Dyskusja na temat lepszej ochrony pracowników medycznych przed biologicznymi czynnikami ryzyka nabrała w czasie pandemii nowego wymiaru. Podczas dyskusji o priorytetach tej ochrony, w ramach projektu edukacyjnego Zdrowie Człowiek Profilaktyka, eksperci zwracali szczególną uwagę na ochronę przed infekcjami pneumokokowymi i meningokowymi oraz wirusem grypy.
Eksperci podkreślają, że wciąż brakuje wytycznych dotyczących szczepień ochronnych, zapewniających personelowi medycznemu szeroką ochronę przed biologicznymi czynnikami ryzyka w miejscu pracy.
„Do infekcji może dojść w każdych okolicznościach – poprzez przypadkowe skaleczenie, kontakt z materiałem biologicznym, czy kontakt z patogenami chorobotwórczymi stale obecnymi w powietrzu. Wszystko to stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i naszym bezwzględnym obowiązkiem jest podejmowanie takich działań, które w należyty sposób zabezpieczą naszych pracowników przed tym niebezpieczeństwem” – mówi dr Barbara Hasiec, Ordynator Oddziału Chorób Zakaźnych Dziecięcych w Samodzielnym Publicznym Szpitalu w Lublinie. I dodaje – „Ubolewam, że brakuje wspólnych wytycznych dla personelu medycznego, a powinny one powstać dawno temu, jeszcze przed rozpoczęciem pandemii COVID-19. Pracownik niejednokrotnie musi sam inwestować w ochronę swojego zdrowia, będąc jednocześnie narażonym na biologiczne czynniki ryzyka zawodowego. To niedopuszczalne. W stanie podwyższonej gotowości, w którym znajdujemy się obecnie, wszystkie wcześniejsze zaniedbania, uderzają w personel medyczny ze zdwojoną siłą. Jako Ordynator Oddziału Chorób Zakaźnych, jestem pełna obaw o zdrowie mojego personelu i dostrzegam ogromną potrzebę jego ochrony, dlatego swoich pracowników postanowiłam zaszczepić przeciwko bakteriom pneumokokowym i meningokokowym. Tylko konsekwentne prowadzenie programów zdrowotnych wśród personelu, a zwłaszcza szczepień ochronnych rekomendowanych dla konkretnych grup zawodowych, skutecznie zabezpieczy przed zagrożeniami wynikającymi z charakteru wykonywanej pracy. Pamiętajmy, zdrowy personel medyczny to także większa szansa na zdrowie pacjenta”.
Natomiast Paweł Wdówik, konsultant krajowy w dziedzinie medycyny pracy, wskazuje na zmiany, które nastąpiły pod wpływem rozwoju pandemii – „W dobie pandemii COVID-19 zwiększyła się nasza świadomość dotycząca zagrożeń płynących ze strony groźnych chorób zakaźnych, podobnych w swoim przebiegu do wirusa. Należy pamiętać, że nie tylko personel biały narażony jest na szkodliwe czynniki biologiczne środowiska pracy. Dlatego nie należy ograniczać prewencji chorób zakaźnych tylko do personelu białego, ale obejmować nią wszystkich pracowników ochrony zdrowia, także wszystkich tych, którzy są związani, chociażby pracownicy pralni. Zachęcam do wdrażania i finansowania działań w zakresie profilaktyki chorób zakaźnych, w tym szczepień przeciw grypie i meningokokom”.
Placówki medyczne mają rozmaite możliwości finansowania lub współfinansowania działań profilaktycznych kierowanych do pracowników. Szczepienia, które nie są obowiązkowe, może sfinansować nie tylko pracodawca. Robią to między innymi samorząd lekarski – Lubelska Izba Lekarska refunduje swoim członkom 90 proc. kosztów poniesionych na szczepienia, do łącznej maksymalnej kwoty 200 zł rocznie.
W zgodnej opinii uczestników debaty, personel medyczny powinien być jedną z pierwszych grup, która po opracowaniu szczepionki przeciw wirusowi SARS-CoV-2 otrzyma do niej dostęp.
Organizatorzy projektu Zdrowie Człowiek Profilaktyka zachęcają pracodawców z całej Polski do korzystania z gotowych schematów programów profilaktycznych oraz kalkulatorów kosztów przeprowadzenia programów i poradników edukacyjnych. W ramach projektu, organizatorzy oferują również wsparcie ekspertów. „Zdrowie Człowiek Profilaktyka” – to projekt realizowany od 2013 roku. Obejmuje działania edukacyjne skierowane do wybranych grup docelowych – w tym samorządów, szeroko rozumianych pracodawców, instytucji i podmiotów skupiających wokół siebie osoby, które ze względu na specyfikę wykonywanego zawodu narażone są na szkodliwe biologiczne czynniki ryzyka. Realizatorzy zwracają uwagę na korzyści wynikające z inwestycji w profilaktykę chorób zakaźnych w lokalnych społecznościach i w miejscach pracy. Inicjatywa służy motywacji do zaangażowania w zdrowie poprzez pokazanie dobrych praktyk i efektów, jakie przynoszą oraz udostępnienie szeregu przydanych materiałów i narzędzi niezbędnych w zaplanowaniu, wdrożeniu i ewaluacji działań
