Projekt nowelizacji rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie specjalizacji w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia zakłada utworzenie nowej dziedziny specjalizacji: psychoterapii. Umożliwi ona podniesienie w ramach kształcenia podyplomowego kwalifikacji zawodowych osób posiadających m.in. tytuł zawodowy lekarza lub magistra pielęgniarstwa.
W opinii resortu zdrowia, wprowadzenie nowej dziedziny umożliwi podniesienie w ramach kształcenia podyplomowego kwalifikacji zawodowych osób posiadających tytuł zawodowy lekarza, tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa lub osób, które uzyskały tytuł magistra po ukończeniu studiów na kierunkach: lekarskim, pielęgniarstwa, psychologii, pedagogiki, socjologii, resocjalizacji. „Osoba posiadająca tytuł specjalisty w dziedzinie psychoterapii będzie przygotowana do prowadzenia psychoterapii zaburzeń psychicznych i związanych z nimi zaburzeń somatycznych poprzez nawiązywanie szczególnej relacji interpersonalnej nazywanej relacją psychoterapeutyczną, umożliwiająca zaistnienie procesu psychoterapeutycznego, w którym język jest zasadniczym sposobem komunikacji” – wskazuje w uzasadnieniu MZ.
Psychoterapia jest metodą terapeutyczną, która może być stosowana jako monoterapia w zaburzeniach psychicznych o łagodnym nasileniu. Jak tłumaczy MZ, połączenie psychoterapii z farmakoterapią lub metodami biologicznymi – to optymalna forma leczenia zaburzeń psychicznych o umiarkowanym i ciężkim nasileniu. Psychoterapia odgrywa również znaczącą rolę w profilaktyce chorób psychosomatycznych i zaburzeń psychicznych.
“Celem oddziaływań psychospołecznych stosowanych przez specjalistę w dziedzinie psychoterapii jest usunięcie zaburzeń psychicznych poprzez zmianę sposobów przeżywania, poznawania i zachowania. W wyniku tych oddziaływań pacjent zdobywa nową wiedzę i uczy się nowych wzorców reagowania emocjonalnego i zachowania. Adresatem tych oddziaływań będą pacjenci pełnoletni, u których rozpoznanie i przyczyny powstania objawów zaburzeń psychicznych uzasadniają, zgodnie ze współczesną wiedzą o etiopatogenezie, zastosowanie psychoterapii” – pisze MZ w uzasadnieniu projektu.
Jak wskazuje resort, nowa specjalizacja wpłynie na wzrost dostępności psychoterapii, szczególnie w ramach leczenia środowiskowego realizowanego poprzez centrum zdrowia psychicznego – „Wprowadzenie nowej dziedziny szkolenia specjalizacyjnego spowoduje, że system opieki zdrowotnej uzyska wysoko wyspecjalizowaną kadrę medyczną, która będzie udzielać świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej”.
Szkolenie specjalizacyjne będzie prowadzone w jednostkach akredytowanych, w oparciu o program specjalizacji zatwierdzony przez ministra zdrowia. Program ma opracować zespół ekspertów powołany przez dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.
Umiejętności posiadane przez specjalistów po zakończeniu nowej specjalizacji umożliwią m. in.:
- rozpoznawanie objawów zaburzeń psychicznych,
- diagnozowanie potrzeb terapeutycznych w tym zakresie,
- wypracowanie u pacjentów umiejętności przezwyciężania kryzysów psychicznych oraz zmiany sposobów przeżywania, poznawania i zachowania,
- monitorowanie postępów w procesie terapii,
- nawiązywanie relacji psychoterapeutycznej niezbędnej do wytworzenia i podtrzymania u pacjenta woli współpracy i zaangażowania w terapię.
Polska Rada Psychoterapii przeciwna wprowadzeniu regulacji zawodu psychoterapeuty
Nie wszystkim projekt rozporządzenia przypadł do gustu. Polska Rada Psychoterapii jest przeciwna wprowadzeniu tego typu regulacji zawodu psychoterapeuty. – „Od zawsze byliśmy zwolennikiem ustawowych regulacji. Podejmujemy kroki mające nacelu zablokowanie proponowanych zmian” – mówi PRP.
Polską Radę Psychoterapii wsparło Polskie Towarzystwo Psychoterapii Gestalt (grupa podejść humanistyczno-podejściowych). W opublikowanym stanowisku, PTPG wskazało, że: „popiera kontynuację prac Polskiej Rady Psychoterapii nad ustawą o zawodzie psychoterapeuty i stoi na stanowisku, że regulacja ustawowa zawodu jest najlepszym sposobem ochrony standardów prowadzenia psychoterapii oraz bezpieczeństwa osób z niej korzystających”. Jak podkreśla PTPG, działania podyktowane są koniecznością wypracowania wspólnego stanowiska przez reprezentantów towarzystw a także stowarzyszeń, które zrzeszają w swoich kręgach psychoterapeutów pracujących w pięciu grupach podejść w psychoterapii. – „Naszym celem jest zapewnienie dostępności psychoterapii osobom zainteresowanym oraz umożliwienie im wyboru podejścia najlepiej dopasowanego do ich potrzeb” – zaznacza PTPG, dodając: – „Stoimy na stanowisku, że wszystkie akty prawne, w tym ustawa o zawodzie psychoterapeuty, powinny obejmować i uwzględniać wszystkie pięć grup podejść w psychoterapii oraz zapewnić ich reprezentację w organach,
zespołach, komisjach, itp.” Projekt rozporządzenia wzbudza także zastrzeżenia Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Psychologów, którzy czekają na więcej szczegółów. Jak zauważa Związek, w rozporządzeniu nie ma informacji, co stanie się z osobami, które zdobyły certyfikaty do tej pory uznawane przez NFZ.
W opinii forumowiczów, specjalizacja powinna być zarezerwowana dla osób po studiach psychologicznych, które mają już podstawy. Tak jak lekarze specjalizują się np. w psychiatrii. „Jak to jest, że kończąc studia o profilu właściwym dla terapii, dopuszcza się osoby, których studia miały zupełnie inny wymiar. Warto by zapytać doświadczonych terapeutów, właścicieli szkół – większość stawia wymaganie psycholog bądź psychiatra. Przez rozszerzanie grupy zawodów znowu rozdrabniamy nasz zawód, ale jakoś inne zawody nie chcą się dzielić swoimi specjalizacjami” – pisze jedna z forumowiczek na profilu OZZP na Facebook.
