za nim poszli w 2018 roku inni właściciele prywatnych szpitali – warszawskie Medicover i Carolina Medical Center oraz bydgoski Szpital św. Łukasza. W 2019 roku do listy prywatnych placówek dołączyły jeszcze krakowski Szpital na Klinach, łódzka Salve Medica i dwa szpitale podwarszawskie – Europejskie Centrum Zdrowia w Otwocku oraz Mazowiecki Szpital Onkologiczny w Wieliszewie. Liczba prywatnych robotów nie zmienia się od dwóch lat, wykonują za to coraz więcej zabiegów. Osiem prywatnych szpitali wykonało w 2020 roku ponad 1000 operacji w asyście robota da Vinci.
Tymczasem liczba placówek publicznych w ostatnich latach rośnie bez przerwy. W grudniu 2018 roku pierwszy zabieg w asyście robota wykonało Wielkopolskie Centrum Onkologii. Rok 2019 – to pierwsze zabiegi z robotem da Vinci w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym im. Śniadeckiego w Białymstoku oraz Mazowieckim Szpitalu Wojewódzkim w Siedlcach. W ubiegłym roku roboty uruchomiły kolejne cztery szpitale publiczne: SPSK Nr 2 Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, Szpital św. Wojciecha w Gdańsku oraz Centralny Szpital Kliniczny MSWiA i Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie. Niedawno, 4 lutego 2021 pierwszą operację robotową wykonano w Międzyleskim Szpitalu Specjalistycznym. Na maj premiery swoich robotów zapowiadały Kliniczny Szpital Wojewódzki Nr 1 w Rzeszowie oraz Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim.
Historia pierwszych operacji robotowych w publicznych szpitalach:
- 18 grudnia 2010 – Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu (prostatektomia)
- 25 sierpnia 2016 – Szpital Miejski w Toruniu (cystoprostatektomia)
- 3 grudnia 2018 – Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu
- 1 lutego 2019 – Wojewódzki Szpital Zespolony im. Śniadeckiego w Białymstoku (prostatektomia)
- 9 grudnia 2019 – Mazowiecki Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła Ii w Siedlcach (prostatektomia)
- 24 sierpnia 2020 – SPSK Nr 2 PUM w Szczecinie (prostatektomia)
- 29 września 2020 – Szpital św. Wojciecha w Gdańsku (prostatektomia)
- 20 września 2020 – CSK MSWiA w Warszawie (bypassy)
- 5 października 2020 – Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie (histerektormia)
- 4 lutego 2021 – Międzyleski Szpital Specjalistyczny (prostatektomia)
Liczba operacji wykonanych w dziesięciu szpitalach publicznych w 2020 roku była o połowę mniejsza niż w prywatnych – wyniosła 534 zabiegi. W latach 2010 – 2020 szpitale publiczne wykonały 1260 takich zabiegów, a w pierwszym kwartale bieżącego roku około 300 kolejnych. Można się zatem spodziewać, że w 2021 roku odbędzie się w nich znacznie ponad tysiąc operacji robotowych.
Liderem pod względem liczby zabiegów w publicznych placówkach stało się poznańskie WCO, gdzie do końca pierwszego kwartału 2021 roku takich operacji odbyło się już 401. Poznański ośrodek wyprzedził szpital z Wrocławia, który przez 11 lat wykonał 350 operacji. Tempo zwolnił także historycznie drugi ośrodek – Szpital Miejski w Toruniu, który w latach 2016-2020 wykonał 186 operacji z robotem, ale w ubiegłym roku je zawiesił, ponieważ skończył się grant badawczy z NCBiR. Wyprzedził go dynamicznie rozwijający się szpital im. Śniadeckiego z Białegostoku – ma już na swoim koncie 213 operacji. Równie energicznie rozwija się działa SPSK Nr 2 PUM ze Szczecina – od sierpnia 2020 roku do końca pierwszego kwartału wykonał już 119 zabiegów.
Zestawienie placówek publicznych wykonujących zabiegi robotowe według liczby wykonanych operacji do końca 2020 roku:
1. Wielkopolskie Centrum Onkologii (Poznań) – 339 operacji (w latach 2018-2020)
2. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny (Wrocław) – 329 operacji (2010-2020)
3. Szpital Miejski (Toruń) – 186 operacji (2016-2020)
3. WSZ im. Śniadeckiego (Białystok) – 186 operacji (2019-2020)
5. Mazowiecki Szpital Wojewódzki (Siedlce) – 100 operacji (2019-2020)
6. SPSK NR 2 PUM (Szczecin) – 66 operacji (2020)
7. Wojskowy Instytut Medyczny (Warszawa) – 32 operacje (2020)
8. Szpital św. Wojciecha (Gdańsk) – 15 operacji (2020)
9. CSK MSWiA (Warszawa) – 7 operacji (2020)
Wszystkie wymienione placówki oraz Międzyleski Szpital Specjalistyczny w pierwszym kwartale 2021 roku wykonały w sumie około 300 zabiegów. Szpitale w Poznaniu i Szczecinie planują w tym roku wykonanie po dwieście zabiegów. Dla porównania – liderem prywatnego rynku operacji wykonywanych w asyście robota da Vinci jest warszawski Medicover, który wykonuje ich około 400 rocznie, a w latach 2018-2020 przeprowadził 945 takich zabiegów.
Zakresy operacji robotowych wykonywanych w publicznych placówkach:
- Wrocław: prostatektomia, operacje jelita grubego
- Toruń (obecnie operacje zawieszone): cystoprostatektomia
- Wielkopolskie Centrum Onkologii: nowotwory głowy i szyi, ginekologiczne, przewodu pokarmowego
- Białystok: prostatektomia, cystektomia, resekcje odbytnicy i okrężnicy, pankreatektomia
- Siedlce: prostatektomia, cystektomia, rekonstrukcje moczowodu, guzy nerek, nowotwory ginekologiczne
- Szczecin: prostatektomia, chirurgia ogólna, onkologia ginekologiczna
- Gdańsk: prostatektomia, rak nerki i pęcherza
- CSK MSWiA: pomostowanie tętnic wieńcowych
- WIM: histerektomia, resekcje esiczo-odbytnicze i jelita, prostatektomia,
- Międzylesie: prostatektomia, operacje nerkooszczędzające w raku nerki
