Nowe wyniki badań klinicznych dla terapii genowej w leczeniu SMA ponownie potwierdzają skuteczność tej terapii u dzieci leczonych przedobjawowo. Do chwili obecnej terapię genową podano ponad 2000 chorym na SMA na całym świecie, w ramach badań klinicznych, programów wczesnego dostępu do leczenia oraz w wyniku zakupu komercyjnego.
Producent genowej terapii rdzeniowego zaniku mięśni poinformował o nowych danych z badania klinicznego III fazy SPR1NT. Zgodnie z nimi, dzieci z trzema kopiami genu SMN2 leczone przedobjawowo osiągnęły odpowiednie dla wieku kluczowe etapy rozwoju ruchowego, w tym umiejętności stania i chodzenia, nie wymagały wspomagania żywienia i oddychania, oraz nie wystąpiły u nich żadne ciężkie zdarzenia niepożądane związane z leczeniem. Dzieci z SMA typu 1 osiągały lub utrzymywały istotne wskaźniki funkcji opuszkowych, takie jak umiejętność mówienia, połykania, swobodnego oddychania.
Informacje zostały przedstawione podczas Konferencji Klinicznej i Naukowej 2022 Muscular Dystrophy Association i zawieraly częściowe dane z rzeczywistej praktyki klinicznej zaczerpnięte z rejestru RESTORE, oraz przegląd dokumentacji pacjentów z USA, którzy zmienili dotychczasowe leczenie SMA na terapię genową.
Nieleczone dzieci z trzema kopiami zapasowego genu SMN2 rozwijają SMA typu 2, postać choroby ujawniającej się na etapie samodzielnego siedzenia bez podparcia i w zdecydowanej większości nie mogą samodzielnie stać i chodzić 2. Po zastosowaniu terapii genowej w grupie dzieci przedobjawowych z trzema kopiami genu SMN2 w badaniu SPR1NT 14 na 15 dzieci (93%) nauczyło się chodzić samodzielne, a większość z nich (11 na 15, czyli u 73%) osiągnęła tę umiejętność w oknie rozwojowym, czyli w czasie, w jakim tę zdolność osiągają zdrowi rówieśnicy (zgodnie z przyjętą klasyfikacją WHO). Wszystkie 15 dzieci (100%) osiągnęły pierwszorzędowy punkt końcowy w postaci samodzielnego stania przez ≥ 3 sekundy, a 14 na 15 dzieci (93%) osiągnęło tę umiejętność w oknie rozwojowym zgodnym z klasyfikacją WHO. Ponadto, żadne z dzieci w tej grupie nie wymagało wspomagania żywienia i wspomagania oddychania przez cały czas trwania badania. Nie odnotowano także żadnych ciężkich zdarzeń niepożądanych związanych z zastosowanym leczeniem (terapią genową).
„Wyniki badania SPR1NT ponownie potwierdzają istotny wpływ onasemnogen abeparwowek stosowanego u dzieci obarczonych ryzykiem rozwoju SMA, które są leczone przed wystąpieniem objawów. W odróżnieniu od naturalnego przebiegu SMA dzieci leczone terapią genową w ramach profilaktyki nabywają umiejętności stania i chodzenia, wykazując jednocześnie niewielkie objawy lub nie wykazując żadnych objawów choroby nerwowo -mięśniowej. Wiele z tych dzieci osiąga wzorce rozwoju motorycznego nieróżniące się od wzorców obserwowanych u zdrowych rówieśników bez SMA” – mówi Kevin Strauss, dyrektor medyczny Clinic for Special Children w Pensylwanii – „Dane te wyraźnie wskazują na wartość wykonywania u noworodków badań przesiewowych w kierunku SMA, dzięki czemu choroba jest rozpoznana na wczesnym etapie, co pozwala rozpocząć leczenie w celu zapewnienia jak najlepszych efektów”.
Neurony ruchowe opuszki kontrolują mięśnie niezbędne do wykonywania czynności takich jak połykanie, mówienie i żucie, natomiast niepełnosprawność związana z SMA może prowadzić do zadławienia, niedożywienia, zakażenia i zgonu. „Wpływ SMA typu 1 na czynność opuszki często prowadzi do wyniszczających powikłań, takich jak zwiększone ryzyko zachłyśnięcia, a także konsekwencje społeczne wynikające z upośledzenia rozwoju mowy. Te dane z analizy post hoc sugerują, że terapia genowa może mieć istotny wpływ na dobrostan dziecka” – mówi Shephard Mpofu, dyrektor ds. medycznych w Novartis Gene Therapies.
SPR1NT – to wieloośrodkowe badanie fazy III prowadzone metodą otwartej próby z udziałem jednej grupy, mające na celu ocenę bezpieczeństwa stosowania i skuteczności jednorazowego wlewu dożylnego terapii genowej u przedobjawowych pacjentów w wieku ≤ 6 tygodni, u których na podstawie badań genetycznych rozpoznano SMA oraz obecność dwóch lub trzech kopii genu SMN2. Średni wiek w momencie podania terapii genowej w grupie pacjentów z trzema kopiami genu wynosił 28,7 dni (9–43 dni). Leczeniu poddano 14 pacjentów z dwiema kopiami genu SMN2 i 15 pacjentów z trzema kopiami genu SMN2. U większości chorych (> 80%) z trzema kopiami genu SMN2 dochodzi do rozwoju SMA typu 2, które stanowi 30% wszystkich przypadków SMA. Według naturalnego przebiegu choroby chorzy na SMA typu 2 nigdy nie nabywają umiejętności samodzielnego chodzenia bez interwencji.
Onasemnogen abeparwowek – to jedyna zarejestrowana terapia genowa stosowana w leczeniu rdzeniowego zaniku mięśni oraz jedyna metoda leczenia SMA mająca na celu bezpośrednie wyeliminowanie przyczyny genetycznej odpowiadającej za rozwój choroby poprzez przywrócenie za pomocą pojedynczego, jednorazowego wlewu dożylnego aktywności brakującego lub niefunkcjonalnego genu SMN1 w celu zahamowania progresji choroby w drodze trwałej ekspresji białka SMN. Terapia genowa jest obecnie zarejestrowana w ponad 40 krajach.