Komisja Etyki Polskiej Akademii Nauk ostrzega, że pojawiło się wiele nieprawdziwych komunikatów i nieprawidłowości, które zagrażają wiarygodności wyników badań i rzetelnej edukacji społeczeństwa. Członkowie PAN podkreślają, że badania nad SARS-CoV-2 i COVID-19 powinny podlegać ogólnie przyjętym normom merytorycznym i etycznym, jakie obowiązują w działalności naukowej. Nadmierna koncentracja na tej jednej chorobie stwarza ich zdaniem zagrożenie dla postępu nauki w pozostałych częściach medycyny.
Członkowie Komisji Etyki PAN podkreślają, że póki co medycyna nie dysponuje lekiem na COVID-19, którego skuteczność zostałaby potwierdzona wynikami badań klinicznych. „Są leki stosowane dotychczas w innych chorobach, które na podstawie wstępnych wyników badań wydają się być obiecujące w leczeniu COVID-19, ale ich skuteczność musi być potwierdzona zgodnie z wymogami nauki w kontrolowanych badaniach klinicznych” – mówi prof. Andrzej Górski, przewodniczący komisji.
Komisja ubolewa, że „nawet prominentni politycy informują o rzekomej skuteczności w leczeniu COVID-19 preparatów stosowanych dotychczas w innych schorzeniach. To budzi oczekiwania w społeczeństwie i powoduje presję na finansowanie badań nie zawsze dostatecznie uzasadnionych. Skutkuje to również wzrostem cen tych leków oraz ich utrudnionym dostępem dla innych chorych, u których ich stosowanie jest warunkiem skutecznego leczenia.” Członkowie PAN krytykują wypowiadanie się o strategii finansowania i celowości badań nad potencjalnymi lekami anty-COVID-19 przez lekarzy, którzy nie mają dorobku naukowego ani doświadczenia klinicznego w obszarze wirusologii. “Zasadność przyjmowania tych leków powinna być potwierdzona z zachowaniem przyjętych w medycynie kryteriów merytorycznych i etycznych, nie zaś jedynie na podstawie ustnych opinii wyrażanych w mediach, gdyż pogłębia to uzasadnione obawy i lęki naszego społeczeństwa” – wskazuje Komisja Etyki.
Członkowie komisji negatywnie oceniają także ograniczenia publicznych wypowiedzi, nałożone na konsultantów wojewódzkich w dziedzinie chorób zakaźnych – podczas gdy lekarze z innych dziedzin mają pełną swobodę komunikacji. A to właśnie specjaliści z zakresu chorób zakaźnych powinni być najważniejszym i wiarygodnym źródłem informacji w czasie epidemii. „To nie sprzyja skutecznemu zwalczaniu pandemii. Społeczeństwo powinno być na bieżąco informowane przez specjalistów w sposób rzetelny i odpowiedzialny o wszystkich aspektach zdrowotnych tysięcy zarażonych wirusami ludzi” – ocenia PAN.
Oświadczenie komisji dotyczy również utrudnień w realizacji badań naukowych w czasie epidemii – “badania nad lekami nie dotyczącymi COVID-19 są zagrożone, bowiem większość potencjału naukowego jest obecnie skierowana na badania nad diagnostyką, leczeniem i zapobieganiem epidemii. Taka sytuacja stwarza zagrożenie dla postępu nauki w pozostałych dziedzinach medycyny. Dlatego też preferowane obecnie badania nad SARS-CoV-2 i COVID-19 powinny podlegać ogólnie przyjętym normom merytorycznym i etycznym, jakie obowiązują w działalności naukowej” – podkreśla Komisja Etyki Polskiej Akademii Nauk.
© mZdrowie.pl