E-skierowanie: przygotowania do następnego kroku w cyfryzacji ochrony zdrowia

Po e-zwolnieniu i e-recepcie kolejną wielką zmianą w polskim systemie zdrowia będzie e-skierowanie. Ma być obligatoryjne od 8 stycznia 2021 roku.

Według danych Centrum e-Zdrowia do końca października 33 tys. lekarzy wystawiło ponad 3 mln e-skierowań, a liczba ta dynamicznie rośnie – między sierpniem a wrześniem 2020 r. liczba wystawionych e-skierowań zwiększyła się o 50 procent.

Dokument ma postać podobną do e-recepty. Pacjent otrzymuje od lekarza czterocyfrowy kod (może zostać przekazany SMS-em, e-mailem lub w postaci wydruku informacyjnego e-skierowania). Lekarzowi lub placówce, które przyjmują pacjenta z e-skierowaniem, oprócz tego kodu potrzebny jest także PESEL pacjenta. Jeżeli placówka przyjmująca nie obsługuje jeszcze e-skierowań można umówić w niej wizytę podając osobiście lub telefonicznie więcej danych:

podstawowe informacje o skierowaniu (kto wystawił, z jakim rozpoznaniem),
czterocyfrowy kod dostępu i PESEL lub
klucz – 44-cyfrowy numer umożliwiający odczytanie e-skierowania lub
numer identyfikujący.

W takiej sytuacji pacjent składa również oświadczenie, że rejestruje dane e-skierowanie tylko w jednym miejscu. Jego wzór można pobrać z https://pacjent.gov.pl/e-skierowanie/e-skierowanie-przyjazne-dla-pacjentow

Dodatkowe korzyści

E-skierowanie przyniesie liczne korzyści pacjentom, lekarzom, właścicielom placówek medycznych, jak i całemu systemowi. Wraz z jego wprowadzeniem zniknie obowiązek dostarczenia oryginału dokumentu w postaci papierowej. Pacjent zyskuje też możliwość wglądu do e-skierowania na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP), poprzez serwis www.pacjent.gov.pl.

Lekarz zyskuje narzędzie, które umożliwia lepsze zarządzanie całością procesu terapeutycznego. Za zgodą pacjenta, gdy pozwala na to jego program gabinetowy, może lepiej kontrolować przebieg leczenia. Z punktu widzenia świadczeniodawcy ważne jest i to, że dokument w postaci cyfrowej automatycznie zwolni go z uciążliwego obowiązku gromadzenia i archiwizowania papierowych wydruków skierowań.

Zwraca na to uwagę Tomasz Zieliński, wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego – „Obecny system skierowań w postaci papierowej jest czaso- i pracochłonny. Nowy system to znacznie usprawni i wyeliminuje konieczność wielokrotnego przepisywania i przesyłania tych samych danych.”

Porządkowanie systemu

Nowe rozwiązanie przyczyni się również do zmniejszenia kolejek do lekarzy. Dziś na podstawie papierowych skierowań możliwe jest, by pacjenci zapisywali się do kilku lekarzy jednocześnie. Wizyta oczywiście odbywa się tylko u jednego z nich, a pacjenci często zapominają odwołać pozostałe. Skarżą się na to świadczeniodawcy, bo wskutek takich praktyk mimo zapełnionego w teorii grafiku przyjęć, w praktyce na skutek przestojów spowodowanych nieobecnością zapisanych pacjentów, nie wykorzystują w pełni posiadanego potencjału. E-skierowanie nie pozwoli na takie praktyki, jednoznacznie przypisując e-skierowanie do jednego świadczeniodawcy.

„Każde kolejne ‘e’ dodawane na początku słów takich jak zwolnienie lekarskie, recepta czy skierowanie – to szansa na to, że cały system e-zdrowia zacznie funkcjonować lepiej jako całość. Z oczywistymi i licznymi korzyściami dla pacjentów” – komentuje Tomasz Zieliński.

Katalog świadczeń

E-skierowanie wystawia się na:

ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne finansowane ze środków publicznych,
leczenie szpitalne w szpitalu, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej,
badania medycyny nuklearnej oraz badania tomografii komputerowej finansowane ze środków publicznych oraz ze środków innych niż środki publiczne,
badania rezonansu magnetycznego, badania endoskopowe przewodu pokarmowego oraz badania echokardiograficzne płodu finansowane ze środków publicznych.

Bezpłatna aplikacja

Lekarze mają dwa podstawowe sposoby wystawiania e-skierowań. Pierwszy – to skorzystanie z dostępnych na rynku komercyjnych aplikacji gabinetowych. Centrum e-Zdrowia udostępniło wymagania techniczne, które należy spełnić, żeby podłączyć się do systemu e-skierowań. Część producentów już rozbudowała, a pozostali są w trakcie rozbudowywania swoich produktów o odpowiednie moduły. Gotowość dostawców oprogramowania można zweryfikować na stronie https://ezdrowie.gov.pl/portal/artykul/informacja-o-gotowosci-dostawcow-it-w-zakresie-e-skierowania.

Centrum e-Zdrowia przygotowało także darmową aplikację, umożliwiającą wystawianie e–skierowań. Dostępna jest na stronie www.gabinet.gov.pl. Aplikacja umożliwia wystawienie oraz przyjęcie do realizacji dokumentu e-skierowania, a także wystawienie e-recepty. Jej zaletą jest to, że można z niej korzystać na dowolnych urządzeniach, obsługujących przeglądarki internetowe, a więc także na smartfonach czy tabletach.

Korzystanie z e-skierowań, czy za pomocą programów gabinetowych, czy to bezpłatnej aplikacji Centrum e-Zdrowia, może także przynieść placówkom medycznym korzyści finansowe. Od lipca br. NFZ uruchomił program zachęt do korzystania z nowego rodzaju dokumentu elektronicznego i premiuje finansowo przychodnie POZ i AOS, które wystawiają e-skierowania. Przykładowo, świadczeniodawca POZ, który posiada certyfikat akredytacyjny, ma zadeklarowanych 5 tys. pacjentów w skali miesiąca i wystawia e-skierowania na poziomie powyżej 90 proc. w zamian może liczyć miesięcznie na dodatkowe środki rzędu 3,5-4,4 tys. zł. Placówki AOS mogą miesięcznie liczyć nawet na dodatkowe 30 tys. zł. Więcej informacji można znaleźć na stronie Centrum e-Zdrowia.

Przyjazne rozwiązanie

Paweł Żuk, kardiolog, prezes zarządu Centrum Medyczno-Diagnostycznego w Siedlcach zwraca z kolei uwagę na to, że wprowadzenie e-skierowania jest w porównaniu z e-zwolnieniem czy e-receptą dość proste. „Każda firma, która ma za sobą praktykę implementacji e-zwolnienia czy e-recepty, dość łatwo wprowadzi e-skierowanie. My to zrobiliśmy w praktyce z dnia na dzień. Szlaki informatyczne już raz zostały przetarte, nie było potrzeby przecierania ich od nowa” – mówi Paweł Żuk.

Dodaje także, że nowe rozwiązanie jest dobrze odbierane przez pacjentów – „Doceniają wygodę używania dotychczasowych narzędzi telemedycznych, mają pozytywne doświadczenia, chętnie sięgają po nowe.”