Komisja Europejska przedstawiła plan zintensyfikowania walki z rakiem. Zakłada on przeznaczenie 4 miliardów euro na finansowanie programów profilaktyki, badań naukowych i leczenia chorób onkologicznych na terytorium Wspólnoty.
W 2020 roku u około 2,7 mln osób w UE zdiagnozowano raka, a 1,3 mln Europejczyków zmarło na nowotwór. Ekonomiczny koszt choroby dla 27 państw szacuje się na 100 mld euro rocznie. Dlatego w środę, w przeddzień Światowego Dnia Walki z Rakiem, KE przedstawiła swój plan walki z chorobami onkologicznymi.
“Silna Europejska Unia Zdrowotna – to Unia, w której obywatele są chronieni przed możliwymi do uniknięcia nowotworami, w której mają oni dostęp do badań przesiewowych mających na celu wczesne wykrycie oraz diagnozę, i w której każdy ma prawo dostępu do opieki zdrowotnej wysokiej jakości na każdym etapie leczenia. Cel, który chcemy osiągnąć dzięki naszemu planowi walki z rakiem, to wywarcie konkretnego wpływu w zakresie opieki nad chorymi na raka w nadchodzących latach. Traktuję to nie tylko jako zwykłe zobowiązanie polityczne, lecz jako moje osobiste zobowiązanie” – powiedziała Stella Kyriakides, komisarz UE ds. zdrowia. Chodzi o to, aby w UE wszyscy pacjenci mieli takie same szanse pokonania raka bez względu na to gdzie mieszkają. Tymczasem kraje UE charakteryzują się obecnie odmiennym dostępem do programów profilaktycznych, różnymi wskaźnikami wczesnego wykrywania, diagnozowania, leczenia i pokonania choroby.
Stella Kyriakides powiedziała, że pandemia COVID-19 uderzyła w chorych na raka w Unii Europejskiej. Komisja Europejska ma wielkie obawy dotyczących wpływu pandemii na profilaktykę i leczenie nowotworów. “Mamy informacje, że pandemia miała istotny wpływ na każdy etap dotyczący nowotworów. Zakłóciła leczenie, dostęp do badań, rehabilitację” – mówiła komisarz zdrowia. Dodała, że jest to jeden z tematów konsultacji z ministrami zdrowia państw członkowskich.
Unijny plan zintensyfikowania walki z rakiem składa się z czterech filarów. Pierwszy – to profilaktyka. KE chce, żeby do 2040 roku mniej niż 5 proc. ludności paliło tytoń, żeby zmniejszyło się nadużywanie alkoholu oraz zanieczyszczenie środowiska. Kampania HealthyLifestyle4All ma promować zdrową dietę i aktywność fizyczną.
Komisja położy nacisk także na wczesne wykrywanie nowotworów, poprzez poprawę dostępu i jakości diagnostyki oraz wspieranie państw członkowskich w zapewnieniu, aby do 2025 roku 90 proc. ludności UE, która kwalifikuje się do badań przesiewowych w kierunku raka piersi, szyjki macicy i jelita grubego, miało do nich dostęp. KE przedstawi w tym celu nowy program badań przesiewowych.
Środki zostaną przeznaczone też na diagnozowanie i leczenie poprzez bardziej zintegrowaną i kompleksową opiekę nad chorymi na raka oraz podjęcie problemu nierównego dostępu do wysokiej jakości opieki i leków. Do 2030 roku 90 proc. kwalifikujących się pacjentów powinno mieć dostęp do krajowych kompleksowych ośrodków onkologicznych połączonych za pośrednictwem nowej sieci UE. Ponadto do końca 2021 roku zostanie uruchomiona nowa inicjatywa „Diagnostyka i leczenie nowotworów dla wszystkich” w celu ułatwienia dostępu do innowacyjnych diagnoz i innowacyjnego leczenia nowotworów, a europejska inicjatywa na rzecz propagowania wiedzy o chorobach nowotworowych (UNCAN.eu) pomoże we wskazaniu osób narażonych na wysokie ryzyko zachorowania na najczęstsze nowotwory.
Czwarty filar strategii – to poprawa jakości życia pacjentów chorych na raka i osób wyleczonych, w tym rehabilitacja, potencjalny nawrót nowotworu, choroby z przerzutami oraz środki wspierające integrację społeczną i reintegrację w miejscu pracy. Zostanie zapoczątkowana „Inicjatywa na rzecz poprawy jakości życia pacjentów onkologicznych”, której głównym zadaniem będzie dalsza opieka.
Oprócz tego w celu wspierania nowych technologii, badań naukowych i innowacji zostanie utworzone nowe centrum wiedzy na temat raka w celu pomocy w koordynacji inicjatyw naukowych i technicznych związanych z rakiem na szczeblu UE.
Łukasz Osiński (PAP)