W Światowym Dniu Świadomości Raka Jajnika eksperci #KoalicjiDlaŻycia wskazują, że dla skutecznego leczeniu tego nowotworu najważniejsza jest wczesna diagnoza. W ostatnim czasie polskie pacjentki zyskały dostęp do nowych terapii i diagnostyki.
Brak wczesnych objawów i skutecznej profilaktyki sprawiają, że większość pacjentek z rakiem jajnika trafia do lekarza w stadium zaawansowanym, z rozsiewem na inne narządy. Mają wówczas zdecydowanie mniejsze szanse na odzyskanie zdrowia. W ostatnich latach pojawiły się przełomowe terapie, skuteczne w leczeniu tego nowotworu.
Na tle państw Unii Europejskiej Polska charakteryzuje się wysoką zapadalnością i wciąż niskimi współczynnikami wyleczenia. Rok 2021 przyniósł jednak nadzieję na realizację postulatu #KoalicjiDlaŻycia obejmującego wdrożenie europejskich standardów leczenia na jak najwcześniejszym etapie. Zgodnie z decyzją Ministerstwa Zdrowia wprowadzona została możliwość stosowania terapii podtrzymującej jednym z inhibitorów PARP u chorych na nowo zdiagnozowanego raka jajnika z obecnością mutacji w genach BRCA 1/2.
“Refundacja w I linii leczenia oznacza dla nas pacjentek o wiele więcej niż ulgę związaną z kwestiami finansowymi. To przede wszystkim dodatkowe lata życia z perspektywą na całkowite wyleczenie i powrót do normalnego funkcjonowania. A życie to przecież najwyższa wartość” – mówi Barbara Górska, prezes Stowarzyszenia Niebieski Motyl. “Mam poczucie, że starania całego środowiska Koalicjantów przyniosły efekty. Decyzja o refundacji należała jednak do Ministra Zdrowia, na którego ręce chciałabym złożyć ogromne podziękowania w imieniu wszystkich kobiet. Taka decyzja potwierdza tylko, że rok 2021 to naprawdę rok silnych i wyjątkowych kobiet chorujących na raka jajnika” – dodaje Elżbieta Kozik, prezes Polskich Amazonek Ruchu Społecznego.
Obecność mutacji w genach BRCA 1 i/lub BRCA 2 zwiększa ryzyko zachorowania na raka jajnika od 17 proc. do nawet 44 proc. Mutacje mogą być dziedziczne. Dlatego tak ważny jest dostęp do skutecznej diagnostyki genetycznej dla każdej chorej na raka jajnika z wykorzystaniem optymalnych narzędzi diagnostycznych, o co swoimi działaniami starają się przedstawiciele #KoalicjiDlaŻycia.
“Dostępność do diagnostyki molekularnej, czas wykonywania badań i kompleksowe wykorzystanie wyników to przyszłość zarówno dla lekarzy, jak i naszych pacjentek. Wykrycie nosicielstwa mutacji dziedzicznej u pacjentki chorej na raka jajnika jest wskazaniem do diagnostyki genetycznej zarówno u pacjentki, jak i członków jej rodziny. Dlatego właśnie wśród postulatów Koalicji, które chcemy zrealizować widnieje diagnostyka genetyczna dostępna dla każdej chorej na raka jajnika z wykorzystaniem optymalnego podejścia diagnostycznego” – podkreśla dr Małgorzata Stawicka-Niełacna z Katedry Genetyki Klinicznej i Patomorfologii Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Rozproszenie ośrodków onkologicznych utrudnia leczenie
W Polsce nadal obserwujemy duże rozproszenie leczenia operacyjnego chorych na raka jajnika. Tymczasem doświadczenie ośrodka i lekarzy specjalistów zajmujących się leczeniem kobiet zmagających się z tym nowotworem ma kluczowe znaczenie dla ich przeżycia. Pacjentki wymagają koordynacji opieki od diagnozy poprzez optymalną chirurgię, diagnostykę genetyczną, obrazową oraz leczenie systemowe z zastosowaniem terapii w ramach dostępnych programów lekowych oraz wysokiej jakości badań klinicznych. Tylko kompleksowa opieka jest w stanie zapewnić najlepsze parametry przeżycia chorych.
“Niestety w dalszym ciągu pacjentki trafiają do niedoświadczonych ośrodków, a onkologia rządzi się główną zasadą – nie da się poprawić pierwszych błędów. Dlatego tak ważne jest, by w celu poprawienia jakości życia chorych tworzyć tzw. ovarian cancer unity obejmujące zespoły lekarzy specjalizujących się w leczeniu raka jajnika, w tym ginekologów, chirurgów, onkologów klinicznych, czy radioterapeutów. Już ok. 30 takich ośrodków kompleksowego leczenia znacznie wpłynęłoby na wydłużenie przeżycia pacjentek i oto właśnie starają się członkowie Koalicji Dla Życia” – przyznaje prof. Mariusz Bidziński, konsultant krajowy w dziedzinie ginekologii onkologicznej.
