Rzecznik Praw Pacjenta i prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych przygotowali wytyczne o realizacji prawa do informacji na odległość. Zawierają one m.in. rozwiązania związane z informowaniem o stanie pacjenta.
Wytyczne RPP i UODO zawierają rekomendowane rozwiązania, które pozwolą na realizację prawa osoby upoważnionej do informacji na odległość o stanie zdrowia pacjenta z uwzględnieniem praw pacjenta i zasad wynikających z regulacji dotyczących ochrony danych osobowych. “W dobie trwającej epidemii oraz wprowadzanych ograniczeń w realizacji praw pacjenta należy poszukiwać alternatywnych możliwości przekazywania informacji o stanie zdrowia pacjenta osobom do tego uprawnionym, w szczególności z wykorzystaniem możliwości, jakie dają nam nowe technologie” – głosi komunikat obu instytucji.
Jak podkreślił Bartłomiej Chmielowiec – “żaden z przepisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta nie zakazuje komunikacji na odległość, ale potrzeba ochrony danych osobowych szczególnej kategorii – danych dotyczących zdrowia. Wymagają one zachowania innych zasad ostrożności przy realizacji tej formy kontaktu, niż w przypadku kontaktu osobistego. Przedstawione wytyczne są odpowiedzią na potrzeby zgłaszane przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych. Zabezpieczają one zarówno interes pacjenta, jak i osoby bliskiej dla pacjenta”. RPP uznał za konieczne przedstawienie Ministerstwu Zdrowia problemu braku możliwości pozyskania informacji o miejscu hospitalizacji pacjentów, w szczególności zakażonych koronawirusem.
Wypracowane wytyczne obejmują m.in. zagadnienia dotyczące kontaktu na odległość z osobą upoważnioną przez pacjenta przytomnego, ale także przez osobę bliską, której pacjent z uwagi na swój stan zdrowia nie mógł nikogo upoważnić do przekazania informacji. Według RPP i UODO podmioty lecznicze powinny stworzyć odpowiednie warunki techniczne oraz organizacyjne, z których pacjenci w łatwy sposób będą mogli się komunikować.
“Dlatego niezbędne jest przeprowadzenie analizy ryzyka dla procesu przekazywania danych na odległość pod kątem ochrony danych osobowych. Pomoże ona określić także szczegółowe zasady postępowania, według których personel medyczny będzie mógł pomóc pacjentom i ich bliskim. Dostosowanie takich działań do rekomendacji zawartych w niniejszych wytycznych pozwoli placówkom na realizację prawa pacjenta do informacji zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych zarówno w czasie epidemii COVID-19, jak i po jej zakończeniu” – przekazano w komunikacie.
Prezes UODO Jan Nowak wskazał, że “przy przekazywaniu danych na odległość trzeba dochować szczególnej staranności, gdyż bardzo łatwo jest o pomyłkę, w wyniku której może dojść do ujawnienia danych innej osobie niż przez niego upoważnionej, np. członek rodziny pacjenta. Dlatego przygotowaliśmy listę przykładowych pytań, jakie przedstawiciel personelu medycznego powinien zadać osobie dzwoniącej, weryfikując jej tożsamość oraz uprawdopodobniając, że osoba ta jest osobą bliską dla pacjenta lub osobą upoważnioną. W wytycznych zwracamy także uwagę na to, by przy tej weryfikacji tożsamości osoby dzwoniącej nie doszło jednak do nadmiernego pozyskiwania danych”.
W dokumencie zwrócono także uwagę na procedury wewnętrzne, obejmujące spraw organizacyjnych i technicznych związanych z prowadzeniem rozmów z poszanowaniem poufności przekazywanych danych. W wytycznych zaleca się zastosowanie takich narzędzi, które pozwolą na zachowanie poufności i bezpieczeństwa połączeń. “Przygotowane wytyczne mają charakter pomocniczy i przedstawiają kierunki działania podmiotów leczniczych, które należy zastosować, aby jednocześnie realizować prawa przysługujące pacjentom oraz przepisy o ochronie danych osobowych” – podkreślił prezes UODO.
(PAP)