W czasie trwania pandemii COVID-19 wyłoniła się kwestia z ograniczeniem dostępu do świadczeń zdrowotnych dla ciężarnych. Ministerstwo Zdrowia chce poznać problem – postanowiło przygotować ogólnokrajową ankietę realizacji świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem.
Rzecznik Praw Obywatelskich zapoznawszy się z raportem Fundacji „Rodzić po Ludzku”, który wskazał na nieprzestrzeganie praw opieki okołoporodowej przez publiczne szpitale w czasie pandemii, zwrócił się do ministra zdrowia Adama Niedzielskiego z prośbą o udzielenie informacji na temat działań, jakie MZ prowadzi w temacie poprawienia jakości opieki okołoporodowej w Polsce.
W czasie pandemii pojawiły się problemy z ograniczaniem dostępu do świadczeń zdrowotnych dla kobiet w ciąży. Do najistotniejszych należą:
- proponowanie teleporady zamiast wizyty w przychodni,
- odwoływanie części wizyt,
- utrudnienia kontaktów z przychodnią lub zapisania się do określonego lekarza, wydłużenie czasu oczekiwania na wizytę,
- zawieszenie działania oddziału położniczego.
Problemów było znacznie więcej – kobiety rodzące siłami natury skarżyły się na ograniczenie możliwości obecności osoby towarzyszącej w trakcie porodu. Nadmiernie często kończono poród pacjentek zakażonych koronawirusem przez cesarskie cięcie. W wielu placówkach wymuszano na rodzących noszenie maseczek w każdej fazie porodu. Nie był w pełni zapewniony gwarantowany dostęp kobiety w czasie fizjologicznego porodu do picia i jedzenia.
“Raport Fundacji Rodzić Po Ludzku nie pozostawia wątpliwości: na polskich porodówkach wciąż jest wiele do poprawy, jeśli chodzi o traktowanie rodzących, a pandemia przysporzyła im dodatkowych utrudnień w tych często trudnych chwilach” – mówi Joanna Gzyra-Iskandar, koordynatorka ds. komunikacji i PR Centrum Praw Kobiet.
Ministerstwo Zdrowia postanowiło bliżej przyjrzeć się sprawie – zostanie opracowana ogólnokrajowa ankieta dotycząca realizacji świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie ciąży, porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem. Jak wyjaśnia wiceminister Waldemar Kraska, ankieta pozwoli nie tylko monitorować realizację opieki okołoporodowej, ale także ocenę satysfakcji kobiet objętych opieką. Zebrane wnioski pomogą w wyodrębnieniu słabych punktów w opiece i podjęciu pracy nad ich wyeliminowaniem.
Fundacja „Rodzić po ludzku” zwróciła się do MZ z prośbą o powołanie zespołu interdyscyplinarnego zajmującego się opieką okołoporodową. Resort wystąpił o opinię do konsultantów krajowych w dziedzinach: położnictwa i ginekologii, perinatologii oraz neonatologii w sprawie zasadności jego formalnego funkcjonowania. Opinie tych organów będą miały wpływ na decyzję o ewentualnym powołaniu zespołu.
Jak wskazuje Joanna Gzyra-Iskandar, należy ocenić pozytywnie decyzję resortu o przeprowadzeniu ankietowego badania satysfakcji z jakości opieki okołoporodowej w szpitalach. “Kluczowe jest jednak pytanie, jak zostaną wykorzystane pozyskane dane – czy dla resortu będą ważnym źródłem informacji, które posłużą poprawie jakości standardów okołoporodowych, czy też jest to rodzaj gry pozorów, a wyniki pozostaną na papierze i nie przełożą się na rzeczywistość polskich porodówek” – zauważa Gzyra-Iskandar. I dodaje – “Chciałybyśmy wierzyć w dobre intencje resortu oraz otwartość na głos i doświadczenia kobiet, które mają za sobą poród, jednak czas pokaże, czy tak faktycznie będzie. Niestety dotychczasowe działania rządzących w sferze praw kobiet przynosiły praktycznie same szkody z małymi wyjątkami. Rządzący powinni wsłuchiwać się uważniej zarówno w głos kobiet, aby lepiej rozumieć ich potrzeby i oczekiwania, jak również w głos organizacji pozarządowych, na co dzień wspierających kobiety i korzystać z tego zasobu wiedzy i doświadczeń we wdrażaniu polityk, jeśli mają być efektywne i skuteczne”.
