Podniesienie jakości i bezpieczeństwa udzielania świadczeń telemedycznych w Polsce a przez to poprawa jakości opieki zdrowotnej, w tym bezpieczeństwa pacjenta – to główne cele interdyscyplinarnego standardu telemedycznego. Dokument został opracowany przez kilkudziesięciu ekspertów reprezentujących między innymi organizacje pacjenckie, organizacje pracodawców i świadczeniodawców usług zdrowotnych oraz towarzystwa naukowe. Teraz standard trafia do szerokich konsultacji, został też przesłany do Ministerstwa Zdrowia.
Prace nad standardem były koordynowane przez Fundację Telemedyczna Grupa Robocza, udział brali przedstawiciele 21 sygnatariuszy deklaracji na rzecz wypracowania systemowej propozycji rozwiązań podnoszących jakość udzielania świadczeń telemedycznych.
„Od początku prac na standardem zwracaliśmy szczególną uwagę na prawa pacjenta i jego bezpieczeństwo oraz na kluczową role profesjonalisty medycznego. Standard stanowi zbiór zasad postępowania i dobrych praktyk, których przestrzeganie ma prowadzić do udzielania świadczeń telemedycznych w sposób zgodny z przepisami prawa, należytą starannością, aktualnym stanem wiedzy oraz z poszanowaniem praw i interesów pacjenta”– mówi Jan Pachocki, prezes zarządu Fundacji Telemedyczna Grupa Robocza.
Dokument określa zasady udzielania teleporad, opisuje szczegółowo możliwy przebieg takiego świadczenia i elementy które składają się na wysoką jakość i bezpieczeństwo – pacjenta i jego danych. Standard proponuje też wytyczne dla pacjenta, które pozwolą mu na lepsze przygotowanie się i większą efektywność teleporady. Ważnym elementem standardu jest Karta Praw Pacjenta Telemedycznego.
„Oczywiście telemedycyna nie może być traktowana jako coś odrębnego od innych świadczeń medycznych. Prawo nakłada na lekarza dokładnie te same obowiązki dochowania należytej staranności i postępowania zgodnego z aktualną wiedzą medyczną. Widzimy jednak potrzebę zwrócenia uwagi na to, że pacjent ma prawo do świadczeń udzielanych w formie przez niego preferowanej. Jeśli w trakcie teleporady pacjent uzna, że potrzebuje wizyty stacjonarnej, należy zapewnić mu taką możliwość” – mówi Jan Pachocki.
White Paper – spojrzenie na perspektywy telemedycyny
Wypracowanemu standardowi towarzyszy White Paper, przy gotowany przez ekspertów TGR. Zbiera on najważniejsze informacje dotyczące rozwoju telemedycyny w Polsce. W 2020 roku w ramach podstawowej opieki zdrowotnej udzielono ponad 5,9 mln teleporad. Teleporady stanowiły również istotny element ambulatoryjnej opieki specjalistycznej – tylko w pierwszej połowie ubiegłego roku zrealizowano około 50 tysięcy teleporad w zakresie diabetologii, blisko 70 tysięcy teleporad w zakresie kardiologii czy też ponad 66 tysięcy teleporad w zakresie położnictwa i ginekologii. Te dane dotyczą wyłącznie świadczeń finansowanych ze środków publicznych – nie uwzględniając tym samym teleporad realizowanych poza finansowaniem płatnika publicznego. Telemedycyna nie jest już więc tylko „dodatkiem” do leczenia – stanowi ona bowiem strategiczny filar systemu ochrony zdrowia XXI w. – podkreślają we wstępie autorzy dokumentu.
„Wyniki badań satysfakcji pacjentów wskazują, że w zdecydowanej mierze pacjenci korzystający z teleporad są z nich zadowoleni. Główne problemy w zakresie telemedycyny są związane z nieuzasadnionym ograniczeniem dostępu do opieki bezpośredniej” – podkreśla Jan Pachocki i dodaje, że proponowany standard powinien przełożyć się na ograniczenie tych problemów przy jednoczesnym wzroście jakości usług telemedycznych.
Kolejnym krokiem będą szerokie konsultacje ze wszystkim zainteresowanymi środowiskami. Dokument wysyłamy do kolejnych towarzystw naukowych i innych organizacji, które chcą się z nim zapoznać. Standard trafił też do Ministerstwa Zdrowia. „Bardzo liczymy na to, że Ministerstwo zachce wziąć pod uwagę ten głos wielu środowisk przy wprowadzaniu kolejnych regulacji dotyczących świadczeń telemedycznych” – mówi Jan Pachocki.