Pandemia zadziałała pozytywnie na rozwój nowoczesnych technologii w ochronie zdrowia, o wielu przykładach tego typu mówili eksperci podczas Forum Ochrony Zdrowia w Karpaczu. Minister Adam Niedzielski zapowiedział wdrażanie kolejnych rozwiązań informatycznych.
Jak przyznał Paweł Ptaszyński, dyrektor medyczny Centralnego Szpitala Klinicznego w Łodzi, pandemia była testem organizacyjnym dla placówek medycznych, a przede wszystkim szpitali. Szpitale przejęły cały ciężar opieki nie tylko nad pacjentami covidowymi, ale również nad innymi chorymi. To w nich przez pierwsze miesiące pobierano próbki do testów przeciwko SARS-CoV-2 a także rozpoczynał proces szczepień. Wszystko to działo się przy zbyt małej liczbie personelu medycznego, co postawiło wysokie wymagania organizacyjne i zarządcze.
„COVID pokazał również braki kadrowe, nie tylko personelu medycznego, ale również w innych kadrach, które wspierają codzienną pracę medyków. Sytuacja epidemiczna pozwoliła nam przetestować sposoby zarządzania placówkami medycznymi, pokazała nam, gdzie mamy niedobory, a które z nich się sprawdziły” – powiedział dyrektor Ptaszyński. Natomiast Filip Nowak, prezes NFZ, wskazał, że po doświadczeniach z czasu pandemii dostrzega potrzebę zmiany systemu zakupów leków i wyrobów medycznych – „Rzeczywiście powinniśmy scentralizować zakupy, jestem zwolennikiem zakupów centralnych, bo to one pozwalają obniżać koszty”.
Wśród wniosków wyciągniętych z pandemii Bartłomiej Chmielowiec, rzecznik praw pacjenta, wskazał na potrzebę wypracowania standardów informacyjnych dla pacjentów. Jego zdaniem pacjenci poczuli się zagubieni. W szczycie zachorowań, przy przekształcaniu placówek w szpitale jednoimienne, pacjenci nie wiedzieli, gdzie udać się po pomoc. „Sygnały, które odbieraliśmy w 2020 r. od pacjentów – to głównie skargi związane z dostępem do systemu ochrony zdrowia, najwięcej dotyczyło podstawowej opieki zdrowotnej. Najczęściej skargi dotyczyły możliwości dodzwonienia się do placówki w momencie, gdy rejestracja osobista była niemożliwa lub mocno utrudniona. Druga istotna kwestia dotyczyła znalezienia odpowiedniego terminu i umówienia wizyty u lekarza” – mówił Bartłomiej Chmielowiec.
„Brakowało spójnego systemu informacji dla pacjentów. Tu leży wyzwanie dla całego systemu, związane z precyzyjnym i zrozumiałym komunikowaniem informacji dla pacjenta. Powinniśmy wypracować wspólnie standardy przekazywania rzetelnych informacji na temat zmian w systemie ochrony zdrowia, tak aby pacjent mógł otrzymać prostą, zrozumiałą informację, jak ma się poruszać i gdzie się udać w danym momencie” – dodał rzecznik praw pacjenta.
Nowoczesne technologie przychodzą z odsieczą
W rozwiązaniu wielu problemów, które ujawniły się w czasie pandemii, może pomóc dynamiczny rozwój nowoczesnych technologii. Jak mówił Michał Kępowicz z firmy Philips, systemy informatyczne stwarzają nową perspektywę dla ochrony zdrowia – „Tych rozwiązań jest całe mnóstwo. Na przykład badania satysfakcji pacjentów mogą być ważnym narzędziem, jakie należałoby stworzyć, aby pacjenci mogli w łatwy sposób wypowiedzieć się m.in. o jakości placówek, świadczonych usług i dostępu do personelu medycznego. Dzięki analizie takich danych można by wiele poprawić i usprawnić zarządzanie w systemie służby zdrowia”.
Uczestniczący w debacie minister Adam Niedzielski Minister zgodził się z opinią, że cyfryzacja i inne nowoczesne technologie mogą pomóc w usprawnieniu działania systemu – „Będziemy stawiali większy nacisk na przyspieszenie cyfryzacji w ochronie zdrowia”. Szef resortu zdrowia podał jako przykład rozwój teleporad – „Tuż przed pandemią wprowadzono usługę teleporady. Podczas konsultacji przy wprowadzaniu tej usługi zakładano, że jej spopularyzowanie wśród pacjentów nastąpi w ciągu 2-3 lat. Wybuch epidemii wymusił całkowite przestawienie się na ten system w stu procentach. W krótkim czasie spopularyzowała się nie tylko teleporada, ale inne wprowadzone rozwiązania przed pandemią, jak e-zwolnienie, e-skierowania, e-recepta. Wszystkie te elementy nowoczesnych rozwiązań mocno się rozwinęły podczas epidemii” – stwierdził Adam Niedzielski.
Minister zdrowia zapewniał, że dotyczy to również badań klinicznych, wyrobów medycznych, nowych metod terapeutycznych i oceny ich skuteczności. Na te cele przeznaczane są m.in. środki Agencji Badań Medycznych. „Nowoczesne technologie mogą stać się odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na wszelakie usługi medyczne, przy ograniczonej podaży – czyli małej liczbie personelu medycznego, przy starzejącym się społeczeństwie, które już generuje coraz większe zapotrzebowanie na usługi medyczne. Tu jest rola technologii i na nią będziemy stawiać” – zapowiedział minister Niedzielski.