Naukowcy z Kliniki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego w Białegostoku opublikowali badania na temat tocilizumabu – leku, który dotychczas stosowano przede wszystkim w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów. Okazało się, że lek trzykrotnie zmniejsza ryzyko śmierci pacjentów zakażonych wirusem SARS-CoV-2 u których występuje burza cytokinowa. W projekcie badawczym bierze udział 30 ośrodków.
Polskie Towarzystwo Epidemiologów już w pierwszej fali pandemii zarekomendowało tocilizumab jako lek bezpieczny do stosowania dla pacjentów zakażonych wirusem SARS-CoV-2. Jednocześnie rozpoczęto badania nad preparatem badając jego działanie na pacjentach, który rozwinęli ciężką niewydolność oddechową. Prof. Katarzyna Życińska, kierownik Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej WUM przekazała, że już po podaniu drugiej dawki lekarze zaobserwowali wyraźną poprawę stanu klinicznego pacjenta. Kierownik badań nad lekiem z Kliniki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, koordynator programu SARSTer prof. Robert Flisiak wyjaśniał, że skuteczność leku jest większa w przypadku chorych z ciężkim przebiegiem choroby (u których saturacja tlenu wynosi mniej niż 90 proc.) Ponadto lek ponad pięciokrotnie zmniejsza konieczność wentylacji mechanicznej.
Wyniki najnowszego badania przeprowadzonego pod patronatem Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych potwierdzają, że lek trzykrotnie zmniejsza śmiertelność chorych na COVID-19. Tocilizumab zmniejsza trzykrotnie ryzyko śmierci u pacjentów z burzą cytokinową w przebiegu COVID-19, u których poziom IL-6 przekracza 100 pg/ml. Skuteczność leku jest jeszcze większa w przypadku chorych hospitalizowanych ze szczególnie ciężkim przebiegiem choroby u których dodatkowo saturacja tlenu wynosi poniżej 90 proc. Dodatkowo w tej grupie chorych zaobserwowano ponad pięciokrotne zmniejszenie prawdopodobieństwa konieczności wentylacji mechanicznej (podłączenie do respiratora), oraz znaczące skrócenie czasu upływającego do uzyskania poprawy klinicznej.
„Tocilizumab – to immunosupresyjny lek stosowany najczęściej w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów oraz ciężkiej postaci leczenia stawów u dzieci. Blokuje receptory dla interleukiny 6, która jest jedną z cytokin odpowiedzialnych za ogólnoustrojową reakcję immunologiczną określaną mianem „burzy cytokinowej”. To właśnie „burza cytokinowa” bardzo często odpowiada za załamanie się stanu chorych zagrażającego życiu. Pierwsze opisy przypadków leczenia tocilizumabem pojawiły się w marcu 2020 i wtedy zaczęliśmy stosować go u niektórych pacjentów w kilku ośrodkach w Polsce. W marcu i kwietniu zebraliśmy grupę 28 pacjentów. Wyniki były publikowane początkowo już w lipcu 2020 w wersji on-line w Expert Review of Anti-infective Therapy. Najnowsze wyniki badań z programu SARSTer oparte już o grupę 170 chorych leczonych tocilizumabem zostały opublikowane 1 lutego 2021 w medRxiv” – mówi prof. Robert Flisiak.
Opublikowane badania są częścią programu SARSTer, mającego określić skuteczność i bezpieczeństwo terapii COVID-19 wykorzystywanych w Polsce od 1 marca 2020. Od 7 czerwca 2020 do 14 lutego 2021 przeanalizowano dane 3184 chorych. Jak mówi prof. Robert Flisiak, lek nadal będzie testowany pod kątem skuteczności w terapii leczenia COVID-19. Wyniki badań będą analizowane w zależności od parametrów wyjściowych, z uwzględnieniem punktów końcowych wpływających na skuteczność terapii.
