Według danych statystycznych w 2021 roku wzrosła liczba personelu medycznego z prawami wykonywania zawodu. Tym niemniej, struktura wieku wciąż nie jest korzystna.
Kadry są jednym z głównych elementów budujących jakość i wpływających na efektywność systemu opieki zdrowotnej. Dane zebrane przez Główny Urząd Statystyczny w 2021 roku wykazują, że wzrosła liczba osób, które posiadają prawo wykonywania zawodu w większości zawodów medycznych. Prawo wykonywania zawodu posiadało 155,6 tys. lekarzy, 43,8 tys. lekarzy dentystów, 305,8 tys. pielęgniarek, 40,3 tys. położnych, 37,3 tys. farmaceutów i 17,7 tys. diagnostów laboratoryjnych. Z perspektywy dostępności świadczeń zdrowotnych, ważna jest liczba osób rzeczywiście pracujących z pacjentem (pozwala to na wykluczenie z obliczeń statystycznych osób, które pełnią funkcje administracyjne czy naukowe) oraz rozmieszczenie przestrzenne personelu. Dlatego równie ważne jest, że zwiększyła się również liczba osób bezpośrednio zaangażowanych w udzielanie świadczeń pacjentom i wyniosła: 129,9 tys., lekarzy dentystów – 34,9 tys., pielęgniarek – 214,5 tys., położnych – 28,4 tys., farmaceutów – 28,4 tys., fizjoterapeutów – 33,5 tys. i 12,7 tys. diagnostów laboratoryjnych. Jednocześnie w rozmieszczeniu geograficznym personelu występowały różnice między województwami.
Liczba lekarzy zwiększyła się przez rok (2020 do 2021) o 2,7 proc., a wzrost liczby lekarzy bezpośrednio pracujących z pacjentem wyniósł 3 proc., czyli o 3,8 tys. osób. Był to największy bezwzględny przyrost wśród zawodów medycznych. Najwięcej lekarzy należało do dwóch grup wiekowych: 50-59 lat (najliczniejsza) i 60-69 lat. Zauważalny był jednak wzrost liczby medyków w wieku do 39 lat. W latach 2019-2021 najczęstszą posiadaną specjalizacją przez lekarzy były choroby wewnętrzne (około 21 proc. ogółu specjalizacji). Na 100 tysięcy ludności najwięcej było specjalistów chorób wewnętrznych (47,5), chirurgów – 34 (chirurgii ogólnej, dziecięcej, klatki piersiowej, ortopedii i traumatologii narządu ruchu, neurochirurgii, chirurgii onkologicznej, plastycznej, szczękowo-twarzowej, kardiochirurgii oraz chirurgii naczyniowej i urologii), a także specjalistów medycyny rodzinnej (26,8). Średnio na 10 tysięcy mieszkańców przypadało 34 lekarzy. Widoczne były różnice pomiędzy poszczególnymi regionami Polski, mierzone liczbą lekarzy w stosunku do ludności danego obszaru. Liczba ta wahała się od 23 lekarzy w województwie lubuskim do około 43 lekarzy w województwie mazowieckim.
W przypadku lekarzy dentystów najliczniej reprezentowana była grupa wiekowa 30-39 lat. Liczba lekarzy dentystów bezpośrednio pracujących z pacjentami wzrosła o 3,3 proc. w porównaniu do 2020 roku. Średnio na 10 tysięcy mieszkańców przypadało około 9 lekarzy dentystów, natomiast liczba ta wahała się od 6 w województwie kujawsko-pomorskim do 11 w województwie łódzkim. Najczęstszymi specjalizacjami lekarzy dentystów były: protetyka stomatologiczna, oraz stomatologia zachowawcza z endodoncją.
Najmniej w ciągu roku wzrosła liczba pracujących w bezpośrednim kontakcie z pacjentami farmaceutów (o 49 osób) i diagnostów laboratoryjnych (o 196 osób). Mimo to procentowo największy przyrost liczby osób z prawami wykonywania zawodu odnotowano w grupie diagnostów laboratoryjnych: w ciągu roku nastąpił wzrost o 3,3 proc. Średnio na 10 tysięcy mieszkańców przypadało 3,4 diagnostów i 7,5 farmaceutów. W przypadku obu tych zawodów nie było istotnych różnic pomiędzy województwami w kwestii liczby osób pracujących bezpośrednio z pacjentem w stosunku do liczby mieszkańców. Największy roczny wzrost liczby personelu pracującego bezpośrednio z pacjentem odnotowano w grupie fizjoterapeutów: o 6,3 proc. W 2021 roku średnio na 10 tysięcy ludności było 9 fizjoterapeutów: najwyższy wskaźnik w województwie podkarpackim (15), a najniższy w województwie wielkopolskim (5).
Poza lekarzami, drugą grupą zawodową z największy przyrostem liczby nowych osób w 2021 roku były pielęgniarki – ich liczba wzrosła o 3,6 tysięcy. Najwięcej było pielęgniarek w grupie wiekowej 50-59 lat. Biorąc pod uwagę jedynie osoby pracujące bezpośrednio z pacjentem, na 10 tysięcy mieszkańców średnio przypadało ok. 57 pielęgniarek. Na 10 tysięcy ludności najmniej pielęgniarek było w województwie pomorskim (ok. 46), a najwięcej w województwie świętokrzyskim (ok. 68). W przypadku położnych, również najwięcej osób było w wieku 50-59 lat. W 2021 roku na 10 tysięcy kobiet średnio przypadało około 14 położnych. Liczba ta wahała się od 11 w województwie lubuskim do około 17 w województwach: lubelskim i podkarpackim.
