Farmaceuci chcą odgrywać większą rolę w profilaktyce i leczeniu chorób cywilizacyjnych

Farmaceuci chcą odgrywać większą rolę w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, edukacji zdrowotnej i leczeniu drobnych dolegliwości. Jak wynika z raportu pt. „Rola farmaceutów w walce z chorobami cywilizacyjnymi”, opracowanego przez IQVIA na zlecenie firmy Kenvue, rozwoju opieki farmaceutycznej oczekują nie tylko pracownicy aptek, ale przede wszystkim pacjenci. Z usług takich jak przeglądy lekowe, szybkie badania diagnostyczne, edukacja zdrowotna skorzystałoby aż 2/3 ankietowanych.

Jak wynika z raportu „Rola farmaceutów w walce z chorobami cywilizacyjnymi”, farmaceuci pozytywnie oceniają dodatkowe uprawnienia, które otrzymali na mocy nowelizacji ustawy o zawodzie farmaceuty, która weszła w życie w 2021 r. Przepisy te uprawniają farmaceutów m. in. do dokonywania przeglądów lekowych wraz z oceną farmakoterapii, wykonywania określonych badań diagnostycznych i szczepień oraz wystawiania recept w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego.

Farmaceuci chcą korzystać z nowych uprawnień, ponieważ czują odpowiedzialność za zdrowie pacjentów (84 proc. badanych). Z optymizmem podchodzą też do pomysłu szerszego wspierania innych zawodów medycznych w opiece nad pacjentem. Aby realizować swoją misję, są gotowi angażować się działania profilaktyczne dotyczące chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca typu II, choroby układu krążenia, alergia, otyłość, nowotwory czy zaburzenia psychiczne. Deklarują przy tym chęć specjalizowania się w wybranych dziedzinach. Ponad połowa respondentów chciałaby poszerzyć swoją wiedzę o cukrzycy, a niewiele mniej – na temat otyłości. Kolejne preferowane przez farmaceutów obszary specjalizacji obejmują też alergie czy przeciwdziałanie uzależnieniu od papierosów.

Choć farmaceuci nie zastąpią lekarzy, mogą ich znacząco odciążyć. Z raportu „Rola farmaceutów w walce z chorobami cywilizacyjnymi” wynika, że przy typowych, znanych dolegliwościach aż 60 proc. ankietowanych pacjentów decyduje się na wizytę w aptece, a nie w gabinecie lekarskim. Na rekomendacji farmaceuty polega aż 43 proc. pacjentów, a kolejne 22 proc. – pomimo deklarowanej wiedzy na temat produktów – oczekuje od farmaceuty dodatkowych informacji i wsparcia w wyborze odpowiedniego leku bez recepty. Ponadto 2/3 ankietowanych chętnie wysłucha porady, na co powinni zwrócić uwagę podczas przyjmowania leków.

Pacjenci wykazują duże zainteresowanie opieką farmaceutyczną. Co drugi badany chętnie skorzystałby z dodatkowych usług w aptece i zgodziłby się na udostępnienie farmaceucie wglądu w historię przyjmowanych leków. Pacjentów interesują sugestie dotyczące profilaktyki, a także wybrane badania diagnostyczne w aptekach – przykładowo pomiar stężenia glukozy we krwi czy poziomu cholesterolu LDL. Większość respondentów jest zdania, że opieka farmaceutyczna może usprawnić system ochrony zdrowia.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pacjentów oraz samych farmaceutów, coraz więcej aptek angażuje się w programy pilotażowe z zakresu opieki farmaceutycznej. “Obecnie obserwujemy przełom w rozwoju opieki farmaceutycznej w aptekach, zwłaszcza w temacie usług farmaceutycznych. Farmaceuci wykonują szczepienia, prowadzą konsultacje, biorą udział w pilotażach usług farmaceutycznych, jak testy diagnostyczne, czy usługi w zakresie rzucania palenia. Są specjalistami w dziedzinie farmakologii i terapii, a także posiadają niezbędną wiedzę i umiejętności, aby skutecznie wspierać pacjentów w walce z chorobami cywilizacyjnymi i na szczęście system opieki zdrowotnej w Polsce zaczyna coraz bardziej to dostrzegać” – ocenia Paulina Serwata, kierowniczka Działu Usług Farmaceutycznych w Dr. Max Polska.

Paulina Serwata mówi o projekcie „Zmień myślenie, rzuć palenie!” realizowanym przez niektóre apteki – “To nazwa projektu, który od kilku miesięcy jest realizowany w wybranych aptekach uczestniczących w sieci franczyzowej Dr. Max. Założenia i materiały związane z projektem zostały skonsultowane z naukowcami Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum. Już dziś możemy powiedzieć, że pilotaż cieszy się dużym zainteresowaniem wśród pacjentów, którzy potrzebują wsparcia w odchodzeniu od nałogu. W ramach usługi pacjent ma możliwość spotkać się z farmaceutą w osobnym pomieszczeniu, co zapewnia zachowanie intymności i pozwala na swobodną rozmowę z pacjentem. Rzucanie palenia odgrywa kluczową rolę w zakresie profilaktyki raka płuca. Nie trzeba iść do lekarza, by podjąć pierwszy krok, czasem wystarczy skonsultować się z farmaceutą, który podpowie, w jaki sposób podjąć próbę odejścia od nałogu i zadbać o swoje zdrowie.”

W wielu aptekach brakuje obecnie przestrzeni na swobodną rozmowę na temat dolegliwości, które pozostają dla Polaków tematami tabu. Zapewnienie pacjentom skutecznego wsparcia w profilaktyce i leczeniu chorób cywilizacyjnych wymaga także dalszej edukacji profesjonalistów zdrowia.