Szpital kliniczny Nr 1 Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie zakupił nowego robota neurochirurgicznego ExcelsiusGPS. Ma poprawić efektywność leczenia onkologicznego, zwiększyć dokładność operacji, m.in. kręgosłupa, a także skrócić czas operacji i hospitalizacji pacjenta.
Urządzenie zostało kupione w ramach dotacji z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. Kosztowało blisko 8 mln zł. “Bardzo dużo mówimy dziś o jakości kształcenia – nie tylko o parametrze ilościowym, że zwiększamy dostępność studiów na kierunku lekarskim (…), ale na kanwie tej dyskusji o kształceniu bardzo mocno akcentujemy jego jakość, także w kontekście kompetencji i umiejętności – są one potrzebne po to, by móc korzystać z postępu technologicznego” – powiedział podczas oficjalnej prezentacji nowego urządzenia wiceminister Piotr Bromber. Polsce do tej pory były trzy takie roboty.
Operacje z wykorzystaniem wszechstronnych robotów chirurgicznych, takich jak Vinci lub Versius aktualnie wykonuje już około 40 szpitali w Polsce. Pojawiły się także bardziej wyspecjalizowane systemy robotowe innych producentów. Operacje kręgosłupa z wykorzystaniem systemu robotycznej nawigacji ExcelsiusGPS wykonują już trzy placówki. W Klinice Ortopedii i Rehabilitacji Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego wykonano w 2022 roku pierwszy zabieg wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego przy użyciu robota ortopedycznego NAVIO. Podobną maszynę posiada już od 2020 roku szpital w Ostrowii Mazowieckiej, który zakupił także innego robota ortopedycznego – CORI. W Szpitalu św. Anny w Piasecznie i Szpitalu Dziecięcym w Dziekanowie Leśnym przeprowadzane są operacje usunięcia kamieni nerkowych przy pomocy robotów Avicenna Roboflex.
“Myślę, że medycyna wczoraj, dziś i jutro to niezmiennie sztuka wykorzystywania ludzkiego doświadczenia i wiedzy (…), ale myślę też, że medycyna dziś i medycyna przyszłości to taka, w której medycy dostają instrumenty do tego, żeby jeszcze lepiej tę wiedzę i doświadczenie wykorzystać” – mówił wojewoda zachodniopomorski Zbigniew Bogucki.
Rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Bogusław Machaliński podkreślił, że przy kadrze “na najwyższym poziomie” nowy sprzęt to “kropka nad i” do specjalistycznych zabiegów neurochirurgicznych w szpitalu – “Zabiegi robotyczne zawsze są bardziej precyzyjne, bardziej oszczędzające, a przede wszystkim – jeśli mówimy o sprawach nowotworowych – na pewno zachowany jest margines bezpieczeństwa, w związku z tym jest większa pewność, że będzie trwałe wyleczenie u pacjentów nowotworowych”. Dodał, że w przypadku operacji ortopedycznych większa precyzja przekłada się na mniejszą traumę, mniejszy obrzęk tkanki i szybszy powrót do zdrowia.
Kierujący Kliniką Neurochirurgii i Neurochirurgii Dziecięcej prof. Leszek Sagan wyjaśnił, że w nowym urządzeniu połączone są elementy elektroniczne i mechaniczne sterowane komputerowo – “W chirurgii robot to takie urządzenie, które dzięki temu, że jest mechanicznie ruchome, ale w sposób bardzo precyzyjny i dokładny, może w istotnym aspekcie poprawić dokładność i sprawność operacji” – tłumaczył. Wskazał, że zestaw robotyczny, który otrzymała kierowana przez niego klinika, składa się m.in. z robota neurochirurgicznego z ruchomym ramieniem i ramieniem 3D – “To rentgenowski aparat, który ma możliwość ruchu naokoło leżącego na stole operacyjnym chorego i wykonania w ten sposób badania, które praktycznie można porównać do badania tomografii komputerowej. Obraz przesyłany jest do robota, dzięki czemu może on rozpoznawać anatomię chorego”.
Zestaw składa się też z mikroskopu – robotycznego zestawu wizualizacyjnego. “Ma on skomplikowane funkcje: angiografię fluorescencyjną, trzy rodzaje światła, które pozwalają nam zróżnicować zmiany chorobowe w mózgu” – tłumaczył neurochirurg. Wyjaśnił też, że ruchome ramię, zaprogramowane wcześniej przez neurochirurga, w bardzo precyzyjny sposób ustawia się i planuje trajektorię dojścia narzędzia do odpowiednich obszarów w mózgowiu lub w kręgosłupie. “Dzięki temu – jeśli chodzi o same operacje kręgosłupa – właściwie wyklucza możliwość nieprawidłowego posadowienia wszczepów kręgosłupowych, w związku z tym operacje mogą być minimalnie inwazyjne, mogą być wykonywane przezskórnie” – powiedział prof. Sagan. Dodał, że minimalna inwazyjność pozwala na operowanie większej liczby osób – szczególnie tych, u których ze względu na obciążenia niemożliwa byłaby rozległa operacja.