Rada Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali z zadowoleniem przyjęła zapowiedziane przez Ministra Zdrowia w ostatnim czasie kierunki zmian w projekcie Ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta.
Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali zadeklarowała wsparcie dla projektu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwa pacjenta. Rada Ekspertów jest przekonana, że dotychczas podjęte przez Koalicję działania i wypracowany plan wdrożenia standardów bezpieczeństwa w kolejnych latach, może stanowić wsparcie dla planowanych przez ministerstwo zdrowia zmian ustawowych.
Zdaniem Koalicji, ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta jest kluczowym rozwiązaniem systemowym, które może zmniejszyć ilość zdarzeń niepożądanych wśród pracowników medycznych. Chociaż istnieje obowiązek zgłaszania zranień, ogólnopolskie badanie „Implementacja Dyrektywy Rady 2010/32/UE w polskich szpitalach” pokazało, że 40 proc. personelu pielęgniarskiego tego nie robi, mimo iż blisko 70 proc. podczas całego stażu pracy zraniło się nawet 5-krotnie.
“W Polsce szacuje się, że co roku dochodzi do około 37 tys. zranień związanych z używaniem sprzętu medycznego, a narażony najbardziej jest personel pielęgniarski poprzez codzienny kontakt z ostrymi narzędziami w postaci igieł, kaniul, skalpeli czy szklanych ampułek. Wprowadzenie rozwiązań systemowych jest jedną z najważniejszych kwestii, jeśli chodzi o poprawę bezpieczeństwa pracowników ochrony zdrowia” – mówi dr Paweł Witt, przewodniczący Rady Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali, prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki.
Planowane zmiany w projekcie Ustawy wpisują się w główne cele działalności Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali, której celem jest wprowadzenie systemowych zmian na rzecz bezpieczeństwa personelu medycznego i pacjentów poprzez analizę ryzyka, wdrożenie wysokich standardów jakości i procedur postępowania, stosowania bezpiecznego sprzętu oraz działania edukacyjne.
Koalicja współpracuje z instytucjami odpowiedzialnymi za rozwój i bezpieczeństwo w polskim systemie ochrony zdrowia m.in. z Naczelną Izbą Pielęgniarek i Położnych, Polską Federacją Szpitali, Polskim Stowarzyszeniem Pielęgniarek Epidemiologicznych oraz Polskim Towarzystwem Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki, Naczelną Izbą Lekarską, Europejskim Stowarzyszeniem Czyste Leczenie.
Rada Ekspertów wypracowała rekomendacje dotyczące systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem w ochronie zdrowia, dzięki którym zdrowie pacjentów i personelu medycznego będą jak najlepiej chronione:
- Zdefiniowanie pojęcia jakości w systemie opieki zdrowotnej – Rada Ekspertów zdecydowanie popiera ten kierunek zmian, stanowiący punkt wyjścia do rozmowy o budowie systemu w oparciu o jakość i bezpieczeństwo i sugerowanie uwzględnienie perspektywy personelu medycznego. Badania pokazują, że w Polsce co roku dochodzi do aż 37 tys. zakłuć wśród personelu medycznego podczas wykonywania codziennych zadań. Oprócz tego jest wiele innych procedur, które w przypadku użycia gorszego pod kątem jakości sprzętu, stanowią ryzyko dla zdrowia pacjentów i personelu, jak na przykład kaniulacja lub infuzja leków niebezpiecznych.
- Wprowadzenie mechanizmu finansowego polegającego na promowaniu rozwiązań bezpiecznych. Bez takiej zachęty głównym czynnikiem wyboru rozwiązań jest obecnie niższa cena, a nie jakość. Ocena wykonywania procedur i ich rozliczanie pod względem jakości oraz premiowanie najlepszych placówek pozwolą to zmienić. Zapowiedź Ministra Zdrowia o uwzględnieniu jakości świadczonych usług jako głównego elementu rozliczeniowego Rada Ekspertów ocenia pozytywnie i deklaruje chęć wsparcia przy opracowaniu zasad jego funkcjonowania.
- Utworzenie centralnego rejestru zdarzeń niepożądanych – to w przekonaniu Rady Ekspertów jest podstawą systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem. Pozyskane w ramach rejestru dane pozwolą na monitorowanie, analizowanie i w razie potrzeby wprowadzanie działań naprawczych. Dyskusja publiczna dotycząca rejestru skupia się na odpowiedzialności karnej pracowników medycznych, jednak zdaniem Rady Ekspertów rejestr należy rozumieć zdecydowanie szerzej, jako element systemu mierzenia jakości i bezpieczeństwa.
- Opracowanie kryteriów jakości – Rada Ekspertów Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali w ostatnim czasie opracowała formularz dla placówek medycznych, zawierający kryteria oceny jakości i bezpieczeństwa rozwiązań. Jakość i bezpieczeństwo zostały w nim potraktowane kompleksowo, mając na uwadze różnorodność procedur i w przekonaniu Rady mogą posłużyć jako punkt wyjścia do przygotowania kryteriów na potrzeby wdrożenia projektu Ustawy.
- Ocena i premiowanie najlepszych placówek – zapowiedź ministra wpisuje się w plan działań Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali. Spośród placówek medycznych, które przystąpiły do Koalicji, dwadzieścia z nich poddanych zostanie certyfikacji przez Radę Ekspertów. Najlepsze placówki zostaną wyróżnione. To działanie może być okazją do przetestowania mechanizmu wprowadzenia kryteriów jakości oraz ich oceny w placówkach medycznych przed wejściem w życie projektu Ustawy, dlatego Rada Ekspertów zaprasza Ministerstwo Zdrowia do współpracy i potraktowania tego działania jako pilotażu.
Koalicja na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali została zawiązana w 2021 roku, a głównym jej celem jest zwiększanie bezpieczeństwa pracowników ochrony zdrowia w miejscu pracy, m.in. poprzez promowanie i zachęcanie szpitali do korzystania z bezpiecznego sprzętu medycznego. Głównym projektem koalicji jest deklaracja „Bezpieczny szpital to bezpieczny pacjent”.
W poprzednim roku do Koalicji dołączyło ponad 40 różnych instytucji: szpitali, powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych, centrów zdrowia, ośrodków rehabilitacyjnych. Patronat nad projektem objęły: Narodowy Fundusz Zdrowia, Rzecznik Praw Pacjenta, Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych, Polska Federacja Szpitali, Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych, Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki, Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, Polski Klub Dostępu Naczyniowego, Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa oraz Ogólnopolskie Stowarzyszenie Szpitali Prywatnych. Od początku 2022 roku do Koalicji przystąpiło kolejnych kilkadziesiąt placówek medycznych z całej Polski, które zadeklarowały chęć zmian organizacyjnych na rzecz jakości i bezpieczeństwa.
