Majowy raport European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) zwraca uwagę na rosnące zagrożenie epidemiologiczne związane z coraz częstszymi zachorowaniami na krztusiec w państwach UE. Przez pierwsze trzy miesiące 2024 roku liczba osób chorych przekroczyła liczbę zachorowań w ciągu całego 2023 roku.
European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) opublikowało kolejny raport opisujący sytuację epidemiologiczną krztuśca w państwach UE. W publikacji przedstawiono poza statystykami, również rekomendacje dotyczące realizacji programów szczepień oraz określono aktualne ryzyko zachorowań w poszczególnych grupach wiekowych. Ostatnie lata odzwyczaiły nas od obecności ryzyka zachorowania na niektóre choroby zakaźne, m.in. krztusiec. Uśpiona czujność nie pomaga w szybkim reagowaniu na objawy wskazujące na zakażenie pałeczkami krztuśca. Jedną z przyczyn rosnącej liczby przypadków jest zmniejszenie odsetka zaszczepionych osób w europejskiej populacji. Mimo postępów w medycynie, choroba ta poprzez wywoływane zaburzenia oddychania, może prowadzić do zgonu.
ECDC zwraca uwagę na wzrost przypadków krztuśca na terenie Europy. W latach przed pandemią COVID-19 rocznie odnotowywano około 38 tys. zachorowań rocznie. W 2023 roku było 23 tys. przypadków. Natomiast w ciągu zaledwie trzech miesięcy bieżącego roku liczba zachorowań przekroczyła już 32 tys., co wskazuje, że będzie to najwyższy wynik od lat. Niepokojące statystyki i prognozy dotyczą również Polski. Według informacji udostępnionych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH, pierwsze miesiące 2024 roku charakteryzowały się około 180 proc. wzrostem zakażeń krztuścem w porównaniu z ubiegłym rokiem.
Na krztusiec chorują przede wszystkim niemowlęta do 6. miesiąca życia, zgłaszana jest również zwiększona zapadalność wśród nastolatków. Nadal względnie mała jest liczba chorujących osób dorosłych. Od początku roku w całej Unii Europejskiej odnotowano 19 zgonów z powodu krztuśca, w tym 11 dotyczyło niemowląt a 8 zmarłych miało powyżej 60 lat.
W ocenie ECDC aktualnie duże zagrożenie związane z krztuścem dotyczy właśnie niemowląt do 6. m. ż. nieszczepionych lub zaszczepionych częściowo, których dotyczy 80 proc. hospitalizacji z powodu krztuśca.Są one również najbardziej narażone na powikłania w przebiegu tej choroby, włącznie z ryzykiem śmierci. Źródłem zakażenia są inne osoby przebywające w otoczeniu dzieci. Jako podstawowy cel walki z krztuścem ECDC wskazuje ograniczenie jego występowania u niemowląt. W tym – podkreślono – należy przestrzegać terminowości programu szczepień. Zalecaną uzupełniającą strategią zapobiegania tej chorobie w tej grupie wiekowej jest szczepienie Tdap matki w II i III trymestrze ciąży.
ECDC wskazało na trzy grupy zagrożone w stopniu umiarkowanym zachorowaniem na krztusiec. Po pierwsze są to dzieci oraz młodzież do 15 r. ż., najczęściej nie w pełni zaszczepione lub takie osoby, u których nastąpiło zmniejszenie ochrony wraz z upływem czasu po ukończeniu schematu podstawowego szczepień lub w ogóle nie poddane szczepieniom. Szacuje się, że na tę grupę przypadnie 40 proc. zakażeń.
Kolejna grupa – to młodzież w wieku powyżej 16 lat oraz dorośli. Zachorowania w tej grupie rosną proporcjonalnie do czasu, jaki upłynął od ostatniej dawki szczepionki lub przebycia choroby. Ostatnią grupą są osoby w wieku powyżej 65 lat oraz pacjenci chorzy przewlekle w każdym wieku. ECDC ocenia, że wbec zwiększającej się liczby zachorowań w niektórych państwach należy rozważyć wdrożenie dawki przypominającej szczepienia u nastolatków i dorosłych.
ECDC podkreśla, że zgromadzone dane epidemiologiczne należy ostrożnie interpretować, z uwagi na różnice między systemami nadzoru epidemiologicznego w poszczególnych państwach, dostępnością metod laboratoryjnego potwierdzania zachorowania oraz niejednolitą politykę szczepień i schematów uodparniania, funkcjonujących w krajach członkowskich.