W Sejmie odbędzie się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o kształceniu lekarzy na uczelniach zawodowych. Nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw ma pozwolić, aby lekarzy kształciły uczelnie zawodowe. Ma także powstać system kredytów na sfinansowanie studiów lekarskich, które będą spłacane przez odpracowanie odpowiedniego czasu w publicznych placówkach.
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, uczelnie zawodowe prowadzą kształcenie na studiach wyłącznie o profilu praktycznym. “Po zmianie nowy przepis będzie dopuszczał prowadzenie studiów o profilu ogólnoakademickim, o ile taki profil będzie wynikał ze standardów kształcenia – przepisów wydanych na podstawie art. 68 ust. 3 ustawy, na kierunku lekarskim i lekarsko-dentystycznym” – czytamy w uzasadnieniu projektu. Zmiany te wynikają z zamiaru rozszerzenia grupy uczelni uprawnionych do wnioskowania o uzyskanie pozwolenia na utworzenie studiów na kierunku lekarskim i lekarsko-dentystycznym.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 2019 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty i ratownika medycznego przewiduje, że kształcenie na studiach przygotowujących do wykonywania zawodów lekarza i lekarza dentysty prowadzone jest na studiach o profilu ogólnoakademickim. W projekcie nowelizacji przewidziano zmiany (w art. 53 ust.), które mają uelastycznić warunki dotyczące możliwości ubiegania się przez uczelnie o pozwolenia na utworzenie studiów przygotowujących do wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty.
“Zwiększenie liczby uczelni, które będą mogły ubiegać się o pozwolenie na prowadzenie tych studiów i po spełnieniu wszystkich warunków wynikających z rozporządzeń Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (w sprawie studiów oraz w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do zawodów lekarza i lekarza dentysty) uzyskają uprawnienie do ich prowadzenia, przełoży się na zwiększenie liczby studentów, a w konsekwencji absolwentów, w sytuacji rosnącego zapotrzebowania na lekarzy w systemie opieki medycznej” – napisano w uzasadnieniu projektu. Projektowane rozwiązania mają więc odpowiadać na deficyt kadry medycznej.
Aby rozszerzyć grupę uczelni, które mogą wnioskować o uzyskanie pozwolenia na prowadzenie studiów na kierunku lekarskim i lekarsko-dentystycznym, w projekcie przewidziano taką możliwość dla tych uczelni, które – według stanu na dzień złożenia wniosku o pozwolenie na utworzenie tych studiów – prowadzą studia na co najmniej jednym kierunku przygotowującym do wykonywania zawodu, tj. lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty lub ratownika medycznego, a także posiadają kategorię naukową w dyscyplinie nauki medyczne lub w dyscyplinie nauki o zdrowiu.
Dlatego w projekcie zaproponowano “sformułowanie wymogu, zgodnie z którym uczelnia wnioskująca posiada już doświadczenie w prowadzeniu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu medycznego”. Drugim koniecznym warunkiem jest prowadzenie przez uczelnie badań naukowych w dyscyplinie nauki medyczne lub dyscyplinie nauki o zdrowiu. Aby zapewnić stabilność prowadzenia badań, przewidziano, że muszą one być prowadzone przez nauczycieli akademickich zatrudnionych w uczelni jako podstawowym miejscu pracy.
Kredyty dla studentów medycyny
Projekt ustawy określa także zasady wsparcia dla osób odbywających odpłatne studia w języku polskim na kierunku lekarskim z obowiązkiem ich późniejszego odpracowania w publicznej służbie zdrowia. Zgodnie z projektem, o kredyt na studia medyczne będą mogli ubiegać się studenci odbywający studia na kierunku lekarskim, prowadzone w języku polskim na warunkach odpłatności w polskich uczelniach wyższych (studia niestacjonarne w uczelniach publicznych oraz studia stacjonarne lub niestacjonarne w uczelniach niepublicznych).
O kredyt na studia medyczne będą mogli ubiegać się studenci, którzy rozpoczęli studia przed rokiem akademickim 2021/2022 (kontynuujący studia), jak również podejmujący studia, począwszy od roku 2021/2022, przy czym po raz pierwszy o kredyt będzie można ubiegać się w pierwszym semestrze roku akademickiego 2021/2022. Projekt zakłada, że kredyt będzie miał preferencyjny charakter, m.in.: niskie oprocentowanie, możliwość wystąpienia o wcześniejsze rozpoczęcie spłaty, możliwość wydłużenia lub skrócenia okresu spłaty czy możliwość obniżenia wysokości miesięcznej raty kredytu, a w przypadku trudnej sytuacji życiowej – możliwość zawieszenia spłaty kredytu wraz z odsetkami na okres nie dłuższy niż rok. Kredytowanie studiów odbywać się będzie w transzach wypłacanych przez bank na wyodrębniony rachunek uczelni, przez okres trwania studiów.
Studenci, którzy zdecydują się na skorzystanie z kredytu na studia medyczne, uzyskają możliwość pokrycia częściowego albo całkowitego kosztu kształcenia, a następnie – po spełnieniu warunków – jego częściowego lub całkowitego umorzenia. Projekt zakłada również umorzenie kredytu w całości. Będzie to możliwe pod warunkiem spełnienia łącznie warunków: obowiązku odpracowania studiów po ich ukończeniu przez okres nie krótszy niż 10 lat (w okresie 12 kolejnych lat liczonych od dnia ukończenia studiów) w publicznej służbie zdrowia oraz obowiązku uzyskania tytułu specjalisty w wymienionym okresie w dziedzinie medycyny uznanej za priorytetową w dniu rozpoczęcia przez lekarza szkolenia specjalizacyjnego.
Decyzje umarzające kredyt na studia medyczne będzie wydawał minister zdrowia, a także, w ograniczonym zakresie, banki. (PAP)