Badacze z centrum naukowego ICTER opracowali nową technologię badania oczu. Do badania wykorzystywana jest specjalna kamera, laser i komputer. Technologia STOC-T ma podnieść poziom wykrywalności chorób oczu już na wczesnym etapie ich rozwoju. Będzie mogła zastąpić badanie OCT, nazywane popularnie tomografią oka.
Na czele zespołu ICTER, który opracował nową technologię, stoi prof. Maciej Wojtkowski. Profesor Witkowski 20 lat temu stworzył pierwszy prototyp urządzenia do badania OCT, które jest dziś wykorzystywane w klinikach okulistycznych na całym świecie.
“W badaniu oka kluczowy jest czas. Narząd ten ciągle wykonuje drobne ruchy, których nie jesteśmy świadomi. Mimo, że na przeprowadzenie badania w dotychczasowej technologii potrzebowaliśmy tylko kilku sekund, każdy taki ruch wprowadzał szumy, które zmniejszały czytelność wyników” – tłumaczy prof. Wojtkowski. Z pomocą przyszedł rozwój technologii cyfrowych. Naukowcy wykorzystali kamerę, która rejestruje 60 tys. obrazów na sekundę. To ponad tysiąc razy więcej niż standardowe kamery. Dzięki temu czas badania skrócił się do mniej niż 0,01 sekundy.
“W tym niezauważalnym dla człowieka ułamku sekundy stworzony przez nas system naświetla oko wieloma falami światła laserowego. Kamera utrwala setki ujęć, na których widać, jak światło rozchodzi się w komórkach oka. Następnie utrwalone klatki są na siebie nakładane i analizowane przez nasze oprogramowanie, które na tej podstawie tworzy precyzyjny obraz warstw oka” – wyjaśnia prof. Wojtkowski.
Badanie zapewnia okuliście dokładny obraz siatkówki, na którym będzie mógł dostrzec ślady wczesnego rozwoju wielu chorób oczu, w tym jaskry, zwyrodnienia plamki żółtej czy retinopatii cukrzycowej. Postawienie diagnozy na wczesnym etapie choroby umożliwi szybsze podjęcie leczenia, które w wielu przypadkach może uchronić przed utratą wzroku. Zwiększenie precyzyjności diagnozy jest bardzo istotne między innymi z braków kadrowych i nadmiernego obciążenia specjalistów. W Polsce na jednego okulistę przypada około 10 tys. pacjentów. Według danych NFZ w kolejce do poradni okulistycznej czeka ponad pół miliona Polaków.
Centrum naukowe ICTER jest częścią Instytutu Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk, a pracujący w nim naukowcy łączą wiedzę z zakresu fizyki, biologii, chemii, inżynierii i medycyny. Szerokie spojrzenie na problemy związane ze zdrowiem oczu pozwala im tworzyć nowe sposoby badania i leczenia wzroku. Opracowana technologia jest kolejnym krokiem badań, zaplanowanych przez zespół ICTER. Ich głównym celem jest opracowanie technologii, która pomoże w szybszym dostępie do specjalistycznej pomocy okulistycznej. Prowadzenie takich badań umożliwił im grant w programie “Teaming for Excellence” w Horyzoncie Europa, w wysokości 30 mln euro.
