Na koniec 2024 liczba obcokrajowców objętych leczeniem ARV wynosiła ogółem 4 663, w tym obywateli Ukrainy było 3 889 – poinformował wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny w odpowiedzi na interpelację posła Jarosława Sachajko.
Poseł Jarosław Sachajko w swojej interpelacji podał, że od początku roku 2024 w Polsce wykryto 1972 zakażenia wirusem HIV natomaist w 2023 było ich 2879, czyli ponad dwukrotnie więcej niż przeciętne liczby roczne sprzed dekady. Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego 322 osoby zakaziły się w Polsce w 2023 r. w wyniku kontaktów homoseksualnych, a 214 osób – w wyniku kontaktów heteroseksualnych. Dodatkowo 36 zgłosiło zakażenie poprzez przyjmowanie narkotyków w iniekcjach, a 25 – poprzez zakażenia wertykalne, czyli matka-dziecko. Większość osób, u których wykryto zakażenie HIV, znalazła się w grupie „brak danych o źródle zakażenia”.
Zdaniem posła Sachajko, nawet 40 proc. stanowią zakażenia z czasu pandemii, które nie zostały w czasie lockdownu zarejestrowane i uwzględniono je dopiero w statystyce z 2023 r. Natoamist przy szukaniu przyczyn wzrostu i dróg zakażenia należy wziąć – jego zdaniem – falę migracji uchodźców z Ukrainy. Szacuje się, że przed wojną w tym kraju nawet 1 proc. osób było zakażonych wirusem HIV. Poseł niepokoił się, co się może stać, kiedy masowo zaczną napływać do Polski uchodźcy z południa, ponieważ w krajach afrykańskich, na co wskazują wiarygodne badania, jest najwięcej nosicieli wirusa HIV i chorych na AIDS. Zapytał zatem o liczbę osób zakażonych wirusem HIV pochodzących z Ukrainy, które przebywają obecnie na terytorium Polski. Posła interesowało także, czy Ministerstwo Zdrowia jest w stanie wskazać na przyczynę rosnących wciąż przypadków występowania zakażeń chorobami wenerycznymi i wirusem HIV.
Wiceminister Wojciech Konieczny odpowiedział, że osoby przybywające do Polski z innych krajów nie mają obowiązku przedstawienia wyników testów w kierunku HIV czy innych chorób zakaźnych. Nie mają też wykonywanych testów w momencie przekraczania granicy RP. W związku z tym nie ma możliwości zebrania informacji o liczbie osób zakażonych HIV, również z Ukrainy, które obecnie przebywają w naszym kraju. Wiceminister poinformował jednocześnie, że w latach 2023 i 2024 włączono do terapii antyretrowirusowej po około 600 uchodźców z Ukrainy. W porównaniu z rokiem 2022 liczba ta miała tendencję spadkową. Na dzień 31 grudnia 2024 liczba obcokrajowców objętych leczeniem ARV w Polsce wynosiła ogółem 4 663, w tym 3889 obywateli Ukrainy. Od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2024 r. testy przesiewowe w kierunku HIV w punktach konsultacyjno-diagnostycznych wykonało 4475 osób z Ukrainy, wśród których potwierdzono 237 zakażeń HIV.
Zdaniem wiceministra Koniecznego, wysoki odsetek zachorowań na choroby przenoszone drogą kontaktów seksualnych (STI) wśród osób młodych, a także obserwowany wzrost liczby przypadków kiły wczesnej objawowej, spowodowane są m.in. brakiem edukacji na poziomie szkolnym w zakresie zachowań prozdrowotnych, w tym dotyczących zdrowia seksualnego. Wojna tocząca się od trzech lat za wschodnią granicą Polski, której jednym ze skutków jest napływ uchodźców wojennych czy ruchy migracyjne mogą również skutkować wyższymi wskaźnikami zakażeń. Brak jest jednak badań wskazujących na bezpośrednią i jednoznaczną przyczynę wzrostu przypadków zachorowań na STI.