Palenie tytoniu zazwyczaj wpływa na zwiększenie liczby mutacji, zmianę liczby kopii fragmentów genomu oraz – umiarkowanie – na stopień metylacji DNA. Takie wyniki przyniosła ocena obecności zmian genetycznych w ponad 5 tysiącach próbek DNA pochodzącego od palących i niepalących chorych na 17 różnych rodzajów raka, których rozwój ma związek z paleniem tytoniu.
Mechanizmy powodujące uszkodzenie ludzkiego genomu przez dym tytoniowy wciąż nie są w pełni poznane. Badanie naukowców z Sanger Institute Wellcome Trust oraz Los Alamos National Laboratory wykazuje, iż palenie tytoniu uszkadza DNA. Analizowano wiele wzorów zaburzeń genetycznych charakterystycznych dla wszystkich badanych rodzajów nowotworów złośliwych lub niektórych z nich, związanych z wiekiem, indukowaniem procesu zapalnego i aktywowaniem innych mechanizmów wpływających na zmiany w DNA. Nasilenie części zjawisk związane było z czasem oraz intensywnością palenia papierosów. W tkankach narażonych na bezpośredni kontakt z dymem tytoniowym obserwowano zmiany bardzo podobne do wywoływanych przez znany czynnik rakotwórczy – benzopiren.
– Dym tytoniowy zawiera kilkaset substancji, które inhalujemy do organizmu. Co najmniej kilkanaście z nich jest wysoce rakotwórczych, a kilkadziesiąt – rakotwórczych. Wszystkie bezpośrednio wpływają na układ DNA, powodując ryzyko powstawania spontanicznych mutacji albo mutacji wywołanych zinhalowaną substancją. Warto podkreślić, że problem polega nie tylko na powstawaniu mutacji, ale zwiększeniu uszkodzeń poprzez obecność tlenku azotu – tłumaczy prof. Dariusz Kowalski z Kliniki Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej w Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
Z badań opublikowanych w czasopiśmie „Circulation” w 2016 roku wynika, że w ciągu pięciu lat od rzucenia palenia, większość sygnałów metylacji DNA wróci do poziomu osoby, która nigdy nie paliła, co oznacza, że organizm sam próbuje się leczyć ze szkodliwych skutków palenia tytoniu. Rzucenie papierosów poprawi krótkoterminowe skutki uboczne palenia, takie jak zmniejszona pojemność płuc, przebarwienia zębów, choroby układu oddechowego, wolniejsze gojenie ran, itp. Niestety nie wszystkie – palenie papierosów trwale i nieodwracalnie uszkadza DNA i niektóre uszkodzenia pozostaną do końca życia powodując zwiększone ryzyko chorób serca, udaru mózgu i nowotworów. (PAP)
/ mzdrowie