Badanie COMBI-AD wskazuje na przełom w leczeniu czerniaka

Największe i najdłuższe badanie z udziałem pacjentów chorujących na czerniaka z mutacją BRAF dowodzi, że istnieje terapia, która otwiera szansę długoterminowego i trwałego przeżycia bez wznowy. Spośród 285 tys. nowych rozpoznań na świecie, około połowa posiada tę mutację, określaną za pomocą badań genetycznych.

COMBI-AD trwa od pięciu lat i obejmuje analizę prospektywną 870 pacjentów z czerniakiem z mutacją BRAF V600, leczonych dabrafenibem i trametynibem po interwencji chirurgicznej. Dotychczasowe analizy zostały zaprezentowane podczas konferencji ASCO20 Virtual Scientific Program.

• „52 proc. (95 proc. CI, 48–58 proc.) pacjentów otrzymujących adjuwantową terapię dabrafenibem i trametynibem żyło i nie pojawiła się u nich wznowa po upływie pięciu lat. 
• Wśród pacjentów z grupy otrzymującej placebo w ramach badania 36 proc. (95 proc. CI, 32–41 proc.) żyło i nie doświadczyło wznowy w czasie przeprowadzania tej analizy danych, co odpowiada typowemu wskaźnikowi przeżycia bez wznowy w przypadku czerniaka obserwowanego u pacjentów z III stopniem zaawansowania choroby po resekcji bez wdrożonego leczenia.
• Spójne korzyści z zakresu RFS zaobserwowano we wszystkich podgrupach chorych w III stopniu zaawansowania”.

Mediana RFS dla pacjentów przyjmujących placebo wynosiła 16,6 miesiąca. Leczenie dabrafenibem i trametynibem zmniejszyło ryzyko wznowy choroby lub zgonu o 49 proc. w porównaniu z placebo.

Jest jednak za wcześnie, żeby określić medianę RFS. Oczekiwany czas, w ciągu którego 50 proc. pacjentów będzie nadal żyło i nie będzie miało wznowy choroby, nie został jeszcze osiągnięty przy 5-letnim okresie zbierania danych wśród pacjentów leczonych dabrafenibem i trametynibem. Badani nadal czują się dobrze. Oznacza to, że korzyść z terapii celowanej stosowanej w schemacie uzupełniającym (adjuwantowym) jest długoterminowa. 

– Naszym celem jako klinicystów jest zapewnienie pacjentom z III stopniem zaawansowania choroby najlepszej szansy na przeżycie bez wznowy – mówi dr Axel Hauschild, profesor dermatologii w Szpitalu Uniwersyteckim w Szlezwiku-Holsztynie. – Wyniki badania COMBI-AD pokazują, że terapia adjuwantowa dabrafenibem i trametynibem po resekcji chirurgicznej daje chorym na czerniaka szansę na długotrwałe przeżycie bez wznowy. Pięć lat to dla pacjentów kamień milowy w rozumieniu klinicznym i emocjonalnym. Nawracający czerniak z mutacją BRAF, po rozprzestrzenieniu się na inne organy, może być bardziej niebezpieczny i trudny do wyleczenia. Trwałe, długoterminowe wyniki badania COMBI-AD zaobserwowane wśród pacjentów, wyraźnie wskazują na ważną rolę, jaką terapia celowana odgrywa w schemacie uzupełniającym.

Jest to badanie z najdłuższym okresem obserwacji, wynoszącym 60 miesięcy i największym zbiorem danych dotyczących pacjentów z czerniakiem o III stopniu zaawansowania, którzy otrzymali adjuwantową terapię celowaną. Prowadzone jest w dwóch grupach równoległych z randomizacją metodą podwójnie ślepej próby. Zakwalifikowani do niego zostali pacjenci z zaawansowanym czerniakiem skóry, potwierdzonym w badaniu histopatologicznym z mutacją BRAF V600E/K – o stopniu zaawansowania IIIA (przerzuty do węzłów chłonnych >1 mm), IIIB lub IIIC, po pełnej resekcji. 

Losowo dobrana grupa otrzymywała dabrafenib (150 mg dwa razy na dobę) i trametynib (2 mg raz na dobę) w skojarzonej terapii lub dwukrotnie placebo przez okres do jednego roku. Pierwszorzędowym punktem końcowym jest przeżycie bez nawrotu, a drugorzędowe punkty końcowe obejmują analizę przeżycia całkowitego, przeżycia bez przerzutów odległych, brak wznów oraz bezpieczeństwa.

Dabrafenib i trametynib są lekami wydawanymi na receptę, które mogą być stosowane zgodnie ze wskazaniami dla dorosłych pacjentów z nieoperacyjnym czerniakiem lub czerniakiem z przerzutami z mutacją genu BRAF V600, w adjuwantowym leczeniu dorosłych pacjentów z tym samym nowotworem w III stadium zaawansowania, po całkowitej resekcji oraz  w leczeniu dorosłych pacjentów z zaawansowanym niedrobnokomórkowym rakiem płuca z mutacją BRAF V600.

Aktualnie w Polsce leki te są refundowane w leczeniu skojarzonym w ramach programu lekowego wyłącznie u dorosłych pacjentów z nieoperacyjnym czerniakiem lub czerniakiem z przerzutami z potwierdzoną mutacją BRAF V600.