W Katowicach podpisano w piątek pierwszą umowę z przychodnią, która będzie prowadzić koordynowaną opiekę nad pacjentem, łączącą w jednym ośrodku leczenie u różnych specjalistów. “To fundamentalna zmiana modelu funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej” – ocenił minister Adam Niedzielski.
W ramach opieki koordynowanej w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej działać ma koordynator, którego zdaniem będzie prowadzenie pacjenta przez leczenie – w jednym ośrodku – u różnych specjalistów: od lekarza rodzinnego poprzez kardiologa i diabetologa po leczenie astmy czy chorób tarczycy. “W tych zakresach pacjent będzie na poziomie POZ prowadzony w sposób kompleksowy. Jeżeli będzie potrzebował wizyty specjalisty, nie będzie musiał krążyć w ramach samodzielnego umawiania się czy poszukiwania, gdzie ta wizyta ma się odbyć, bo przychodnia, gdzie znajduje się lekarz rodzinny, zapewni możliwość konsultacji u tego specjalisty. To koordynator będzie umawiał pacjentowi wizytę” – tłumaczył w Katowicach minister zdrowia, uczestniczący w uroczystości podpisania pierwszej takiej umowy.
Działający w przychodni koordynator ma dbać o to, by pacjent był kompleksowo i terminowo zaopiekowany przez przychodnię, która będzie ustalać ścieżkę konsultacji u specjalistów. Koordynator ma spajać pracę lekarzy, pielęgniarek i administracji przychodni, tworząc pacjentowi najbardziej dogodną ścieżkę diagnostyki i leczenia.
“Koordynator będzie również dbał o to, żeby była wykonana odpowiednia diagnostyka oraz o to, żeby odbywało się to w odpowiednim czasie” – dodał Niedzielski. Jak ocenił, “opieka koordynowana to postawienie potrzeb pacjenta w centrum uwagi” – dodał Adam Niedzielski. Minister powiedział, że na podpisanie czeka kilkadziesiąt umów z zakładami POZ, które złożyły do NFZ wnioski o prowadzenia opieki koordynowanej – umowa podpisana w piątek w Katowicach z przychodnią CenterMed jest pierwszą w kraju. Katowicki ośrodek uczestniczył wcześniej w pilotażu POZ plus. Niedzielski zwrócił się do pacjentów, aby sprawdzali, czy również w ich przychodni toczy się proces wprowadzania opieki koordynowanej i jest przygotowywany. “To jest duża wartość dodana w opiece” – podkreślił.
Przychodnie wprowadzające opiekę koordynowaną otrzymają dodatkowe pieniądze na koordynatora i finansowanie konsultacji specjalistów, a także pieniądze w ramach tzw. budżetu powierzonego, przeznaczonego głównie na diagnostykę – będą to dodatkowe środki, poza standardowym kanałem finansowania. Szef resortu zdrowia podkreslił, że wprowadzenie opieki koordynowanej do drugi krok reformy modelu podstawowej opieki zdrowotnej. Pierwszym było poszerzenie od lipca tego roku zakresu możliwych badań wykonywanych w ramach POZ – “Wprowadzenie opieki koordynowanej to dalsze poszerzenie oferty dla pacjenta”.
Reforma POZ
Reforma POZ skupia się na pięciu zmianach: realizacji programów profilaktycznych, poszerzeniu zakresu badań diagnostycznych, zmianie opieki nad chorymi przewlekle, wdrożeniu opieki koordynowanej POZ oraz na wprowadzeniu rozliczania jednostkowego wybranych porad pielęgniarskich.
Wprowadzenie modelu opieki koordynowanej zakłada, że w POZ odbywa się koordynacja całego procesu leczenia, w ramach opieki koordynowanej będzie można wykonać badania z zakresu kardiologii, diabetologii, endokrynologii czy pulmonologii. “Opieka koordynowana to taki model opieki nad pacjentem, który zakłada, że w POZ odbywa się koordynacja całego procesu leczenia: diagnostyki, pierwszych, wstępnych diagnoz, diagnoz specjalistycznych, które mają doprowadzić pacjenta do poprawy stanu zdrowia. Elementem zarządzania ścieżką pacjenta będzie właśnie POZ” – mówił w czerwcu Adam Niedzielski.
Opieka koordynowana – to szerszy wachlarz możliwości diagnostycznych i leczenia najczęstszych chorób przewlekłych już u swojego lekarza rodzinnego. Lekarz POZ będzie mógł zlecić pacjentom badania (w sytuacjach medycznie uzasadnionych), które do tej pory były zarezerwowane dla lekarza specjalisty. Leczenie będzie oparte na indywidualnym planie leczenia (Indywidualnym Planie Opieki Medycznej) i ma uwzględniać nie tylko wykonywanie badań, ale także konsultacje między lekarzem POZ a lekarzem specjalistą i dodatkowe konsultacje np. z dietetykiem. Koordynacja opieki nad pacjentem dotyczy schorzeń z zakresu kardiologii, diabetologii, chorób płuc, endokrynologii, na które najczęściej chorują Polacy. Wprowadzenie opieki koordynowanej w POZ wiąże się z poszerzeniem listy badań diagnostycznych, które może zlecić lekarz rodzinny. Chodzi m.in. o pakiet badań tarczycowych: antyTPO, antyTSHR, antyTG, EKG wysiłkowe, Holter EKG (24, 48, 72 godz.), USG Doppler naczyń kończyn dolnych, ECHO serca. Do tej pory na te badania kierował lekarz specjalista.
Ponadto lekarz POZ będzie mógł zlecić pacjentowi (w sytuacji medycznie uzasadnionej) konsultacje z dietetykiem (przy rozpoznaniu np. cukrzycy) oraz konsultacje z lekarzem specjalistą z zakresu diabetologii, endokrynologii, kardiologii, pulmonologii lub alergologii. Nowością jest też możliwość konsultowania stanu zdrowia pacjenta przez lekarza POZ z lekarzem specjalistą. Konsultacje lekarskie będzie można prowadzić również zdalnie. Wprowadzenie opieki koordynowanej wzmacnia rolę koordynatora, który zadba m.in. o lepszą komunikację na linii lekarz – pacjent, szczegółowo poinformuje pacjenta o kolejnych etapach leczenia, będzie współpracował z osobami, które udzielają świadczeń medycznych w ramach opieki koordynowanej.
Koordynator opieki w POZ po raz pierwszy pojawił się w 2021 r. Od 1 października 2021 roku poradnie Podstawowej Opieki Zdrowotnej powinny wyznaczyć koordynatora, który wesprze pacjentów POZ w procesie leczenia. Docelowo koordynator będzie dbał o lepszą komunikację na linii lekarz – pacjent, informował szczegółowo o kolejnych etapach leczenia, nie tylko w ramach POZ, oraz wspomagał organizację leczenia, w szczególności pacjentów z chorobami przewlekłymi.
Przepisy nie wymagają, aby była to osoba nowo zatrudniona. Zadania koordynatora może realizować personel, który już pracuje w poradni (w tym lekarz, pielęgniarka, rejestratorka). Korzyści dla pacjentów to dostęp do koordynatora, który planuje i monitoruje przebieg diagnostyki oraz terapii oraz przypomina o nadchodzących wizytach; zapewnienie planu leczenia, czyli kontynuacji leczenia także poza POZ; sprawniejszy przepływ informacji m.in. o stanie pacjenta i wynikach jego badań między lekarzem rodzinnym a lekarzami innych specjalności. Wprowadzenie opieki koordynowanej w konkretnej przychodni jest dobrowolne. Przychodnie, które już są gotowe do włączenia koordynacji, od 1 października 2022 r. mogą występować do oddziałów wojewódzkich NFZ z wnioskiem o rozszerzenie umowy o usługi związane z opieką koordynowaną.